İsviçre'de On Binlerce Evin Altında Bulunan Radyoaktif Serpinti Sığınağı: Fallout Shelter
fallout shelter, olası bir nükleer savaş sırasında saklanmamız gereken yer. türkçe karşılığıyla nükleer serpinti sığınağı. nükleer bomba atıldığında meydana gelecek blast (basınç), ışık-ısı ve en önemlisi radyoaktif serpintiden korunmak için yapılan sığınaklardır bunlar.
bir fallout shelter şu özelliklere sahiptir: sığınak bütünüyle yeraltındadır. gama ışını etkisini asgari düzeyde tutabilmesi için en az 60 cm beton, 20 cm çelik, 8 cm kurşundan veya üst kısmı 90 cm kalınlığında topraktan yapılmış olmalıdır. giriş kısmında birikebilecek radyasyon miktarını en aza indirmek için sığınağın girişi en az iki dik açılı dönüşle sağlanır. sığınak kapısı patlama etkisi ile bükülüp yeniden eski haline gelebilecek yapıdadır.
sığınaktaki en önemli sistem havalandırmadır. yüzeye çıkan bir boru aracılığıyla çekilip filtrelenen hava içeriye verilir. bunun için sığınaklara hem elektrikle hem de elle çevrilerek çalışabilen hepa filtreli havalandırma sistemleri yerleştirilir. el yapımı olarak kearny hava pompası da kullanılabilir.
bazı sığınaklarda havalandırma çıkışına açılan alternatif kaçış kapağı bulunur. sığınaklarda ek olarak jeneratör için egzoz çıkışı, dışarıyı bakabilmek için periskop ve tuvalet için de ayrı bir havalandırma borusu yerleştirilebilir. nükleer bomba atıldıktan en fazla iki hafta sonra radyasyonun dışarı çıkılabilir bir seviyeye düşeceği kabul edildiğinden sığınakta en az iki haftalık yiyecek ve su bulundurulur. yeterince konserve ve kişi başına günlük en az 4 litre su depolanır.
kazma, kürek, çekiç, testere, çakı, mum, ilk yardım çantası, potasyum iyodür, yangın tüpü, el feneri, pille çalışan radyo ve radyoyu emp'den korumak için metal bir kap, düdük, ekstra piller, kibrit, portatif ocak, çamaşır suyu, geiger sayacı veya kearny serpintiölçer, portatif tuvalet ve sabun sığınakta mutlaka bulundurulması tavsiye edilen malzemelerdir. daha kötü post apokaliptik senaryolara hazırlanmak isteyenler silahlardan uydu telefonuna, telsizlerden nbc kıyafetlerine, gizlenmiş arazi araçlarına kadar türlü çeşit ekipman bulundurabilirler tabii.
dünyada nüfusuna oranla en fazla fallout shelter'a sahip ve olası bir nükleer kıyamete en hazırlıklı ülke isviçre'dir. 1970'lerden 2012'ye kadar isviçre'de her evde 700 metre mesafede patlayan 12 megatonluk bir bombanın etkisine dayanabilecek fallout shelter yapılması zorunluydu. 2012'den itibaren bu kanun; 38'den fazla daireye sahip apartmanlarda zorunlu şeklinde değişti. ülkede yaklaşık 400 bin fallout shelter vardır.
bir nükleer kıyametten sonra önemli ülke liderleri ve hamam böcekleri ile birlikte sadece isviçrelilerin sağ kalacağı şeklinde bir espri vardır. :)
Olası Bir Atom Bombası Saldırısında Hayatta Kalma Şansımızı Nasıl Artırabiliriz?
