Anne Frank'in Amsterdam'da Nazilerden Saklanmadan Önce Yaşadığı Mekanlar
kimdir anne frank?
nazi işgali altındaki amsterdam'da ailesi ile birlikte iki yıl boyunca bir ofisin tavan arasında saklanan ve bu esnada ergenlik sorunlarını da yansıtabileceği bir günlük tutmayı akıl eden ve dolayısıyla bir nazi kampında ölümünden sonra ticari başarıyı yakalamış olan bir yahudi genç kız (1929-1945).
anne frank'in amsterdam'ı
hollanda, kapı komşusu almanya gibi değil edebiyat konusunda. öyle dünya çapında isim yapmış herkesçe bilinen pek de yazarı yok, anne frank hariç.
amsterdam'da, anne frank ile ilgili en bilinen yer ailesi dahil 8 kişi olarak saklandıkları ev. şimdilerde ismi anne frank huis olan müze:
müze bu kadar turist akınına uğrarken şehirdeki diğer noktaların pek de farkında olmadığımızı düşündüm. anne frank'ın hayatını birazcık daha detaylı okumuş herkesin de fark edebileceği gibi anne frank yalnızca "arka ev"de bulunmamış amsterdam'daki yıllarında. "saklandıkları yerden önce yaşadıkları ev neredeydi? anne frank nerede okudu?" gibi soruların peşine düşüp, bolca okuyup, kimi zaman google translate yardımıyla hollandaca kaynaklardan da (ingilizceye çevirip) bilgi edinerek, anne frank'ın amsterdam'ı konulu bir yazı yazdım. burada da paylaşmak isterim:
westerkerk
burası, müzenin hemen bitişiğinde, anne'nın da günlükte -11 temmuz 1942 tarihli bölümünde, çan sesinin ona, özellikle geceleri, huzur verdiğinden- bahsettiği kilisenin ta kendisi. müzeye gitmişken, bu kiliseyi de ziyaret edip, önündeki anne frank heykelini görebilirsiniz:
merwedeplein 37-2
bu adreste bulunan ev, frank ailesi'nin 1933-1942 yılları arasında, saklandıkları eve geçmeden önce yaşadıkları yer. hatta anne'nın komşuları evlendiği sırada evin penceresinden onları izlediği görüntüsü de bu evde çekilmiş:
yıllarca başka aileleri barındırmış bu ev, 2004'te bir restorasyondan geçmiş. içi de 1930'lar tarzında, döneme uygun eşyalarla yeniden döşenmiş. içini gezmek mümkün değil ancak dışarıdan görebilirsiniz (bir de google arts and culture ile sanal tur yapabilirsiniz bu evin içinde.) evin halka açık olmayışının sebebi de içinde yaşayan olması. hollanda edebiyat vakfı, her sene, kendi ülkesinde yaşama ve yazma şansı bulamamış bir mülteci yazarı, bu evde 1 sene boyunca konaklayıp özgürce yazabilmek için davet ediyormuş. ayrıca evin önündeki büyük meydanda anne frank'in bir başka heykeli daha var:
rooseveltlaan 62
ailenin evinin bulunduğu caddenin hemen arkasındaki köşede bulunan kitapçı. şimdilerde ismi boekhandel jimmink. burası anne'ya 13. doğum gününde hediye edilen günlüğünün satın alındığı yermiş. (o zamanlar ismi boekhandel blankevoort imiş.) hatta merwedeplein meydanındaki heykelin dikilmesine de boekhandel jimmink'in şimdiki sahibi ön ayak olmuş ve heykelin açılışı sırasında da şöyle demiş:
"ceketinde davut yıldızı olan on üç yaşındaki bir kız neden evine bakıyor? çünkü bize ikinci dünya savaşı sırasında 13000 komşumuzun götürülüp öldürüldüğünü hatırlatıyor. heykeli orada hoşgörüsüzlük, antisemitizm ve ırkçılığa karşı bir uyarı olarak duruyor."
6e montessorischool anne frank
günümüzde anne frank ismini de taşıyan okul, 1934'te henüz beş yaşındayken başladığı ve 1941 yazından sonra yahudi okuluna gitmesi zorunlu tutulana kadar okuduğu okul. okulun duvarlarında anne'nın günlüğünden alıntılar var.
joods lyceum
burası da anne ve ablası margot frank'ın zorla gönderildiği yahudi okulu. (kaynak). girişinde çarpık bir davut yıldızı heykeli var. tam olarak neyi ifade ediyor bilmiyorum ama sanki kızgın ateşte erimeye başlamış bir davut yıldızı gibi (gaz odalarında öldürülüp, ölü bedenleri krematoryumlarda yakılan yüzlerce yahudi çocuğun anısına duruyor orada adeta...). bu okul voormalige stadstimmertuin 1 adresinde ve şimdilerde bu binada bir anaokulu var.
anne'nın izlerini taşıyan bu yerleri görmek istedik ve bazı yerleri geç fark ettiğimiz için birkaç kez gittik amsterdam'a. anne frank ve ailesinin yaşadıklarını, binlerce çocuk, binlerce insan yaşadı ne yazık ki. günlüğünde, anne'nın yaşının üzerinde bir olgunluk ve de çok yetenekli bir yazar sesi işittiğimiz için, anne sembolleşmiş isimlerden biri oldu. daha nice keşfedilmemiş yeteneği kaybettik. ne yazık...
bonus
bu fotoğrafta da, ms. van riemsdijkweg 31 adresindeki, anne frank duvar resmi var. brezilyalı sanatçı eduardo kobra tarafından yapılmış.
not: anne frank'ın amsterdam'ı başlıklı bu yazıyı newlocalstillvocal adlı instagram hesabımızda yayınladık. (şimdilik) hollanda'da yaşayan bir çiftiz ve hollanda ile ilgili bu tip genel kültür bilgileri almak veya göç hikayelerimizi okumak istiyorsanız instagram dışında, aynı isimle bir blog açtık. hem yorumlarınıza hem de okumalarınıza açığız. hatta beğenirseniz, paylaşıp daha çok insana ulaşmasına vesile olursanız da mutlu oluruz.
Saklandığı Bölmede Yazdığı Günlüklerle Yahudi Katliamının Sembolü Olan Küçük Kız: Anne Frank
