Barbaroslar: Akdeniz'in Kılıcı Dizisinin İlk Bölümündeki Tarihi Hatalar

Dün (16 Eylül 2021) TRT 1'de ilk bölümü yayınlanan Barbaroslar: Akdeniz'in Kılıcı dizisinde bazı tarihsel hatalar ve mantık uyuşmazlıkları vardı.
Barbaroslar: Akdeniz'in Kılıcı Dizisinin İlk Bölümündeki Tarihi Hatalar

barbaroslar: akdeniz'in kılıcı dizisi başlamadan, fragmanları itibarıyla bazı tarihi hatalar olacağını öngörmüştük. ve ne yazık ki birtakım tarihi hata ve mantık uyuşmazlıkları ile başladı dizi. buna rağmen ben çok beğendim. güzel bir iş. lakin siyasal islamcıların klasik taktiği midir bilmem; bu tip tarihi dizilerde ilk bölümleri çok iyi yapıyorlar, sonra o tarihi dizileri alıp kendi zihniyetlerine göre şekillendiriyorlar. bunu daha önceki yapımlarda çokça gördük.

dizinin senaristi kim bilmiyorum, lakin kafasına göre senaryo uydurmuş, kafasına göre yazmış, çizmiş. kronoloji, tarih bilgisi ne yazık ki yok... çok önemli, hayati derecede önemli bir tarihi hata yok, ufak tarihi hatalar da umarım ilerleyen bölümlerde düzelir...

öncelikle, izleyiciler için şunu tekrar edeyim. dizinin adı: barbaroslar. dizi sadece barbaros hayrettin paşa'yı değil, "barbaroslar" olarak bilinen 4 denizci kardeşi anlatacak. neyse, gelelim tarihi hatalara...


dizide barbaroslar 4 kardeş, kardeşlerden oruç ve ilyas doğu akdeniz'de ticaret gemilerinde muhafızlık yapıyor. ishak ve hızır ise midilli'de kalmışlar, hızır deniz ticareti ile uğraşıyor, ishak ise aile şirketinin başında, midilli'de bir aile yaşantısına sahip... dizide oruç reis harita üzerinde kardeşi ilyas'a osmanlı denizcilerini tarif ediyor, kemal reis'in kaptan-ı derya olduğunu söylüyor. o halde buradan yola çıkarsak dizinin bu ilk bölümü 1494 yılından sonraki bir tarihte geçiyor.

şimdi, elimizdeki tarihi bilgiler ışığında dizinin bu ilk bölümünün geçtiği tarihi tespit edelim önce. yukarıda da bahsettiğimiz üzre kemal reis'ten dolayı dizinin ilk bölümü 1494 sonrası. ayrıca oruç ve ilyas birlikteler, yani ilyas reis henüz ölmemiş, dolayısıyla oruç da rodos şövalyelerine esir düşmemiş. oruç reis, rodos şövalyelerine esir düşüp bodrum kalesinde 3 sene esaret altında kalıyor ve şehzade korkut tarafından fidye ödenerek kurtarılıyor. 

şehade korkut'un oruç reis ile buluşma tarihi 1503. 3 sene esir kaldığını hesaplarsak, ilyas reis'in 1500 yılında öldüğünü bulabiliriz. ayrıca yine dizide cem sultan'ın oğlu şehzade murat kalimnos adasında sen jan şövalyelerinin elinde.  dizide cem sultan'ın öldüğü söylendi, yani bu durumda 1495 yılı sonrası bir tarih. dolayısıyla dizinin ilk bölümü 1495-1500 yılları arasındaki 5 sene içinde bir tarih...


oruç reis, kardeşi ilyas'a burak reis'in sinop'ta tersane kurduğunu ve burada göke adı verilen gemiler yaptığını söylüyor. oysaki "göke" adı verilen gemiler kemal reis ile özdeşleşmiş gemilerdir. burak reis ise karadeniz'de değil, akdeniz'de nam salmış bir türk denizcisidir.
yine burada "kılıç reis" isimli bir reisten bahsediliyor ve bu kişinin kuzey afrika sahillerinde ticarete hakim olduğu bilgisi veriliyor. lakin o yıllarda "kılıç reis" diye bir türk denizcisi bilinmiyor, bu bahsedilen kişi muhtemelen kurtoğlu muslihittin reis ve babası kurtoğlu ahmet reis olabilir.

dizide oruç reis ve adamlarının neredeyse hepsinde revolver tabancalar var. oysaki bu tip bireysel tabanca kullanımı o yıllarda pek yaygın değildi, hatta osmanlı'da yoktu diyebiliriz. daha ziyade tüfek kullanılırdı.

hızır reis dizide tek başına yelkenli bir tekne ile midilli'den ege'nin güneyindeki kalimnos adasına 1 gün içinde geliyor. geldiği mesafe şu:

yaklaşık 250 millik bir mesafeyi 1 günden kısa sürede sandalla geçiyor hızır. bravo...

barbaros kardeşler dizide osmanlı'ya son derece bağlı ve osmanlı adına hareket eden kardeşler olarak lanse edilmişler. oysaki oruç reis'in 1503 yılında şehzade korkut ile temasından evvel barbaros kardeşlerin hiç birinin osmanlı ile ne bir temasları, ne de alakaları bulunmamakta...

dizide midilli'deki rumlar ile türkler ne güzel kardeş kardeş yaşıyorlar üstelik hıdrellez'de birlikte maniler söylüyorlar falan. osmanlı'nın müthiş barışçıl ortamına(!) dikkat çekmek ve malum kesimi osmanlı'ya özendirmek için yapılmış bir algı çalışmasından başka bir şey değil bu...


son olarak, dizide iskenderiye, venediklilerin istedikleri gibi at koşturduğu beynelmilel bir liman şehri gibi lanse edilmiş.  oysaki iskenderiye, memlük sultanına bağlı bir liman şehriydi ve öyle venedikliler bu şehirde geniş imtiyazlara sahip değillerdi.

osmanlı ile memlükler bu tarihlerde yeni barışmışlardı ve memlük-osmanlı savaşları sırasında venedik, osmanlı tarafından verilen geniş imtiyazlar yüzünden osmanlı'nın tarafında olduğundan dolayı memlük-venedik ilişkileri hiç de iyi değildi.