Yıllardır Bu Alanda Çalışan Birinden: Yurt Dışında İş Bulup Uzaktan Çalışma Rehberi
yıllardır bu alanda çalışan biri olarak, ekşi sözlük'ten zaman içerisinde konu ile alakalı birçok mesaj aldığım için bu şekilde bir rehber yazı yazmamın yurtdışında uzaktan (remote) iş arayanlar için yararlı olabileceğini düşündüm.
kimler / hangi meslek kolları uzaktan çalışabilir?
yurt dışına uzaktan çalışma olayı her ne kadar yazılımcılar ile birlikte dünyamıza dahil olmuş bir kavram gibi bilinse de aslında öyle değil. yazılımcıların yanında, yöneticiler, tasarımcılar, testçiler, sosyal medya yöneticileri, içerik yöneticileri, çevirmenler, satış uzmanları, iş analistleri, öğretmenler, müşteri destek çalışanları gibi birçok alan için uzaktan çalışmak mümkün. bu yüzden kendi yaptığınız alanda böyle bir çalışma modeli mevcut mu bunu araştırmadan "yok, olmaz" demeyiniz.
yabancı dil bilmeniz şart ancak ne kadar bilmekten bahsediyoruz?
kendi derdimizi anlatacak kadar mı yoksa çok daha iyi bir seviyeden mi?
eğer küresel piyasada çalışma alanınızı arttırmak istiyorsanız bilmeniz gereken dil ingilizce. ancak bazı ülkelerin huyu suyu farklı. mesela kanada’nın bazı bölgelerinde çalışan arayan şirketler ingilizce’nin yanında fransızca da bilmenizi şart koşabiliyor. alman şirketleri yine benzer şekilde ingilizce yerine almanca bilenleri almak istiyor.
çalıştığınız pozisyona göre de değişiyor. mesela biz şirkete yazılımcı işe alırken ingilizcesi karşılaştığı problemleri anlatmaya ve günlük rapor vermeye yeter mi ona bakıyoruz. zaten diğer takım arkadaşlarınız da çok büyük ihtimalle hintli, pakistanlı vs olacak. yani anadili ingilizce olmayan kişiler. diğer yandan yönetici veya iş analisti pozisyonları için olay biraz farklı. bu pozisyondaki kişiler direkt olarak anadili ingilizce olan müşterilerle içli dışlı olacağı için ingilizcelerinin biraz daha iyi olmasını bekliyoruz.
uzaktan çalışma kavramları (burası önemli, ararken işinize yarayacak)
“remote” dediğimiz uzaktan çalışma şekli, ilanlarda her zaman sizin anladığınız şekilde yer almayabiliyor. çoğu uzaktan çalışan arayan firmalar çoğu zaman “within usa, ca, eu” tabiri ile amerika, kanada ve avrupa ülkeleri dışında yaşayanları değerlendirmeye almıyorlar. bu yüzden “remote” yazıp bir ülkede yaşamayı şart koşmayan, ”fully remote” yada “work from anywhere” tabirleri içeren iş ilanları bizim için aradığımız ilanlar. peki bu şirketleri nasıl bulacağız?
uzaktan çalışan alan şirketler nasıl bulunur?
maalesef işin bu kısmı pek kolay değil. nedenini açıklayayım. bizim en meşhur iş arama sitemiz kariyer.net diyelim. bir de linkedin.com olsun. ama her ülkenin huyu suyu farklı, dolayısı ile her birisinin en meşhur iş arama platformu da farklı. bir de bölgelere göre de farklılık gösterebiliyor. mesela atıyorum amerikalı şirketler linkedin kullanıyorsa, kanadalı şirketler monster.ca ‘yı, ingilizler monster.co.uk ‘yi daha çok tercih edebiliyor gibi. yine de genel olarak uzaktan çalışanları listeleyen birkaç site ismi vereyim.
https://nodesk.co/remote-jobs/
bunların dışında genel, bilinen meşhur iş arama siteleri var
iş aradığınız süreçte kendinizi bu sitelere yüzlerce başvuru yaparken bulacaksınız. belki de başvurduklarınızın %10 ya da %5’ine cevap alacaksınız. ve bu bekleyiş uzun zaman alacak. sıradaki cevabımız “daha kolay bir yolu yok mu?” diye soranlara gelsin.
neden her şirket sizinle çalışamaz? hangi şirketler çalıştırabilir?
her ülkenin huyu suyu farklı demiştik. kanunları da farklı. kanunlar ve vergi olayları çoğu şirketin elini bağlıyor bu konuda. ama bir şirket türü var ki o istediği her elemanı dünyanın neresinde olursa olsun alıp, istediği şirkette çalıştırabiliyor. bu şirketlere employer of records (kısaca eor) deniyor. bu şirketlere başvurup, mülakatlarını geçtiğinizde otomatikman sizi çalıştırma potansiyeli taşıyan birçok şirkete erişiminiz olmuş oluyor. aklıma gelenlerden bazıları şöyle;
ben şansımı arttırmak istiyorum derseniz de size şöyle uzaktan çalışmaya izin veren şirketlerin listesini sunabilirim. https://github.com/remoteintech/remote-jobs
uzun işler pek benlik değil, freelance iş alabileceğim bir yer yok mu?
olmaz mı. var tabi işte o platformlar:
hangi ülkelerde daha fazla kazanırım?
genel olarak amerikalı ve kanadalı şirketlerin ödediği maaşlar daha fazladır. sonrasında ingiltere ve avrupalı şirketler geliyor diyebilirim. belki bu kısmı daha sonra düzenleyip tam bir sıralama yapabilirim, ama ana fikri anladınız.
hangi ülkede, hangi şirkette ne kadar maaş alabileceğimi nasıl bulurum?
kısa cevap: https://www.glassdoor.com/salaries/ pozisyonunuzu, lokasyonu veya şirketi yazıyorsunuz ve karşınıza aşağı yukarı ne kadar maaş verebileceklerini gösteren veriler geliyor.
çalışan türleri (burası da çok önemli)
şimdi bir kere uzaktan çalışabilmenizin en çok bilinen yolu sözleşme ile (contractor olarak) çalışmak. bunun da türleri var. w2 türü size uygun değil çünkü amerika birleşik devletlerinde ikamet etmiyorsunuz. geriye kalıyor c2c yani corp-2-corp ve c2h. siz bu sözleşme türü ile iş yapacaksınız. bazı şirketler bunu ilanına yazıyor, bazıları ise yazmayabiliyor. bunu söylüyorum ki w2 isteyen bir yere başvurup da boşuna umutlanmayın. enerjinizi ve vaktinizi doğru yere yönlendirin.
mezun olduğum üniversite ya da bölüm önemli mi?
programcılar için hangi üniversiteden yada bölümden mezun oldukları önemli değil. bildiklerini söylediği dillerde ne kadar uzman oldukları önemli. diğer meslek dalları için (mesela yöneticiler için) üniversite ve bölüm daha fazla önem arz ediyor.
sertifika alsam bu bana iş görüşmelerinde fayda sağlar mı?
buraya tekrar programcı ve diğerleri ayrımı yapmak zorundayım. react developer olarak başvurduğunuz bir işte sertifika o dili ne kadar iyi bildiğinizi ispatlamaz ve sertifika aranmaz. ancak atıyorum specific bir ürünün entegrasyonu üzerine çalışıyorsunuz (salesforce olsun mesela) bu durumda bunun üzerine bir sertifika almanız işe yarayabilir. aynı şekilde proje yönetici iseniz, bu alanda aldığınız sertifikalar size ciddi fayda sağlayacaktır, hatta bildiğinizi ispatlamanın yegane yöntemi haline gelebilir.
işe girdikten sonra paramı nasıl alacağım? firma açmam şart mı?
swift transferi ile banka hesabınıza paranızı gönderiyorlar. ancak fatura kesmeniz lazım. kesmesem ne olur diye sormayın bile. yarın öbür gün kapınızda maliyeyi görmek istemezsiniz. alacağınız ceza kazandığınızdan kat kat fazla olur. bu yüzden firma açmanız şart. zaten yazılım alanında çalışıyorsanız gelir verginizin sadece %50’sini ödüyorsunuz. bunu ülkeye daha çok döviz girsin diye yapmışlar ki çok güzel ve mantıklı. firma açılışı da hiç masraflı bir şey değil, gözünüzü hiç korkutmasın. sizin yerinize muhasebeci takip edecek. siz sadece ödeme alacağınız zaman fatura keseceksiniz. hepsi bu.
bir sonraki işinizi nasıl minimum eforla bulursunuz?
networking ile. çalıştığınız iş yerinde kendinizi gösterin. alanınızda iyi olduğunuzu ispatlayın ve tanıştığınız kişileri kaybetmemek adına ara sıra yılda bir de olsa hallerini hatırlarını sorun. ki yıllar sonra onların da çalıştıkları şirketlerde sizin alanınızla alakalı bir pozisyon açılırsa sizi yanlarına almak adına, size referans olabilsinler. bu muhtemelen önemsemeyeceğiniz ancak yıllar sonra ihtiyacınız olduğunda neden yapmadım ki diye hayıflanacağınız bir konu olacak.