614-911 Yılları Arasının Hiç Yaşanmadığını Savunan Bir Acayip Teori: Fantom Zaman Hipotezi

Alman gazeteci Heribert Illig, 1991 yılında Romalı siyasetçilerin böyle bir düzen kurduğunu düşünmüş.
614-911 Yılları Arasının Hiç Yaşanmadığını Savunan Bir Acayip Teori: Fantom Zaman Hipotezi

fantom zaman hipotezi... heribert illig adlı alman gazeteci ve yazarın 1991 yılında ortaya attığı çılgın iddiası.

illig'in iddiasının özü şu şekilde

"...kutsal roma imparatoru otto iii, papa sylvester ii ve muhtemelen bizans imparatoru konstantin vii'nin anno domini tarihleme sistemini geriye dönük olarak yeniden tasarlatarak, onları milattan sonra 1000 özel yılına yerleştirmek ve otto'nun kutsal roma imparatorluğu üzerindeki iddiasını meşrulaştırarak tarihi yeniden yazmak için bir komplo kurduklarını varsaymaktadır. illig, bunun belgesel ve fiziksel kanıtların değiştirilmesi, yanlış sunulması ve sahteciliği yoluyla başarıldığını iddia etmiş. bu senaryoya göre, şarlman figürü de dahil olmak üzere tüm karolenj imparatorluğu tamamen bir uydurmadır ve erken orta çağ'a 297 yıllık (ms 614-911) bir “hayalet zaman” eklenmiştir..."

şöyle birkaç saniye belki daha da fazla durup bir hazmetmek gerekiyor burada yazanları

gerçekten "vay anasını" dedirten bir iddia. tam da yılmaz'ın ilkkan'a, "hiç mi anlamadın oğlum, insan bilir ne yaşadığını ya? bunun erken gelişmekle bir ilgisi yok. bir süre kayıp. senin 12 yaşındayken 1 yaşındayım demiş olman lazım" demesini akla getiren bir iddia.


yıllar içinde envai çeşit komplo teorisi okumuş birisi olduğumu söylemeliyim. genelde bu komplo teorileri yalan, hayal gücüyle uydurma, uydurduğuna inanma, hatalı, desteksiz, çürütülebilen vs. şeyler oluyor. ama yine de açık kapı bırakmakta fayda görüyorum kendi adıma. komplo teorileri sınıfında iki tür var.

1. "size verilenleri sorgusuz sualsiz kabul etmeyin. sizi kandırıyorlar. koyun olmayın. aşılarda çip var. bill gates uzaylı vs." diye kendini yırtan ve her şeyin yalan olduğuna kendisini tamamen inandırmışlar.

2. tüm komplo teorilerini prof. x şöyle dedi, şu deneyde bak burada bu var diyerek bilim ile komplo teorilerini çürüten ve yoluna bakanlar.

elbette iki numaradakileri bir numaraya tercih ederim. yalnız dünyada aklınızın mantığınızın almayacağı türden ve dereceden yerleşik algılarınıza çılgınca gelecek şeylerin de olduğunu ve olabileceği ihtimalini, insanın sınır tanımaz aptallığını, unutkanlığını ve sürü psikolojisinin etkilerini de hesaba katarak bir kenarda tutmakta fayda var.

illig, erken orta çağ dönemine odaklanmadan önce, tarih öncesi ve eski mısır kronolojilerinin gözden geçirilmesi için almanya'da çeşitli öneriler yayınlamış.

illig'in önerileri 1990'larda alman medyasında önemli yer bulmuş. 1996 tarihli "das erfundene mittelalter" (icat edilmiş orta çağ) adlı kitabı da bilimsel olarak yeniden gözden geçirilerek basılmış, ancak tarihçiler tarafından temelden hatalı olduğu gerekçesiyle evrensel olarak reddedilmiş.

bu konunun wikipedia sayfasında şöyle bir kısım var:

"...kanıtlar bu hipotezle çelişmektedir ve tarihçilerin desteğini kazanamamıştır..."

tarihçiler böyle delice bir iddiayı elbette reddetmeye yatkın olacaklardır.


biz yine de illig'in iddialarının içeriğine madde madde bakalım

- ms 614-911 dönemine güvenilir bir şekilde tarihlendirilebilecek arkeolojik kanıtların azlığı.

- bu tür yakın dönemler için kullanılan tarihlendirme yöntemleri, radyometri ve dendrokronolojinin (ağaç halkası tarihleme), hatalı oluşu.

- orta çağ tarihçilerinin yazılı kaynaklara çok fazla güvenmeleri.

- onuncu yüzyıl batı avrupa'sında romanesk mimarinin varlığının, roma döneminin geleneksel olarak düşünüldüğü kadar uzun zaman önce olmadığını göstermesi.

- ms 1582'de gregoryen takvimi kullanılmaya başlandığında, jülyen takvimi ile gerçek (ya da tropikal) takvim arasında on üç günlük bir fark —her 128 yılda 1 günlük kayma— olması gerekirken, papa gregory xiii için çalışan astronomlar ve matematikçiler yeni takvimin ayarlanmasında sadece on günlük bir fark olması gerektiğini bulmuşlardır. illig buradan, ms döneminin hiç var olmamış yaklaşık üç yüzyılı saydığı sonucuna varır.

illig'in iddialarına karşıt görüşler

- antik astronomideki gözlemler, özellikle de avrupa kaynaklarının ms 600'den önce (hayalet zamanın kronolojiyi bozacağı zaman) aktardığı güneş tutulmaları, illig'inkiyle değil, olağan kronolojiyle uyuşmaktadır. hayali zaman hipotezini çürütmek için belki de çok belirsiz olan birkaç tanesinin yanı sıra, özellikle iki tanesi hipotezi sorgulayacak kadar kesin tarihlendirilmiştir. bunlardan biri yaşlı pliny tarafından ms 59 yılında bildirilmiştir. bu tarihte doğrulanmış bir tutulma vardır. buna ek olarak, çin'deki tang hanedanlığı dönemindeki gözlemler ve örneğin halley kuyruklu yıldızı, "hayalet zaman" eklenmeden mevcut astronomi ile tutarlıdır.

- arkeolojik kalıntılar ve dendrokronoloji gibi tarihleme yöntemleri "hayali zamanı" desteklemekten ziyade çürütmektedir.

- gregoryen reformu hiçbir zaman takvimi, m.ö. 45'te kurulan jülyen takviminin o zamanki hali ile aynı hizaya getirmeyi amaçlamamış. jülyen takviminde ilkbahar ekinoksunu 21 mart'ta sabitleyerek paskalya pazarının tarihini belirlemek için bir yöntem belirleyen iznik konseyi'nin toplandığı zaman olan m.s. 325'teki haliyle aynı hizaya getirmeyi amaçlamış. 1582 yılına gelindiğinde, astronomik ekinoks jülyen takviminde 10 mart'ta gerçekleşiyordu, ancak paskalya hala 21 mart'taki nominal ekinokstan hesaplanıyordu. mö 45 yılında astronomik ilkbahar ekinoksu 23 mart civarında gerçekleşmiştir. dolayısıyla illig'in "kayıp üç yüzyılı" böylece m.ö. 45 yılında jülyen takviminin kabulü ile m.s. 325 yılında iznik konsili'nde paskalya tarihinin belirlenmesi arasındaki 369 yıla tekabül etmektedir.

- hipotez aşırı derecede avrupa merkezcidir. eğer doğru olsaydı, afrika, asya, avustralasya ve amerika'daki tarihi belgelerden de anlaşılacağı üzere, dünya çapında 300 yıllık kayıp bir tarih olması gerekirdi.

sanıyorum bir komplo teorisinin daha sonuna geldik.