Azerbaycan'a Yerleşme İsteğinizi Artıracak Bir Bakü - İstanbul Karşılaştırması
ekonomik açıdan istanbul'dan çok daha iyi
döviz kuru
1 manat = 1.91 tl
1 dolar = 1.52 manat
ulaşım
metro ve otobüsler 20 qepik [gepik okunur] . 1 manat 100 qepik. bizdeki 1 liranın 100 kuruş olması gibi. bakü'de metro ve otobüsler 38 kuruş.
20 manat (yaklaşık 38 lira) dolduruyorsun 100 kez metro veya otobüs kullanabiliyorsun. bizde otobüs ve metroyu 100 kez kullanabilmek için 230 tl ödemek zorundasın.
metrobüs konusuna hiç girmiyorum.
sigara
çok fazla sigara çeşidi yok. içen de çok yok.
camel 3 manat (5.73 tl), bizde 8 tl
parliament 4 manat (7.64 tl), bizde 11.5 tl
kent 3 manat (5.73 tl), bizde 10 tl
görüldüğü üzere sigara konusunda da öndeler.
alkol
fiyatlara henüz detaylı bakmadım. fakat şarab evleri denilen bir olay var. bizdeki tekel bayilerinin benzeri. 24 saat açıklar ve zibilyon tane içki satıyorlar. özellikle rus içkileri revaçta. şöyle bir foto çekmiştim. yalnız çektiğim bu foto, gördüğüm içki şişelerinin sadece birkaçı. tamamı değil.
3 litrelik bir şarap fıçısını 9.5 manata (yaklaşık 18 tl'ye) sattıklarını biliyorum. şarabın tadı da fena değildi. azerbaycan köylerinde üretiliyor diye biliyorum.
kırmızı et
bu fotoyu bizdeki migros benzeri bir avm'de çektim.
azn manat'ın, yani azerbaycan para biriminin uluslararası alandaki kısaltması
dana kıyma 7.29 manat (13.92 tl). bizde yaklaşık 32 tl.
kuzu kıyma 9.95 manat (19.02 tl), bizde yaklaşık 40 tl.
özetle bakü'de kırmızı et baya baya ucuz.
gezilecek yerler
isim olarak çok bilmiyorum; fakat metronun sahil veya gençlik duraklarında inerseniz şahane yerleri gezebilirsiniz.
hemen belirteyim. metro'da kapılar kapanırken "kapılar bağlanıyır" anonsu yapılıyor. "kapanıyor" yerine "bağlanıyır" diyorlar. bazen gülmemek için kendimi zor tutuyorum.
şöyle bir fotoğraf albümü takdim edeyim. şu ana kadar gezdiğim yerlerden...
en gözde mekanlarda zemin pırıl pırıl. henüz çöp ve izmarit görmedim. gün içinde yerleri temizleyen görevlileri de görmedim. azeriler kendi şehirlerinin kıymetini bizden daha iyi biliyor.
dil sorunu
başlarda azeri lehçesini nasıl öğreneceğim diye kaygılarım vardı. fakat kısa sürede bu sorunun da üzerinden geldim. nereye gitsem kendi ülkemdeymişim gibi türkiye türkçesi kullanıyorum. azeriler de türkiye'den geldiğimi anlıyor ve yardımcı oluyor. yalnız bazı şeyleri hiç anlamıyorlar. örneğin; bakkaldan alışveriş yapıyorum ve "bunun fiyatı 4 buçuk muydu?" diye soruyorum. "4 elli" diyor büfeci amca. "buçuk" kavramı burada geçerli değil.
geçen gün de ev arkadaşım istanbul'a dönecekti. şirketin taksi şoförünü aradı. telefonda konuşuyorlar. "5'i çeyrek geçe aşağıda olabilir misiniz?" diye sordu. taksici de durumu anlamadı. meğersem "beşe on beş daqiqe işleyib" demesi gerekiyormuş. "çeyrek" kelimesini de bilmiyorlar.
arada böyle tatlı anlaşmazlıklar da olmuyor değil.
taksiler, trafik ve araç fiyatları
taksilerin renkleri genellikle beyaz. bizdeki gibi sarı değil. modelleri de farklı. mercedes marka çok fazla taksi var.
patlıcan taksi dediğimiz taksiler ise en sıradışı olanı. şehri gezerken sohbet etme fırsatı bulduğum bir taksi şoförünün anlattığına göre patlıcanları 2012 eurovision şarkı yarışması için satın almışlar.
trafik konusu...
istanbul gibi uzun kuyruklar ve saatlerce beklemeler görmedim. dikkatimi çeken tek nokta jip kullanan insan sayısının çok fazla olması. nereye gitsem çeşit çeşit jipler görüyorum.
birgün arabayla şehri gezerken azeri arkadaşıma önümüzde ilerleyen toyota land cruiser'ı gösterdim ve fiyatını sordum. "60 bin manata alırsın." dedi.
şimdi sitesinden baktım. bizde 2.8 litre land cruiser 145,900 € + 3,249 tl (~ 480,000 tl). azerbaycan da 3.0 litre land cruiser 66,300 manat (~125,000 tl).
bizde neredeyse 500,000 tl. azerbaycan'da 125,000 tl.
yaya geçitleri
ister inanın ister inanmayın ama yaya geçidine adımınızı attığınız anda araçlar duruyor. hem de 6 şeritli bölünmüş yolda araçlar vızır vızır geçerken. sadece şu olay için bile bakü'de yaşamayı türkiye'ye tercih ederim.
başlarda neden yayalar için trafik ışığı yok diye kendi kendine soruyordum. daha sonra yaya geçidi olayını öğrendim.
beni en çok etkileyen olay...
akşamüstü iş arkadaşımla evlerimize dönüyorduk. dört şeritli yolu karşıdan karşıya geçecektik. yaya geçidi de 50 metre uzağımızdaydı. geçite doğru yönelmek yerine yol boşalınca geçmeyi planladık ve yolun yarısına kadar yürüdük. o sırada hızla yaklaşmakta olan araçları fark ettik. yolun ortasında beklerken jip kullanan bir sürücü bizi gördüğü anda dörtlüleri yaktı ve geçmemiz için durdu. arkasından gelen diğer araçlar da aynısını yaptı. "oha noluyor lan" derken arkadaşım uyardı ve yolun karşısına geçebildik.
internet hızı
şu an kullandığım internet 16 mbit. upload hızı da 16mbit. geçenlerde youtube'a video yüklerken upload hızı ağzımın açık kalmasına sebep olmuştu. buradaki genel fiyatları bilmiyorum; fakat türk telekom gibi kalitesiz olmadıklarına eminim. henüz hiç internet kesintisi yaşamadım.
connect adlı firmanın tariflerine göre bireysel kullanımlarda 16mbit download/16mbit upload fiber internet aylık 35 azn (~67 tl)
bir de ttnet'in fiyat tarifelerine bakalım.
16mbps ultranet limitsiz plus tarifesi 93 tl. üstelik upload hızını tarifede belirtmemişler. yetmezmiş gibi 100 gb diye kafalarına göre kota koymuşlar. ttnet'in kesintilerinden söz etmeyeceğim bile. azerbaycan'da kota derdi yok.
sosyokültürel durum
insanların çoğunluğu müslüman; fakat kimse radikal değil. herkes birbirine saygılı. kavga dövüş görmedim.
sokaklarda bas bas bağıran seyyar satıcılar, ne dediği anlaşılmadan duyuru yapan belediyeler, "hanımların dikkatine! overlok makinesi ayağınıza geldi." anonsları ile wtf detirten overlokçular, megafonlarla sarımsak satmaya çalışan kamyonetler, gürültülü bir şekilde hız yapan motorlar ve arabalar, iki de bir kornaya basan ruh hastaları, pkk'lı terörist sevicileri, ışid sempatizanı sosyopatlar, gösteri yapıp diğer insanları rahatsız eden holiganlar ve siyasi gruplar bakü'de yok.
imkânım olsa ömrümün kalanını burada geçirmek isterdim; fakat ekonomik zorunluluklar yüzünden hayatımı bir süre daha türkiye'de devam ettirmek zorundayım.
azerbaycan güzel memleket.
