NASA'nın Mars'a Yerleşecek Koloniciler İçin Yapı Tasarımları Yarışmasını Kazanan 5 Model
nasa ve bradley üniversitesi, "3d-printed habitat centennial challenge" isimli (marsa yerleşecek kolonicilerin yaşayacağı yapı tasarımları) yarışmanın son etabında 100.000 $ değerinde ödüle layık görülen ilk beş takımı seçti. kazanan takımlar, özel yazılım araçları kullanarak mars üzerine inşa edilecek yapıların fiziksel ve işlevsel özelliklerinin dijital temsillerini oluşturdular. takımlar, alan uzmanlarından oluşan bir topluluk tarafından verilen puanlara göre para ödülünü paylaştılar.
seçilen takımlar ve kazandıkları ödüller şu şekilde
1) team zopherus of rogers, arkansas - $20,957.95
2) al. spacefactory of new york - $20,957.24
3) kahn-yates of jackson, mississippi - $20,622.74
4) search+/apis cor of new york - $19,580.97
5) northwestern university of evanston, illinois - $17,881.10
nasa'nın ilgili program sorumlusu monsi roman, “onlar sadece yapıları tasarlamıyorlar, uzay araştırmacılarımızın başka gezegenlerde yaşamasına ve çalışmasına izin verecek habitatları da tasarlıyorlar. rekabet arttıkça tasarımlarının hayata geçtiğini görmekten heyecan duyuyoruz.” diyor.
nasa uzay araştırmalarını, hayatı destekleyen güvenilir yaşam alanları oluşturmaya doğru ilerletmektedir. ancak mars'ın yüzeyinde bir yapı oluşturmak, malzemelerin taşınması, atmosferdeki ve bölgelerdeki farklılıklar gibi sınırlayıcılar göz önünde bulundurulduğunda olağanüstü zor bir olaydır. bu 3 boyutlu eşsiz tasarımların, gelecekte mars'ta kolonileşmek ve habitat oluşturmak için büyük ilhamlar uyandırdığını söylemek yanlış olmaz.
aşağıda bu 5 takımın tasarımlarını açıklayan, nasa tarafından yayınlanan 5 videoya ve videoların kısa açıklamalarına yer verdim. (eksik olan yerler olabilir, çünkü videolarda çok fazla teknik ayrıntı mevcut)
team zopherus of rogers, arkansas
birinci olarak seçilen bu takım, insan eli değmeden, marsta indiği yüzeyi ve yüzeydeki materyalleri inceleyerek, yazılabilecek optimum alanı belirleyen gezici bir yazıcı robot sayesinde yapılar oluşturmayı amaçlamış. kullanılacak malzemeler, mars'tan temin edilecek. 3 boyutlu yazma işlemi, airlock (insanlar yapıya girerken ve yapıdan çıkarken, içerideki yaşanabilir ortamı korumak için hava kilidi) inşa ederek başlıyor. gezici robotumuz bu şekilde diğer yapıları oluşturmak için çalışmasına devam ediyor. çok daha fazla ayrıntı var, bunlar videoda mevcut.
al. spacefactory of new york
ekip, marsha ismini verdikleri bir yapıyı sunmuş. yapı mars atmosferi ve mars çevresine en yüksek uyumu sağlamak amacıyla tasarlanmış. yapı modüler şekilde aşamalı olarak inşa ediliyor. ilk hedef, dünya atmosferini içerisinde tutan bir yapı oluşturmak. bunun için dikey olarak yerleştirilmiş silindirik bir yapıyı seçmişler. basınca son derece dayanıklı olan bu yapı bazı avantajlara sahip. yüzey alanını azaltmak, daha az materyal kullanımı ve ihtiyacı demek. diğer yandan hacmi azaltmak demek, mekanik sistemler üzerinde yüklenen enerjiyi azaltmak demek. çapı azaltmak ise, yapısal gerilim ve baskıyı azaltıyor. bunları yaparken insanlar için maksimum kullanılabilir alan sunmayı da amaçlamışlar.
kahn-yates of jackson, mississippi
mars'taki kum fırtınalarından en az şeklide etkilenecek bir yapı oluşturmayı amaçlamışlar. bunun için shell (deniz kabuğu) şeklinde bir yapı tasarlamışlar. robot yazıcımız, mars yüzeyine iniyor ve 8 aşamalı bir süreçten sonra bu kabuğu inşa ediyor. çok daha fazla ayrıntı var, bunlar videoda mevcut.
search+/apis cor of new york
mars'taki kozmik ışınlardan kaynaklı radyasyondan maksimum korunma sağlama amacıyla tasarlanmış bir yapı sunmuşlar. regolit kaplamadan yapılmış olan ve iç içe geçmiş kabuklar şeklinde bir yapı tasarlamışlar.
northwestern university of evanston
parabolik kubbeli ve kapalı yarı küre şeklinde katmanlı bir yapı tasarlamışlar. mars'ın çetin iklim koşullarından korunmayı amaçlamışlar. yine bu yapıyı oluştururken hareketli robot yazıcılar kullanıyorlar.