EDEBİYAT 22 Eylül 2023
12,5b OKUNMA     333 PAYLAŞIM

Edebiyat Uzmanı John Curran'dan Agatha Christie Hakkında Muhtemelen Bilmediğiniz 75 Şey

Agatha Christie'yi yeterince tanıdığınızı sanıyorsanız bir daha düşünün.

1- küçükken okula gitmemiş, evde annesi ve mürebbiyesi tarafından eğitilmiş.

2- ilk kitabını kardeşi madge'in ona meydan okuması sonucu yazmış.

3- ergenliğinin sonlarında klasik müzik okumuş fakat sahne alamayacak kadar gerginmiş.

4- aynı derecede ünlü ve sevilen iki karakter birden yaratmayı başarmış tek polisiye yazarıdır -hercule poirot ve miss marple-

5- london's west end'de aynı anda üç oyunu birden sahnelenen tek kadın oyun yazarıdır.

6- endless night -türkçe'ye sonsuz gece olarak çevrilmiş- genç işçi sınıfından bir erkek tarafından anlatılmaktadır ve christie bu romanı 76 yaşında yazar.


7- 1922'de dünyayı gezmiştir.

8- ilk kitabı yayımlanmadan önce beş yıl beklemiş, bu süreçte altı yayınevi tarafından reddedilmiştir.

9- mary westmacott takma adıyla 6 bittersweet romanı vardır. (bittersweet'i tam olarak nasıl çeviririm bilemedim, acı tatlı roman garip geldi :))

10- absent ın the spring -sensiz bir ilkbahar- romanını bir haftada yazmıştır.

11- 4 poirot romanını sahneye uyarlayınca, poirot'u tamamen bıraktı.

12- halloween party -elmayı yılan ısırdı- pg wodehouse'e ithafen yazılmış. pg wodehouse'a hayranmış.

13- the mirror crack'd side by side -ve ayna kırıldı- miss marple karakteriyle özdeşleşmiş olan margaret rutherford'a ithaf edilmiş.

14- köpek insanıymış.

15- the mystery of the blue train -mavi trende esrar- için "yazdığın en kötü roman" dermiş.

16- hercule poirot öldüğünde the new york times'da tam sayfa ölüm ilanı verilmiş.


17- en sevdiği renk yeşilmiş.

18- "bir kadının sahip olabileceği en iyi koca bir arkeologdur, kadın yaşlandıkça ona olan ilgisi artar" sözlerini hiç söylememiş. `:çok onun söyleyebileceği tarzda bir şeymiş gibi geliyor, bu bilgi beni hayal kırıklığına uğrattı swh`

19- torquay'deki evi -greenway house- ikinci dünya savaşı'nda amerikan ordusu tarafından talep edilmiş.

20- adını agatha christie'den alan bir gül varmış.

21- hem polisiye yazarı hem de oyun yazarı olarak aynı seviyede ve dünyaca ünlenen tek yazarmış.

22- uzun yıllar wallingford'da amatör bir tiyatro topluluğunun başkanlığını yapmış.

23- içki ve sigara kullanmazmış.

24- uzun yıllar mahalle okulundaki öğrenciler için kompozisyon yarışmaları düzenlemiş.

25- öldüğü gün west end tiyatroları bir saatliğine ışıklarını kısmışlar.

26- miss marple'ı anneannesini model alarak yaratmış.

27- evcil hayvanlarından ikisi marmelat pudingi ve hamamböceklerinden nefret ederlermiş.

28- favori yazarları elizabeth bowen ve graham greene'miş.

29- örümcek ağı oyununda film yıldızı margaret lockwood için clarissa bölümünü yazdığında, kendisine sorulmadan lockwood'un kızı için de bir karakter yaratmış.

30- poirot'u ilk aşamada charles laughton canlandırmış.

31- zehirler hakkındaki bilgisi dolayısıyla 13 nisan 1917'de eczacı ilan edilmiş.

32- hercule poirot'u iki defa görmüş, savoy'da öğle yemeği yerken ve kanarya adaları'nda bir botta.'fe

33- 1942'de the body in the library -cesetler merdiveni- romanında kendinden adıyla bahsetmiş.


34- halkın önüne en son 1974'te doğu ekspresinde cinayet'in galasında çıkmış.

35- 1946'da joan hickinson'ın nil'de ölüm'deki oyunculuğunu ona görünce "umarım bir gün miss marple'ı oynarsın" diye yazmış.

36- torquay'daki mahalle okulunda adını ondan almış bir sınıf bulunmaktaymış.

37- hayattaki en büyük tutkularından biri müzikmiş, özellikle wagner'ın operalarına bayılırmış.

38- 1931'de bbc radio'da kendi hikayelerinden birini okumuş.

39- the mousetrap -fare kapanı- ilk başta 20 dakikalık bir radyo tiyatrosu olarak ortaya çıkmış.

40- en az 2 tane bilinmeyen yayınlanmayan tiyatro oyunu varmış: butter in a lordly dish (1948) ve personal call (1960).

41- penguen tarafından 1948'de aynı günde yayınlanan 10 başlığının 100,000 kopyayı geçen tek polisiye yazarıymış. -penguen bir yayın evi sanırım bunu tam çeviremedim. orijinal metin: she was the first crime writer to have 100,000 copies of ten of her titles published by penguin on the same day in 1948 - a penguin million.

42- arkeolojik kazılardaki çalışmaları onu uzman fotoğrafçı olması konusunda yolunu açtı.

43- istanbul'da pera palas'ta kaldığı odaya agatha christie odası deniliyor ve doğu ekspresinde cinayet'i burada yazdığı tahmin ediliyor.


44- the mysterious affair at styles -ölüm sessiz geldi- romanından toplamda 25 euro kazanmış.

45- hickory dickory dock, ‘death beat’, müzikal versiyonu 1960'larda planlanmış.

46- 1962'de charles dickens'ın kasvetli ev romanı için bir film senaryosu yazmış.

47- when penguin paperbacks were launched in 1935 the mysterious affair at styles was one of the first 10 titles.

48- televizyonda miss marple'ı ilk kez 1956'da gracie fields cinayet ilanı'nda oynamış.

49- en sevdiği besteciler elgar, sibelius ve wagner.

50- 1958'de meşhur dedektif kulübü'nün başkanı olmuş ancak asla konuşma yapmayacağı konusunda bir anlaşması varmış.


51- the big four -büyük dörtler- aslında kısa hikayelerden oluşan bir seriymiş ancak sonradan romana çevrilmiş.

52- the murder at the vicarage -ölüm çığlığı- collins'deki ünlü polisye kulübündeki ilk başlıklardanmış.

53- ilk kez sahnelenen agatha christie romanı alman işiymiş: die abenteuer g.m.b.h.

54- peril at end house -son evdeki tehlike- romanının tüm amerika nüshaları üst üste konsa aya kadar ulaşırmış.

55- mary westmacott rumuzu 20 yıl kadar saklı kalmış.

56- orijinal fare kapanı'nın adı yokmuş, sadece kırmızı renkli bir sıçrama üzerinde fare kapanı fotoğrafı varmış.

57- son 53 yılının her gününde, west end sahne listesinin yer aldığı her gazetede agatha christie'nin adı yer alırmış.

58- 1954'te mystery writers of america'dan büyük usta ödülü'nü alan ilk kişi olmuş.

59- poirot'nun herhangi bir kitap kapağında yer almasına asla izin vermemiş.

60- 1961'de exeter üniversitesi'nden onur derecesiyle mezun olmuş.

61- 1993'te chimneys -köşkteki esrar- isimli oyunu kanada'da galasını yapmış, yani yazıldıktan 60 yıldan fazla süre geçtikten sonra.

62- mayıs 2000'de bouchercon world mystery convention'da agatha christie yüzyılın polisiye yazarı, poirot kitapları da yüzyılın polisiye serisi seçilmiş.

63- birçok kitabını yazdığı daktilo, torquay'da torre abbey'de sergileniyormuş.


64- yazdığı oyunlar içinde witness for the prosecution -beklenmeyen şahit- favorisiymiş.

65- agatha christie ve kitapları üç defa deha olarak derse konu olmuş.

66- en sevdiği çiçek inci çiçeğiymiş.

67- 1955'te limited şirket haline gelmiş.

68- torquay'de bronz büstü varmış.

69- otobiyografisini 15 yıllık bir süreçte yazmış 1950-1965.

70- 1972'de madame tussauds'da ölümsüzleştirilmiş.

71- evinin adını 1924'te styles olarak değiştirmiş, çünkü kitabı çok büyük başarı sağlamış. (bkz: the mysterious affair at styles)

72- three act tragedy -üç perdelik cinayet- ilk senesinde 10,000 kopya satmayı başarabilmiş ilk romanıymış.

73- margaret rutherford'un iki filmi poirot kitapları üstüneymiş, üçüncüsünün agatha christie ile hiç alakası yokmuş. sadece murder, she said bir miss marple hikayesiymiş. (bkz: 4.50 from paddington)(bkz: 16.50 treni)

74- birçok kitabını arkeolojik kazılar esnasında ya da "beit agatha" adı verilen özel yapılmış evinde yazarmış.

75- the malice domestic convention "the agatha" adı verilen yıllık bir ödül veriyorlarmış.

kaynak