Tıp Dünyasının Akılalmaz Ameliyatı: Göze Diş Nakli

gözün göremediği yerde diş devreye girer mi? kulağa çılgınca geliyor ama tıp dünyasında böyle bir şey gerçekten var: göze diş nakli.

bilimsel adıyla osteo-odonto-keratoprotez (ookp). geleneksel kornea naklinin işe yaramadığı hastalara, kendi dişlerinden yapılan bir görme protezi uygulanıyor. bu yöntem, ağır yanıklar, otoimmün hastalıklar veya bağışıklık sisteminin diğer nakil seçeneklerini reddettiği durumlarda kullanılıyor.

işlem için önce hastanın kendi köpek dişlerinden biri, etrafındaki çene kemiğiyle birlikte çıkarılıyor. 

sonra bu dişin ortasına küçük bir optik lens yerleştiriliyor ve vücuda uyum sağlaması için yanağın altına yerleştirilerek deri altında bekletiliyor. vücut onu "kendi parçası" gibi kabul etsin diye birkaç ay burada tutuluyor. ardından bu özel lensli diş alınıp göze yerleştiriliyor ve görme işlevi kazandırılıyor.

bunu duyan çoğu insan "dişle nasıl görülebilir?" diye düşünüyor ama mesele dişin sert yapısının, lensi gözde sabit tutmak için mükemmel bir malzeme olması. normal kornea nakli mümkün olmayan hastalar için en güvenilir seçeneklerden biri bu. dünyada bu ameliyatı yapabilen çok az cerrah var çünkü hem diş cerrahisi hem göz cerrahisi hem de protez teknolojisini bir arada kullanmayı gerektiriyor.

diğer ilginç örneklerden bazıları

ayak başparmağı › el başparmağı
kol derisi › kulak (kol derisinin altına kıkırdak yerleştirilerek burada büyütülüyor.)
sırt kası › yüz kası
ince bağırsak › mesane
mesane › vajina
bacak kemiği › çene kemiği
omurilik zarı › ses telleri
mide dokusu › yemek borusu
parmak › burun (frankenstein ameliyatı)
bacak derisi › göz kapağı
kol kasları › penis rekonstrüksiyonu
bağırsak › ses telleri
testis torbası › yanak içi
sırt kasları › kalp kası
kopmuş el › ayak bileği (geçici olarak elin yaşaması için buraya dikilip sonra tekrar yerine naklediliyor)

hayvanlardan yapılan bazı sıra dışı nakil (ksenotransplantasyon) örnekleri

balık derisi › insan cildi (yanık tedavisinde kullanılıyor)

domuz beyin zarı › insan beyin zarı (beyin ameliyatlarında kullanılan biyolojik malzeme)
domuz kalbi › insan kalbi (genetiği değiştirilmiş)
domuz derisi › insan cildi (yanık tedavisinde geçici kaplama olarak kullanılıyor)
maymun böbreği › insan böbreği (genetiği değiştirilmiş)
domuz kornea nakli › insan gözü
farelerin sırtında kulak › insan kulak kıkırdağı (laboratuvar ortamında test ediliyor)
domuz karaciğeri › insan kan filtreleme sistemi (tam karaciğer nakli yerine, dışarıda bir biyolojik destek makinesi gibi kullanılıyor.)

insan vücudu biraz lego gibi sanki!