Dünya'nın da İçinde Bulunduğu, Bir Yıldız Sistemindeki Yaşanabilir Alan: Goldilock Bölgesi
nedir?
goldilock bölgesi, astronomide gezegenin yaşam barındırmak için uygun koşullara sahip olduğu, ebeveyn yıldızdan (parent star) uygun uzaklıktaki bölge. habitable zone (yaşanabilir bölge) olarak da tabir ediliyor.
kendisi aynı zamanda yörüngesinde yer alan gezegende sıvı formda su olmasına olanak tanıyan bölge, yaşanabilir bölgedir. adını goldilocks and the three bears (goldilocks ve üç ayı) adlı masaldan alıyor. masal, küçük bir kızın önüne konan nesneler arasında aşırı olan her şeyi (çok sıcak, çok soğuk, çok büyük, çok küçük) eleyip en ortalamasını seçmesini anlatıyor.
güneş'ten tam olarak ne kadar uzakta?
güneşten uzaklığı 108 milyon km ile 250 milyon km arasında kalan kısımdır. tabii ki bizim güneş sistemimizde bu şekildedir ve sayılar ortalamadır. dünya ortalama 150 milyon km ile bu aralıkta yer alır.
mars ise 250 milyon km'lik sınırda yer alır. bu nedenle de geçmiş zamanda mars'ta dünyadakine benzer bir hayat oluşumunun olmuş olabileceği düşünülmektedir.
olayı detaylandıralım
nasa'nın yüzlerce simülasyon testinden ulaşılan sonuca göre bölgenin destekleyebileceği maksimum gezegen sayısı bulunmuştur:
bizim (mütevazi) güneşimize benzer yıldızlarda: 6
diğer (kalburüstü) yıldızlarda: 7
bölgemizdeki kapasite kullanım oranı ilahi bir müsriflik örneğidir: 0,1666666667
neden?
1. güneş sistemimizdeki gezegenlerin oval bir yörüngede hareket etmesi. daha dairesel olsaydı daha az buluşabilir ve daha kararlı yörüngelere sahip olurlardı.
2. diğer gezegenlerin toplam kütlesinin yaklaşık iki buçuk katı kadar büyük olan jüpiter diğer yörüngeleri saptırıyor.
sonuç=gerekli bir müsrifliktir. bu müsrifliğin var oluşu bildiğimiz evrenin var oluşu demektir.
* kepler-186f, başka bir yıldızın (kırmızı cüce yıldız kepler-186) goldilocks bölgesi'nde bulunan, dünyaya %11'lik can simidi fazlasıyla en yakın yarıçapa sahip gezegendir.
17 nisan 2014'ten başlayıp bir ay süreyle kepler-186'dan gelen radyo dalgaları dinlenmiştir, kimsecik bulunamamış veya kimsecik/ler fark edilememiştir.
* goldilocks bölgesinin temel elemanı olan suya, bölge dışında da rastlanılmaya başlanması bölge hakkında tartışmalara, son derece kötü astrokara mizah esprilerine neden olmuştur.
Not: Güncel bulgulara göre Goldilock bölgelerinin Güneş Sistemi'nin sadece bir kısmında değil, çeşitli gezegen ve uyduların etrafında da oluşabileceği ihtimali üzerinde duruluyor.