Türkiye'de Kullanım Onayı Alan COVID-19 İlacı Molnupiravir Nedir, Nasıl Etki Eder?
ev ortamında kullanılabilen bir ilaç olan molnupiravir, birleşik krallık ilaç ve sağlık ürünleri düzenleme kurumu tarafından 4 kasım 2021'de onaylanmıştır. ağızdan alınan ve covid-19'a karşı kullanımı onaylanan ilk ilaçtır.
lagevrio ticari ismine sahip olan ilaç, ridgeback biotherapeutics ve merck, sharp and dohme (msd) tarafından geliştirilmiştir. birleşik krallık ilaçtan 480.000 doz sipariş etmiştir ve ilk teslimatlar kasım ayında yapılmıştır. birleşik krallık sağlık ve sosyal yardım bakanı sajid javid, ilacı "oyun değiştirici" olarak nitelendirmiştir.
başlangıçta grip tedavisi için geliştirilen ilaç evde kullanılabiliyor. mevcut tedaviler ise damar yolu ile sağlık uzmanları tarafından uygulanmaktadır. molnupiravir hafif ve orta şiddette covid-19 hastalarına semptomların ortaya çıkmasından sonraki 5 gün içerisinde uygulanmaktadır. molnupiravir, virüsün çoğalmasını önleyerek hastalıkla mücadele eder.
sars-cov-2 hücreye girdiğinde, rna oluşan oluşan genomunu çoğaltır. bu kopyalanmış genomlar daha sonra hücreden dışarı fırlayan ve vücuda yayılmaya devam eden eksiksiz virüs parçacıklarına dönüştürülür. molnupiravir, virüs bulaşmış hücreler tarafından emilir ve burada rna'nın yapı taşlarını kusurlu bir versiyona dönüştürülür. dolayısıyla virüs çoğalmaya çalıştığında ortaya çıkan virüs parçacıkları kusurlu genetik materyale sahip olur ve çoğalamaz. sonuçta hastadaki viral yük düşük kalır ve hastalığı ağır atlatma riski azalır.
molnupiravir, sars-cov-2'nin yapı taşları olarak kullandığı rna'yı hedef aldığından, tüm koronavirüs varyantlarına karşı eşit derecede etkilidir. ilacın etki mekanizmalarının doğmamış bir bebeğe zarar verme ihtimali olabileceği için hamile kadınlarda kullanılamamaktadır.
beşeri ilaçlar komisyonu başkanı profesör sör munir pirmohamed, "klinik çalışmalarda, ilacın hafif ve orta şiddette covid-19'lu yetişkinler için hastaneye yatış veya ölüm riskini yüzde 50 azaltmada etkili olduğu bulundu" diyor.
akran değerlendirmesi olmadan yapılan bir çalışmada, yakın zamanda covid-19'a yakalanmış 775 hastaya molnupiravir ya da plasebo verilmiştir. molnupiravir grubunda, hastaneye yatış oranı yüzde 7,3 iken hiçbir hasta ölmemiştir. plasebo grubunda ise yatış oranı yüzde 14,1 iken 8 ölüm meydana gelmiştir.
birleşik krallık ilaç ve sağlık ürünleri düzenleme kurumu başkanı dr. june raine, "uzman bilim insanlarımız ve klinisyenlerimiz tarafından yapılan titiz incelemelerdin ardından ilacın ciddi covid-19 hastalığı gelişme riski taşıyanlar için güvenli ve etkili olduğu görüldü ve ilaca onay verildi." diyor. ancak ilacın kullanımın semptompların çıkışından sonraki 5 gün içerisinde yapılması önemli gözüküyor. hastaneye yatış gerçekleştikten sonra yapılan kullanım etki etmiyor. bu da erken teşhisin önemini bir kere daha hatırlatıyor.
ilaç, birleşik krallık'ta ilk etapta obezite, yaşlılık veya kalp hastalığı gibi en az bir risk faktörü içeren hastalarda kullanılmak üzere onaylanmıştır. tedavi etkinliği hakkında daha çok veri elde etmek için daha önce aşı olan ve olmayan hastalar üzerinde de kullanılmaktadır.
27 kasım 2021'de yapılan sağlık bakanı açıklamasında ilacın türkiye'de acil kullanım onayı aldığı ve 1 ay içerisinde kullanılmaya başlanacağı duyurulmuştur.
kaynak: bbc science focus
Pfizer'ın COVID-19'a Karşı Geliştirdiği İlaç Olan Paxlovid Nedir?
