malum önümüzde tüm dünyayı etkileyecek bir seçim var ve bu seçim yaklaşmışken uzun zamandır merak ettiğim amerikan başkanlarının emekli olunca ne yaptığı konusunda biraz araştırma yaptım.

efendim bu zatlar 1958 yılında kabul edilen former presidents act kanununa kadar ne bir emeklilik maaşı alıyorlarmış ne de bir şeyden faydalanıyorlarmış. 1912 yılında adını çoğumuzun bildiği andrew carnegie eski başkanlara yıllık 25.000 dolar vermeyi teklif etmiş ancak kongre bu gibi özel bir emekliliğin çeşitli spekülasyonlara yol açmasının önüne geçmek için engellemiş.

1958 yılında kanun kabul edildiğinde bu kanundan yararlanan iki kişi 31. amerikan başkanı herbert hoover ve 33. başkan harry s. truman olmuş. bu kanundan sonra emekli olan ilk başkan ise 34. başkan dwight d. eisenhower. kabul edilen bu kanun çerçevesinde emekli olan amerikan başkanları ömür boyu gizli servisin koruması altında olacaktı ancak 1997 yılında yapılan değişiklikle bu madde emekliliğin ilk gününden sonraki 10 yıl ile sınırlandırıldı. 2012 yılında kabul edilen former presidents protection act of 2012 ile beraber tekrardan amerikan başkanları ömür boyu gizli servis korumasına kavuştu.

gelelim başkanların emekli maaşlarının nasıl düzenlendiğine. 

hazine bakanlığı tarafından belirlenen bir miktar başkanlara maaş olarak ödeniyor. tabi bunun da bir vergisi var. amerika’da yer alan birinci seviye yöneticiler yani kabinede yer alan isimlerin maaşlarına denk bir emeklilik maaşı emekli olmuş başkanlara ödeniyor. bu miktar 2013 yılında yıllık 199,700 dolardı 2015 yılında ise 203,700 dolar oldu. bu yıl ise bu miktar yıllık 205.700 dolara çıktı. bunun dışında başkanlara çeşitli çalışan giderleri için ilk 30 ayda yıllık 150,000 dolar 30 aydan sonra ise yine yıllık 96,000 dolar almaya devam ediyorlar. bunun dışındaki giderleri başkan kendisi cebinden ödemek zorunda. eğer başkan görev süresi dolmadan istifa ederse bu haklardan yararlanmaya devam ediyor. bugüne kadar istifa eden tek amerikan başkanı ise richard nixon. bunun dışında başkanlar kendi işlerini yapabiliyorlar. ücret karşılığı konuşma yapabiliyorlar ya da kitap falan çıkarabiliyorlar. bill clinton yaptığı konuşmalardan yaklaşık 65 milyon dolar çıkardığı kitaplardan ise yaklaşık 15 milyon dolar kazandı. herhangi bir suçlama ile başkanlıktan alınan kişiler ise bu gibi seçeneklerin hiç birisinden yararlanamıyor. bu da nerdeyse iki başkanın başına geliyordu. andrew johnson senatoda sadece 1 oyla kurtuldu diğer isim ise lewinsky skandalı ile gündeme gelen bill clinton. ayrıca başkanlar amerikan hükümetini temsilen yaptıkları yolculuklarda da ellerini ceplerine atmıyorlar.

başkanları uzun uzadıya inceledikten sonra şimdi gelelim başkanların eşlerine ve çocuklarına.

 başkanlık sadece görev süresi dolunca, istifa edince ya da suçlu bulununca bitmiyor. ölümlü dünya sonuçta. görev esnasında hayatını kaybeden 8 amerikan başkanı bulunuyor. bunlardan 4’ü (abraham lincoln, james garfield, william mckinley ve john f. kennedy) suikaste kurban gitti. en kısa başkanlık yapan william henry harrison ise başkan seçildikten bir ay sonra zatürreden hayatını kaybetti. bu talihsiz ölümler sonucu dul kalan ex first ladylere yıllık 20.000 dolar ödeniyor. ayrıca emeklilikten sonra hayatını kaybeden ex first ladye de bu maaş bağlanıyor. ex first ladynin bundan vazgeçme hakkı var. ancak bu ex first ladymiz dul kaldıktan sonra tekrar evlenirse hakları elinden alınıyor. çocuklar ise yıllık 20 bin dolar alıyor. gizli servis koruması çocukları ve eşleri de kapsıyor. ancak çocuklar 16 yaşını geçtiğinde artık gizli servisten veya yıllık maaştan yararlanamıyor.

son olarak sırada sağlık ve diğer durumlar yer alıyor. başkanlar, eşleri ve çocukları askeri hastanelerde fütursuzca bakılabiliyor. ancak isterlerse kendi özel emeklilik planlarını da yapabiliyorlar. başkanlar hayatlarını kaybettiklerinde askeri törenle ebedi istirahatgahlarına defnediliyorlar. cenazenin detayları başkanın ailesi tarafından belirleniyor.