Keşfiyle Babillilerin Trigonometriyi Yunanlılardan Önce Bulduğu İhtimalini Artıran Tablet: Plimpton 322

Avustralya'nın New South Wales Üniversitesinde geçtiğimiz günlerde tercümesi yapılan Plimpton 322'ye göre Babilliler trigonometriyi Yunanlılardan çok daha önce keşfetti. Henüz kesinleşmemiş olan bu bulgu gerçekten matematiğin tarihini yeniden yazabilir mi, yoksa sadece Babillilerin matematik alanında sanılandan daha gelişmiş olduğunu mu gösteriyor?
Keşfiyle Babillilerin Trigonometriyi Yunanlılardan Önce Bulduğu İhtimalini Artıran Tablet: Plimpton 322
Avustralya New South Wales Üniversitesi / Andrew Kelly

trigonometrinin yunanlılar tarafından değil, onlardan yaklaşık 1500 yıl önce babilliler tarafından bulunduğunu gösteren tabletmiş. tabletin en önemli noktası ise, modern trigonometriden farklı ve daha gelişmiş bir sistem olması nedeniyle, bildiğimiz matematiği kökten etkileyebilirmiş. daha fazla detayı matematikle daha yakından ilgilenen arkadaşlara bırakıyorum.

iki dakikalık bir youtube videosu


konuyla ilgili haberler

http://www.independent.co.uk/…ancient-a7910936.html
http://www.telegraph.co.uk/…es-history-maths-could/
http://www.dailymail.co.uk/…ometry-1-000-years.html
https://www.seeker.com/…s-oldest-trigonometry-table
http://www.sciencemag.org/…st-evidence-trigonometry
http://popular-archaeology.com/…-and-why-it-matters

not: şifresi fazla kaçtı. tercüme diyelim biz.

tüm bilim dallarını, mühendislik alanlarını etkileyebilir.
o kadar matematik tahsil ettik, ne yani hepsi yalan mıydı?

bunun çözülmesi demektir ki bazı alanlarda babillerin trigonometrisi bugün uygulunan trigonometriden daha iyi sonuçlar verebilir. daha doğrusu daha net sonuçlar.
açıkçası bu "dünya'da medeniyetin sıfırlanması" teorileri için açık kapı bırakıyor. babiller, yunanlılardan tam 1000 yıl önce trigonometri hesapları yapmışlar. düşünsenize o 1000 yılda babillerin trigonometrisi devam ettirilseydi kim bilir nerelerdeydik ?

Tabletin arka kısmı. / Avustralya New South Wales Üniversitesi / Andrew Kelly

beni pek şaşırtmamıştır.

mezopotamya uygarlıkları bir çok şeyin başladığı yerdir.
yunan ve mısır uygarlıklarını yabana atanı ra ve zeus çarpar ama bu uygarlıklar için mezopotamya uygarlıkları'nın devamı ya da daha ziyade mirasçısı ve o mirası geliştirenler olduğuna dair ciddi kanıt ve görüşler var.

trigonometri kasmak için mi; yoksa var olan kapı, pencere, duvar gibi şeylerin ölçülerini not etmek için mi kullanıldığı kesin olmayan tablet. adamlar kenar uzunluklarını not etmişler sadece.

şifreyi çözen elemanlar, "yav bu tabletin kesin kaybolmuş bir kısmı var. orada da muhtemelen not edilmiş değerlerin oranları hesaplanmıştır." diyor. yani "sinüs, kosinüs'ü de hesaplamışlar ama kayıp olabilir." diyorlar.

teori kısmında yunanlıların ve mısırlıların yardırdığı kesin olarak biliniyor sanırsam. şimdi babilliler üzerinde tartışılıyor.

aha çalışmayı yapan ekibin makalesi

http://www.sciencedirect.com/…pii/s0315086017300691

haber sitelerinin clickbait için kullandığı "günümüzdekinden çok daha gelişmiş" ibaresi de ayrı mallık. gaza gelmeyelim hemen. adamlar sayı tabanı olarak 10 yerine 60 kullandığı için sayıları daha az yuvarlama ihtiyacı hissediyorlar. yuvarladıklarında da hata daha az oluyor. olay bu...