Evrim Teorisi Tartışmaları Sırasında Pek Dile Getirilmeyen Ufuk Açıcı Yaklaşımlar

1- birikimli seçilim

doğal seçilim evrim teorisi açıklanırken genellike çok yüzeysel bir şekilde anlatılır, evrim karşıtı kişi doğal seçilim sayesinde türün daha kompleks hale gelemeyeceğini, sadece gen havuzu içindeki mevcut olası fenotip popülasyonlarının oranlarının daha uyumlu olan olası konfigürasyon lehine değişebileceği iddia eder kolayca; oysa (bkz: birikimli seçilim).

2- evrim ve rastgele oluşumla ilgili ihtimal hesaplarının sağduyumuza hitap etmemesinin evrimsel açıklaması

insan beyninin esasen risk analizi için alıştığı özelleştiği olasılık uzayının ve süresinin dünyadaki canlılığın tarihine kıyasla çok kısa dönemli olaylar konusunda uzmanlaşmış olması. yani esasen, "bu gece ortalıkta dolaşsam kurt yiyebilir ama bizon da avlamam lazım" ya da "şimdi karşıya geçsem galiba ezilmem" gibi bir hesap kitaba göre iş yapan insan beyni, milyarlarca tekrar sonunda milyarda bir olasılığı olan şeyin gerçekleşme olasılığının % 100 (=1) olacağı (buna yakınsayacağı) fikrine, matematiksel olarak ifade edilse bile ikna olmamakta.

3- canlılığın kendine özgü, gelişimsel garipliklerinin evrimle açıklanması

mesela süper bir sistem olan insan gözünün birçok özelliği, mesela kör nokta; yani sinirlerin gözün arkasından değil de algılayıcı iç duvarında birleşip beyne uzanması, gözün beynin (zamanında daha basit bir şeyin tabi) yakınında ışığa duyarlı bir dış yüzeyin zamanla içbükeyleşip uzmanlaşması ve özelleşmesi ile açıklanabiliyordu. insan belinin iki ayaklı bir canlı için en saçma tasarım olmakla beraber (insanların %99'u sakatlar hayatının bir anında), dört ayaklı bir canlıdan tedricen, küçük avantaj sağlayıcı değişimlerin birikmesi sonucu dönüşebilecek bir yapı olarak (yine birikimli seçilim) olası en iyi sistem olması, kısacası:
"küçük avantaj sağlayıcı değişimlerin birikimi sonucu oluşamayacağı gösterilebilecek tek bir canlı veya biyolojik sistem (göz gibi organlar, biyo-kimyasal mekanizma, canlıların uçmalarını sağlayan sistematik özelliklerinin toplamı gibi) evrim teorisinin çökmesi için yeterlidir ama bulunamaz" gibi bir meydan okuma.