tarihte "batmaz" denilen ne firmalar battı. bugünküler de bir gün batar. 2009 yılında nokia dünya cep telefonu pazarında %40 pazar payına sahipti ve uzak ara liderdi. her 2 kişiden birinde nokia cep telefonu vardı ve adamlar 5-6 yıl sonra tepetaklak oldu. 2000'lerin ortasında nokia, ericsson ve motorola'nın toplam pazar payı %90'dı ama şimdi hiçbiri ortada yok.

2000'lerin başında dünyanın en büyük araba firması olan ve 17'den fazla markaya ev sahipliği yapan gm 2009'da battı ve iflasını açıkladı. gerçi sonra abd hükümeti bunları kurtardı ve yeniden başladılar ama sonuçta batmaz denen firma battı. aynı şekilde jeep'in sahibi chrysler da iflasını açıkladı ve ford son anda aldığı banka kredileriyle yırttı. 2002'de dünyanın en büyük uçak üreticisi olan boeing 11 eylül sonrası havayolu firmaları borçlarını ödeyemeyince iflas etmek üzereyken son anda devlet kredileriyle kurtuldu. adam koskoca uçak endüstrisini ellerinde tutan boeing bak.

amerika'ya "alışveriş merkezi ve departman mağazası" konseptini getirip yayan ve bir zamanlar amerikalılar'ın yarısının her haftasonu alışveriş yaptığı, zamanında 6-7 bin mağazası olan sears şu anda can çekişiyor ve en geç 1-2 sene içinde iflasını açıklaması bekleniyor. bir zamanlar sears için "mağazalarında ürün satmayı bıraksa ve sırf mağazalarını emlak değeri üzerinden satışa çıkartsa abd'nin en zengin firması olurdu" deniyordu ve şirketin sahip olduğu gayrimenkullerin miktarı yüz milyarlarca dolar olarak gösteriliyordu (örneğin sears kulesi). abd'lilerin elektronik eşya almak için bir zamanlar kapısında uzun kuyruklar oluşturduğu radioshack ve circuit city battı, best buy iflasın eşiğinden döndü.

1980'lerde ve 90'larda "kaliteli elektronik eşya" deyince akla ilk gelen sony firması son 8 yılın 6'sında zarar açıkladı ve şu anda zar zor ayakta. bir zamanlar bilgisayar sektörünü tek başına domine eden ibm son 20 yılda 3 defa iflasın eşiğinden döndü. abd'nin en büyük havayolu firması american airlines 2012'de iflas etti ve 2014'te us airways ile birleşerek yeniden iş hayatına döndü. aynısı 2005'te iflas edip geri dönen delta airlines için de geçerli.

"kamera ve fotoğraf makinesi" deyince bir zamanlar akla ilk gelen kodak firması birkaç sene önce iflas etti. bir zamanlar abd'de film kiralama sektörünün %60'ini elinde tutan blockbuster 2000'lerin başında düşüşe geçti ve netflix'in yükselişiyle beraber tarihin tozlu sayfalarına karıştı. bugün para basan apple 1996-97 gibi iflas etmek üzereyken son anda araya giren steve jobs şirketi ipten aldı. yarın şirketin yine aynı yere düşmeyeceğinin garantisi var mı? yok.

amazon.com bile 2000'lerin başında 2 kere iflastan döndü. bir zamanlar milyonlarca bilgisayar satan compaq şirketini hatırlayan var mı? 90larda amerikalıların yarısından çoğunun internete bağlanmasını sağlayan aol vardı o ne oldu? yine doksanlı yıllarda dünyanın en büyük 5 muhasebe danışmanlık şirketlerinden biri olarak gösterilen multimilyar dolarlık arthur andersen ne oldu? (arthur andersen konusunda itiraz gelmiş. şirket 1989'da ikiye ayrıldı ve bu parçalardan biri yıllar sonra accenture olurken diğeri enron skandalı sonrası iflas etti). abd'nin en büyük kitap zinciri olan ve binden fazla mağazası olan borders vardı, bir ara türkiye'ye gelecek deniyordu, o ne oldu? e battı.

çok eskilerden bir örnek vereyim. 1700'lerde gemilerle okyanusları aşıp avrupa, amerika, hindistan, çin ve bir çok ülke arasında ticaret yapan ve dönemin en zengin firması olan south sea company o kadar büyümüştü ki ünlü fizikçi isaac newton bile tüm parasını bu şirketin hisselerine basmıştı. şirket batarken newton bugünün parasıyla 4 milyon dolara yakın para kaybetti. 1400'lerde italya'nın en güçlü ve varlıklı ailesi olan ve güç olarak papa'dan sonra gelen medici ailesinin aynı ismi taşıyan medici bank adlı bankası 1494'te borçlardan dolayı iflas etti. bir zamanlar teksas'ta çıkarttığı petrollerle para basan ve dallas dizisinde bile tüm ihtişamıyla defalarca adından bahsedilen texaco 1980'lerin sonunu bile göremedi (sonra geri getirildi). bir zamanlar muz deyince akla ilk gelen firma olan chiquita 2001'de iflas etti. dünyanın en büyük kömür üreticisi olan peabody energy geçen sene iflas açıkladı.

1800'lerin sonunda abd'nin dört bir yanına demir ağlar ören ve ülkedeki demiryolu taşıyıcılığını domine eden 5 şirketin (chicago & north western railway company, missouri pacific railroad company, chicago, milwaukee & st. paul rail road company, northern pacific railway company ve louisville & nashville railroad company) tamamı bugün batmış durumda. zaman makinesiyle o zamanlara dönebilseydiniz ve ortalama bir amerikalıya sorsaydınız, bu firmaların asla batmayacağını söylerdi.

bir zamanlar avrupa'nın en büyük gıda firmalarından olan ve bir çok spor müsabakasına sponsorluk yapan parmalat iflas etti ama daha sonra şirketin kalıntıları lactalis tarafından satın alınıp deyim yerindeyse yeniden canlandırıldı.

1970'lerde japon ekonomisi füze gibi yükselişe geçiyor ve amerikalı ve avrupalı bir çok teknoloji şirketiyle ağır sanayi şirketi iflasın eşiğine geliyor. arabadan, ev elektroniğine, iş makinesinden beyaz eşyaya kadar bir çok sektörde batılı firmalar japon firmalarıyla başa çıkamıyor ve iflas etmemek için devlet yardımına muhtaç hale geliyor. bugün bir zamanlar avrupa'yı ve amerika'yı sallayan japon devleri bitkisel hayatın eşiğine düştüler. 

toshiba 2 senedir zarar açıklıyor ve bu sene de zarar açıklayacak. sharp iflas etmek üzereyken foxconn tarafından satın alınıp son anda kurtarıldı. sanyo iflas etmeden önce panasonic tarafından satın alınıp kurtarıldı ama panasonic'in kendisi de öyle çok sağlıklı durumda değil. sony yıllardır zarar açıklıyor ve playstation ile film & müzik departmanını saymazsak geri kalan tüm departmanları her sene zarar ediyor. 

nintendo yıllardır ne batıyor ne çıkıyor ama eski günlerini mumla arıyor. hitachi tamamen sektör değiştirdi ve farklı denizlere açıldı. özellikle araba teyipleri ve müzik setleriyle hatırladığımız pioneer küçüle küçüle kuşa döndü. akai iflas açıklayıp singapur'a taşındı ve yeniden başladı. casio askerden yeni geldi ve selam söylüyor. kendisi yıllardır "bu kez kesin yırttık abicim" diye dolaşıyor. fujifilm iflasın eşiğindeyken sektör değiştirip kurtuldu, artık hastanelere mr aleti tarzı elektronik cihazlar satıyor. olympus da aynı şekilde tıbbi malzeme üretimine başladı ve eski işlerden elini ayağını çekti. sega 1998'den 2003'te kadar 5 sene üst üste zarar açıklayınca konsol pazarından çıktı ve sadece oyun üretmeye başladı. öyle işte.

ayrıca bu başlıkta bir çok kişi "coca cola" demiş ama coca cola'nın satışları 12 senedir aralıksız düşüyor: http://fortune.com/…3/29/soda-sales-drop-11th-year/

adamlar su ve diğer meşrubat satışlarıyla aradaki farkı kapatıyor ama coca cola eskisi kadar popüler değil.