Putin, Anadolu Efes'in Rusya'da Faaliyet Gösteren Şirketine Neden Kayyum Atadı?

Rus hükümeti, Anadolu Grubu'nun Rusya'da faaliyet gösteren Belçika-Türk ortaklı AB InBev Efes BV'e kayyum atadı. Neden?
Putin, Anadolu Efes'in Rusya'da Faaliyet Gösteren Şirketine Neden Kayyum Atadı?

rusya'nın ab inbew efes'e kayyum atamasının arka planı

rusya'nın ukrayna'ya müdahalesi sonrasında batılı ülkeler rusya'nın kendi nezdindeki uluslararası rezervlerini dondurdu ve bir çok rus iş insanı ve şirketine ait varlıklara el koydu.

rusya bu yapırımlara bir alt perdeden yanıt verdi. batılı ülkelerin rusya'daki yatırımlarına el koyma yoluna gitmedi ama bu şirketlerin hisselerini devretmelerine ve devredilen hiselerin bedellerinin rusya dışına çıkarılmasına kısıtlamalar getirdi. batılı şirketlerin varlıklarına el konulması yaptırımı yalnızca rusya'daki faaliyetlerini durduran şirketlere uygulandı.

bildiğim kadarı ile anadolu efes rusya'nın "dost olmayan ülkeler" listesinde olmadığı için rusya'daki faaliyetlerini olağan biçimde sürdürüyordu. anadolu efes'in elinde olmadan karşılaştığı tek sıkıntısı "ab inbew" gibi rusya'nın hasım gördüğü belçika kökenli bir ortağının bulunmasıydı. ancak efes bu sıkıntısını yaptığı yanlışlıklarla büyütmüş görünüyor.

anadolu efes 2023 sonunda ab inbew'in hisselerini satın almak için anlaşma imzalıyor ama bu anlaşma hükümetin onayını alamadığından kadük oluyor. bunun üzerine efes ikinci bir girişimle bu kez ukrayna'daki bira varlıkları ile takas ederek ab inbew'in hisselerini devralmak için anlaşma yapıyor. kayyum ataması bu girişimi takip ediyor, yani durup dururken atanmamış kayyum.

rusya batılı bir şirketin hisselerini satarak bedelini ülkeden çıkarmasını istemiyor. anadolu efes'in bu girişimlerinin ardında muvazaa (anlaşmanın bazı unsurlarının gizlenmesi, ülke dışında ek ödeme gibi) aradığı açık. bu nedenle anadolu efes'in bu girişimlerini batılı şirketin ülke dışına kaynak transferine alet olmak olarak gördüğü belli. putin'in kararnamesi de anadolu efes'in bu girişimlerine "yeter artık" demenin kibarcası.

anadolu efes'in rusya'da faaliyet gösteren kolu avrupa'da tescilli bir şirket (bu ihtimal de var) olsa bile rusya'nın anadolu efes'i "dost olmayan ülke" varlığı olarak değerlendirmeyeceğini ve hisselerine el koymayacağını rahatlıkla söyleyebilirim. tabi şirkette yapılan incelemelerde muvazaa boyutunun çok belirgin bir biçimde ortaya çıkmaması koşuluyla. bu durumda bile anadolu efes'in hisselerini kaybetme dışında bir takım yaptırımlarla bu badireyi atlatacağını düşünüyorum.

rusya'nın türkiye'nin suriye ve ukrayna'da karşılarına çıkmasından rahatsız olması da anadolu efes'le ilgili kayyum kararının alınmasını kolaylaştırdığı da bir gerçek. rusya bu vesile ile türkiye'ye elindeki kozları hatırlatmış oluyor. ama efes kararında belirleyici olanın anadolu efes'in hataları olduğu çok açık.