Amerika'nın Vurduğu İran Fordo Nükleer Tesisi, Bir Nükleer Faciaya Sebep Olur mu?

22 Haziran 2025’te ABD’nin “Operation Midnight Hammer” hava saldırısında İran'ın Fordow yeraltı nükleer tesisi ağır hasar aldı. Saldırı sonrası tesisteki zenginleştirilmiş uranyumun durumu ve olası radyasyon riski ise tartışma konusu.
Amerika'nın Vurduğu İran Fordo Nükleer Tesisi, Bir Nükleer Faciaya Sebep Olur mu?

fordow, bir uranyum zenginleştirme tesisidir ve bir reaktör içermez. bu yüzden bir saldırı durumunda ortaya çıkacak radyoaktif yayılım sınırlı olur. tesiste kullanılan maddeler yüksek düzeyde radyoaktif değildir ve genellikle gaz formunda santrifüjlerde döner. ayrıca tesis yeraltında olduğundan patlamanın etkisi büyük ölçüde dış çevreden izole kalabilir. yani çevresel radyasyon riski düşüktür, ancak içeride stoklanan malzeme miktarına bağlı olarak sınırlı sızıntılar yaşanabilir.

çernobil’de ise durum tamamen farklıydı. patlayan bir nükleer reaktördü ve içinde büyük miktarda radyoaktif madde bulunuyordu. patlama sonucu ortaya çıkan ısı ve basınç, radyoaktif partikülleri atmosfere taşıdı. iyot-131, sezyum-137 ve stronsiyum-90 gibi izotoplar rüzgarla birlikte avrupa’nın büyük kısmına yayıldı. bu yayılım çevreyi, hayvanları ve insan sağlığını ciddi şekilde etkiledi. on binlerce insan doğrudan ya da dolaylı olarak etkilendi, radyasyon kaynaklı hastalıklar ve ölümler görüldü. kısacası çernobil, büyük çaplı bir çevre felaketi haline geldi.