James Webb Uzay Teleskobu'nun Gerçekleştireceği Ufuk Açıcı İlk İki Görev

Uzun yıllar süren planlamanın ardından, 25 Aralık 2021'de uzaya gönderilen teleskobun ilk görevleri belli oldu. Merak edenleri içeriye alalım.
James Webb Uzay Teleskobu'nun Gerçekleştireceği Ufuk Açıcı İlk İki Görev

james webb uzay teleskobu'nun, bilimsel çalışmalara başlayacağı zaman yapacağı ilk gözlem hedefi belirlenmiş durumda. teleskop, göreve başlayacağı ilk haftalarda 55 canri e ve lhs 3844 b isimli ötegezegenleri inceleyecek.

55 cancri e ötegezegeni

- dünyadan uzaklığı: 41 ışık yılı
- 1.9 dünya çapında,
- yüzey sıcaklığı: güneşe bakan tarafta 1700 derece,
- güneşine uzaklığı: 0,015 astronomik birim yani merkür'den daha yakın (1 astronomik birim= dünya ile güneş arasındaki mesafe)
- yörünge süresi: 18 saat

hızlı yörüngesi ve yüzey sıcaklığı nedeniyle lav denizleri bulunacak bir yapısı var (mustafar). bazı teorilere göre yüzeyi aşırı sıcaktan buharlaşıp kalın bir atmosfer oluşturuyor. bu atmosfer ve içindeki bulutlar güneş görmeyen bölgelere geldiğinde soğuyup lav damlacıkları şeklinde yüzeye yağıyor.

james webb termal frekanstaki kameraları ile gezegenin varsa atmosferini ve ısı dağılımını gözlemleyecek ve üretilen teorilerin doğruluğunu gözlemleri ile destekleyecek ya da çürütüp yeni teorilerin ortaya çıkmasına neden olacak.

lhs 3844 b ötegezegeni

- dünyadan 60 ışık yılı uzakta
- 1,3 dünya çapında,
- yüzey sıcaklığı: 525 derece,
- yıldızına uzaklığı: 0,005 astronomik birim (güneşinden sadece 748 bin km uzakta. yıldızın yüzeyine ay'ın iki katı mesafede yani )
- yörünge süresi: 11 saat

bu gezegen astronomik ölçekte yıldızına "dibinin dibi" mesafesinde yakın bir gezegen. gezegenin başka yerde eriyip yıldıza karışması gerekirken etrafında döndüğü yıldız bir kırmızı cüce olduğu için hayatta kalabilmiş. kırmızı cüce yıldızlar güneşimiz gibi yıldızlara göre son derece küçük ve "soğuk" yıldızlardır. bu nedenle yanmadan daha yakınında gezegenler dolanabiliyor.

bu gezegenin bir atmosferinin olmadığı düşünülüyor. bu sayede webb üzerindeki spektrometre cihazları ile yüzeyinin özellikleri (ne tür kayalar var, yapılar nelerdir) hakkında bilgi edinilebilecek.

Büyüklük kıyaslaması

Fotoğraf: NASA

james webb ile yapılacak olan gözlem programının ilk turunda gözlemlenecek olan bu iki gezegen sayesinde atmosferi olan ve olmayan ötegezegenlerin teleskop ile incelenmesi ile ne tür bilgilerin elde edilebileceği öğrenilecek. elde edilen bilgiler ile gelecekte yapılacak diğer gezegen gözlemlerinde nelere dikkat edilmesi gerektiği öğrenilecek.

kaynak

not: uzay hakkında meraklı insanlar için şöyle bir türkçe kaynak var. daha önce denk gelmediyseniz bakabilirsiniz.