8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü Nasıl Ortaya Çıktı?
"kadınlar günü" adıyla bir günün ilk kez dile getirildiği tarih, 28 şubat 1909'du (aslında şubat ayının son pazar günü). amerikan sosyalist partisi'nin 1909 tarihli bir bildirisinde geçen bu kadınlar günü ifadesi, uluslararası olmasa da tarihteki ilk örnektir. ağustos 1910'da yine bu partinin öncüllüğünde yapılan uluslararası bir toplantıda luise zietz ve clara zetkin'in önerileriyle, 1911'den itibaren, kadınlar günü 18 mart olarak belirlendi ve bu gün ilk defa, uluslararası düzeyde, "dünya kadınlar günü" olarak belirlenen ilk tarih oldu. bunun yanında amerika birleşik devletleri'nde şubat ayının son pazar günü, ulusal kadınlar günü olarak kutlanmaya devam etti.
1913'te, rusya'da kadınlar, amerika'da olduğu gibi, şubat ayının son pazar günü'nü, kadınlar günü olarak kabul ettiler. ancak rusya'da julien takvimi kullanıldığı için, julien'de yaklaşık olarak 22-28 şubat arasına denk gelen hafta, gregoryen, yani miladi takvimde 7-13 mart arasında denk geliyordu.
1917'de rusya'da petrograd'da, (st. petersburg'da) o yıl gerçekleşecek olan iki devrimden ilki, şubat devrimi gerçekleşti. julien takviminde 23 şubat'a denk gelen (miladi 8 mart) gün, kadınlar günü de olması dolayısıyla başlayan işçi kadınların protestoları, bir devrim girişimine dönüştü. ekim 1917'den, ekim devrimi'nden sonra da 8 mart, hem rusya'da hem de bütün dünyada dünya kadınlar günü olarak belirlendi. sovyet sosyalist cumhuriyetler birliği'nin resmi tatilleri arasına 1965'te "8 mart dünya emekçi kadınlar günü" olarak girmesinden sonra da, emekçi sıfatı da, dünya genelinde yaygın olarak kullanılmaya başlandı.
yani aslında ruslar'ın julien'e göre amerikalılar'ı kopyalamasından ve sonrasında yine julien-gregoryen farkı gözetilmeden ayarlanmasından dolayı bir anda 8 mart'a gelen bir gün dünya kadınlar günü. takvimler arası farklar gözetilseydi, bugün hala şubat'ın son pazarı kutlayacağımız gün olacaktı. veya 18 mart'ta da olabilirdi. tarihin de bir önemi yok aslında. ama işte 8 mart'ın olayı da kısaca budur.
p.s. emekçi veya değil, kadınlar gününüz kutlu ola canlar.