KÜLTÜR 6 Ocak 2022
50b OKUNMA     484 PAYLAŞIM

ABD ve İngiltere'nin Az Kalsın Birbirine Girmesine Neden Olan Saçma Kriz: Domuz Savaşı

Sadece bir domuz yüzünden neredeyse iki ülkenin birbirine girmesine sebebiyet verecek olan bu kriz, tarihin en ilginç anlaşmazlıklarından biri.

pig war (domuz savaşı), 1859 yılında san juan adalarında geçen fantastik bir krizdir. domuz savaşı veya domuz ve patates savaşı olarak adlandırılır. uluslararası hukuk dersleri açısından önemli bir krizdir. san juan adaları, kanada ve abd arasında bulunan 400-450 ada ve kayalıktan oluşan bölgedir.

san juan adaları haritası


günümüzde abd'ye bağlıdır. aktörlerimiz ise ingiltere ve elbette abd'dir. adada tarımla uğraşan lyman cutlar adlı amerikalı çiftçi, bahçesine girip mahsullerini (patateslerini) yiyen domuzu 3 el atış sonrası öldürür.

belle vue çiftliği


fakat domuzun sahibi olan britanyalı charles griffin, ünlü (bkz: hudson's bay company) şirketi çalışanıydı. yani taşaklı bir abimizdi. bu iki komşu sorunu kendi aralarında çözemedi. griffin domuzunu çok sevdiğini söyleyip fahiş bir kan parası (!) istedi. cutlar ise en fazla 15 dolar ödeyeceğini söyledi hatta daha sonra para vermek zorunda olmadığını sadece mahsüllerini koruduğunu söyledi. griffin arkasındaki gücü kullanıp cutlar'ı ingiliz yetkililere şikayet etti. cutlar kodese tıkılınca adada bulunan amerikalı yerleşimciler birleşik devletler hükümetinden yardım istedi. konu artık griffin ve cutlar meselesinden çıkmıştı.

konu saçma bir şekilde büyümüştü ve adaların kimin hakimiyetinde olması gerektiği tartışması alevlenmişti. iki hükümet de askeri güç gösterisi yapmak amacıyla donanmalarını kullanmak istedi.

amerikalı amiral (bkz: george pickett) ve ingiliz meslektaşı (bkz: robert lambert baynes) pasifik okyanusunda birbirlerini tahrik etmeye çalıştılar. ilk hamleyi karşı tarafa yaptırtmaya çalışan iki amiral de bu savaş nedeninin saçma olduğunun farkındaydı.

iki ülke monşerlerinin araya girmesiyle bu garip kriz kansız bir şekilde son buldu.
zaman içerisinde yapılan anlaşmalarla adalar birleşik devletlerin yönetimine bırakıldı.

daha detaylı bilgiler için: kaynak 1 / kaynak 2