PSİKOLOJİ 14 Mayıs 2024
24,6b OKUNMA     303 PAYLAŞIM

Zihnimizde Kar Topu Olarak Başlayıp Çığ Gibi Büyüyen Negatif Düşüncelerden Nasıl Kurtuluruz?

İçten içe "bu imkansız" veya "fikrim değişmeyecek" deseniz de yapabileceğiniz şeyler hala mevcut. İnanmıyorsanız buyrun deneyin, nasılsa bu önerilerin hepsi bedava.

sevgili dostlar zihnimizde kontrolümüz dışında düşüncelerin oluşması son derece normaldir ancak bazen özellikle negatif düşünceler ki bunlara bilimsel jargonda "intrusif" düşünceler denir tüm tadımızı kaçırır. aklına bir şey düşer kar topu gibi büyür de büyür biz onu düşünmemeye çalıştıkça haylaz düşünce daha da azar.

peki ne yapacağız? ailenizin algı yönetimi uzmanı olarak bir kaç tavsiyem olacaktır. dikkat kesilin derim.

1) farkındalık ve kabul

şimdi dostum bu zorlayıcı düşüncelerle direndikçe azarlar bir kere bunu kabul et. şimdi pembe bir penguen düşünme dediğim zaman sen ister istemez hayalinde şirin bir penguen oluşturursun ve kerata bir türlü zihninden gitmez.

beynin bu yapısı gereği en güzel yöntem bu düşüncelerin farkına varmak ve onları kabul etmektir.

diyelim ki zihninde sürekli olarak başarısız olacağını söyleyen bir düşünce var. kafanda bir ses sürekli boşuna çabalama sen bu sınavdan kalacaksın veya iş görüşmesinde başarısız olacaksın diye sana fısıldıyor. bu düşünceyi fark etmen ve kabul etmen onunla savaşmadan sadece gözlemlemen önemli.

"zihnime giren bu düşünceyi görüyorum ve kabul ediyorum" diyerek onun sadece bir düşünce olduğunu ve gerçekliği yansıtmadığını kendine hatırlat. yani şu anda beynim otomatik olarak bana bir düşünce gönderiyor ve bu sanal bir düşünce negatif düşünmeye alıştığım için oluyor son derece normal diyerek kendini telkin et.

bu alanda farklı meditasyon ve farkındalık teknikleri var ve bu konularda you tube üzerinde öğrenebileceğin tonlarca video var bunlar sana yardımcı olabilir. beyninin direnme alışkanlığını, kabullenme durumuna çevirmen lazım. günde on beş dakika bir köşeye çekilip biraz sakin kalabilirsen bunu becerebilirsin. ama herkesin yöntemi farklıdır kimi huşu içinde namaz kılar kimi koltuğa oturur duvara bakar. ama yapman gereken sakinleşip bu düşüncelerin farkına varmak.

2) düşünce defteri tut

dostum bu düşünce defteri denen teknik çok basit ve etkilidir. oldukça da ucuzdur sana gereken sadece bir defter ve kalem. peki nasıl kullanacaksın. örneğin kafana "insanlar beni sevmiyor" türü bir düşünce girdi ve sen bunu dinledikçe inanmaya ve depresifleşmeye başladın. kafanda bir arabesk müzik eşliğinde "zaten kimse beni sevmez garibim ben" türü hüzünlü durumlara girdin.

burada hemen yapman gereken defterini kalemini çıkarıp bu düşünceleri yazmak. bunu yaptığın zaman düşünceyi dışsallaştırmış olursun ve yazdıkça sana bu düşüncelerin mantıksızlığı ayan beyan olmaya başlar.

dersin ki "yahu dur nasıl kimse beni sevmez güzel bir ailem var, beni seven arkadaşlarım var" demeye başlarsın. bu tekniği düzenli hale getirirsen daha etkili olur. her gün belli saate o gün kafanda gezinen negatif düşünceleri yazmaya başla. bunları yazdıkça hem bu düşüncelerin mantıksızlığı ortaya çıkacak hem de defterde geriye gittikçe önceki düşüncelerinin bazılarının düpedüz saçmalık olduğunu görüp kendine kendine "keh keh neler düşünmüşüm ben yahu" diye güleceksin. bir dene bakalım dostum.

3) bilişsel davranışçı ekol teknikleri

şimdi dostum bu psikoloji ekollerinden en etkililerinden bir tanesi bu bilişsel davranışçı ekoldür. çok da güzel teknikleri vardır. hadi bir örnek vereyim. örneğin zihnine sık sık "hata yapma şansım yok bir hata yaparsam işim biter hayatım mahvolur" türü afacan bir düşünce beliriyor. burada yapman gereken hemen durman ve sorular sormaya başlaman. bu düşüncem mantıklı mı, gerçek mi veya ben avukat olsam ve bu düşünceyi mahkemeye delil olarak sunsam kabul görür mü gibisinden sorular sor.

bir süre sonra beyninin mantıklı tarafı devreye girecek ve dur bakalım dostum bunlar deli saçması herkes hata yapar üstelik öğrenmenin en iyi yolu hata yapmaktır bu son derece normaldir türü düşünceyle kontra saldırıya geçecek ve seni yola getirecektir. kısacası bu işin özü beyninin mantıklı tarafını sorularla sahaya çağırmaktır.

4) fiziksel aktivite ve sağlıklı yaşam tarzı

her yazımda yazmaktan sıkılmadım ama sağlıklı beslenme ve spor neredeyse her şeyin ilacı. bak bu düşünce meselelerinde de öyle. her gün spor en azından 30 dakika yürüyüş bir çok kötü düşünceyi yok edecektir. çünkü dopamin ve endorfin salgılayacaksın ve beynin kendine gelecek. genelde o kötü düşüncelerin çoğu hareketsizlikten ve ağzına tıktığın türlü şekerli besinden fırsat buluyorlar. onlara yeşerecek alan tanımazsan daha baştan olayı çözebilirsin.

5) sosyal destek

dostum insan sosyal bir canlı ve tek başına çoğu işin altından kalkamazsın. aklına gelen kötü düşünceleri güvendiğin arkadaşlarla paylaşman sana çok iyi gelir hatta sadece güzel bir çaylı kahveli muhabbeti bile çok iyi etki eder. ama dikkat et bu görüşmeler yüz yüze olmalı öyle telefonla olmaz. daha da iyisi kendine kaliteli bir terapist bulup aralarda ona gidersen çok daha fayda görürsün çünkü terapist bu düşüncelerin geldiği kaynağa inebilir ve sineğin geldiği bataklığı kurutabilir.

evet dostum kısacası toparlarsam aklına gelen düşünceleri düşünmemeye çalışman bir işe yaramaz ama verdiğim taktikler işe yarayabilir.

bonus

sana bir tavsiye daha bu konuda çektiğim onlarca videonun olduğu bir youtube kanalım var. aklına kötü düşünceler geldiği zaman aç oradan bir tane video izle. izleyen arkadaşlar özellikle bazı videoların onlara çok iyi geldiğini söylüyor. bir dene istersen.

işte kanal burada:


güzel düşüncelerle dolu günler dilerim.

sevgiler...