Sıfırdan Başlayıp Bir Dergide Bastırmaya Kadar Aşama Aşama Makale Hazırlama Rehberi

1) öncelikle makalenin besleneceği proje veya tez tamamlanır. yeni projesiz/tezsiz bir başka çalışma da olabilir.

2) beslenilen kaynak hakkında yapılan son çalışmalar (genellikle son on yıldaki çalışmalar ve yöntemin/problemin ilk ortaya atıldığı makaleler) incelenir, analiz edilir. çalışma bütün olarak ele alınıp literatürdeki boşluğu dolduracak spesifik bir kısmına odaklanılır. özgünlüğü için daha önceden uygulanmamış bir yöntem belirlenir. çıkış noktası olarak merkeze konur.

3)  yazılacak makale daha çok fen-mühendislik alanındaysa green bir subject belirlenmesi veya en azından bir kısmının bu konuya dayandırılması kabul edilebilirliğini artıracaktır. iktisadi alandaysa mühendis-matematikçi akademisyenlerle ortak çalışma yapmak oluşturulacak içeriğin zenginliği açısından albenili hale gelebilir.

4) makale başlığı doğrudan projenizin veya tezinizin başlığıyla aynı olmasa iyi olur. genellikle proje ve tez isimleri uzun olur, meramınızı daha kısa ve net anlatacak kelimelerden oluşturulmuş bir başlık evladır. 

5) özet kısmı makalenizde eğildiğiniz problemi, yöntemi ve sonuçları kısaca özetlemelidir. adı üstünde özet, burada özgün tarafının ne olduğunu uzun uzun anlatamazsınız. çarpıcı cümleler ve çıkış noktası kısaca belirtilebilir. makale özetinizi konuyla ilgili çevrenin anlayacağı basitlikte olmalıdır. kullandığınız bilimsel terimleriniz makalenizin yer edineceği rafın konumunu da belirleyecek. 

6) makalenizin giriş bölümünde (1. bölüm) kısaca ele aldığınız problemi tanımlar, konuyu ve literatür çalışmalarını verirsiniz. literatür kısmını tablolaştırarak koymanız görüntü açısından şık olacaktır. oluşturulacak tablonun sütunlarında; makale adı (isteğe bağlı), yazar(lar)-yıl, konu, yöntem-yaklaşım, kıyaslandığı yöntemler-makaleler, sonuç (en iyi yöntem vs) alanları olabilir. giriş bölümü son paragrafında makalenin bölüm başlıklarında nelerin incelendiğinden kısaca bahsedersiniz.

7) girişten sonraki bölümde (2. bölüm) problem ayrıntısıyla anlatılır. yıllara göre yazarların yaptığı çalışmalar ve kullandıkları yöntemlerden elde ettikleri sonuçlara kısaca değinilir. burada paragraf başı yaparken paragrafları önceden belirlediğiniz spesifik konulara göre gruplayabilirsiniz/sıralayabilirsiniz. makalenin akışı ve bütünlüğü için bu kısım önemlidir. ya da kullanılan yönteme/yeniliğe göre paragraflaştırabilirsiniz. bu bölümün sonunda neden bu makaleyi yazma gereksinimi hissettiğinizi ve özgün tarafının ne olduğunu akışa uygun olarak belirtmelisiniz: "yapılan çalışmalar incelendiğinde bu konuda daha önceden yapılan bir çalışmaya rastlanmamıştır. işte bu bu sebepten, şimdiye kadar böyle bir yöntemle bu konu ele alınmadığından literatürde tektir ve özgündür." 

8) incelenen probleme uygun olarak kullanılan yöntem(ler)e genellikle 3. ve 4. bölümde değinilir. burada genel yöntemlerden bahsedilirken özele inildikçe kendi uyguladığınız yönteme akıcı bir şekilde geçiş yaparsınız. yöntemi uygulama gerekçenizi iyi belirtmelisiniz. yöntemle ilgili gerek pseudo code-algoritma-matematiksel model-şema verilebilir.

9) uygulama bölümündeyiz (5. bölüm diyelim). uygulamanın nasıl yapıldığı olabildiğince açık anlatılmalıdır. her bölüm önemli ama uygulama sizin makaledeki çıkış noktanız, ürününüzün estetiğidir. sıradan uygulamalardan farkını da belirtecek şekilde adım adım anlatılarak küçük bir örnek üzerinden anlaşılabilir hale getirilmelidir.

10) sonuç ve bulgular bölümüne (6. bölüm) gelirsek; burada uygulama kısmında çözdüğünüz problem sonuçlarını özet olarak sunmanız gerekecek. bunu yaparken girişten uygulamaya kadar olan bölümlere kısaca değinmelisiniz. izlenen yol, karşılaşılan sorunlar ve özgünlüğü de belirtilerek bu bölüm tamamlanır. unutmadan, gelecek çalışmalardan kısa bir paragrafla bahsedilebilir.

11) teşekkür (varsa).

12) kaynaklar + ana bölümlerde sığmayan büyük tablolar, anket, formülasyonlar bölümü.

13) editör-hakem-kabul süreci zaten bütün dergilerde aynı şekilde işlemektedir. bir dergide ret alma sebebiniz diğer dergilerde de ret alma sebebinizle benzer olacaktır. iyi sınıf bir dergiye gönderdiniz ve major revizyon ile ret yediyseniz hakemlerin görüşlerini de dikkate alarak revizyon yapmalısınız. daha sonra bir alt sınıf dergiye gönderebilirsiniz. muhtemelen burada ilki kadar ret almazsınız. minor revizyonları düzelttikten sonra muhtemelen nur topu gibi bir makaleniz olacaktır.

makale yazmak kitap yazmak gibidir, bilginin dışında biraz da ilham gerektirir.