Esad Yönetiminin Hala İktidarda Olduğu Suriye'de Kim Kimdir?
suriye, küresel ve radikal güçlerin oyun sahası olan bir ülke.
oyuncular:
esad rejimi
1970 yılında darbe ile başa geçen hafız esad nusayridir. üst kademelere alevileri yerleştirmiş, diktatörlüğü süresince alevi bir burjuvazi sınıf oluşturmuştur. öldükten sonra küçük oğlu beşar esad başa geçmiş ve hala iktidardadır. /tüm muhalifler ile çatışıyor.
ışid
esad rejimini yıkıp, ırak ve şam'ı birleştirip bir sünni islam devleti kurmak istiyor. /rejim, destekçileri ve pyd ile çatışıyor.
el-nusra
el-kaide uzantısıdır, yardım cephesi demek. örgütün hedefi suriye'de şeriat hukukuna dayalı bir yönetim oluşturmaktır. /rejim ve destekçileri ile çatışıyor.
öso
suriye ordusunda görevli yedi subay tarafından kurulmuştur. ilk dönemlerde yönetimini türkiye'den sağlamış. tüm muhalif güçlerle birleşip rejime karşı savaşmak istiyor. türkiye ve abd desteğini alıyor. /başta rejim ve pyd/ypg olmak üzere diğer radikaller ile çatışıyor.
pyd/ypg/pkk
suriye'nin kuzeydoğusunda özerk kürt bölgesi oluşturmak istiyorlar. /ışid ve diğer radikal gruplar ve komşu ülke türkiye ile çatışıyor.
hizbullah
israil'in lübnan’ı işgali ardından lübnan merkezli şii grup iran’ın desteğiyle hizbullah’ı kurmuştur. /esad rejimini savunuyor, muhaliflerle çatışıyor.
suriye türkmen ordusu
örgütlenme merkezi türkiye olmuştur. /türkmen hakları için ışid ve esad rejimine karşı mücadele ediyor.
iran
şii hilali projesi var, bölgede şii üstünlüğü elde etmek istiyor. batı, israil düşmanlığı ve sünni karşıtlığı var. /esad rejimini destekliyor, tüm muhalifler ile çatışıyor.
abd
ortadoğu'da jeopolitik ve siyasi gücü ele geçirmek, iran ve rusya'nın bölgedeki gücünü kırmak istiyor. büyük ortadoğu projesi var. başta esad rejiminin yıkılmasını istese de zamanla radikal grupların çoğalmasıyla bu tutumundan vazgeçtiği söyleniyor. /dış politikasına göre bölgede savaşı harlayıp, azaltıyor.
rusya
abd ve avrupa karşıtı, bölgede müttefiki iran'ı savunduğu için esad rejimini koruyor. esad bugün hala varlık gösterebiliyorsa rusya sayesindedir. "rusya, çin ile beraber dört kez birleşmiş milletler güvenlik konseyi’nde suriye yönetimine yaptırım uygulanmasını içeren karar tasarılarını veto etmiş. rejimin finansal açıdan çökmesini engellemek için borç para ve kredi tahsis etmiş ayrıca hükümet güçlerine silah ve mühimmat tedarik etmiştir. beşar esad’ın yardım isteği üzerine rus parlamentosunun üst kanadından izin alarak 30 eylül 2015 tarihinden itibaren suriye’de hava saldırılarına başlamıştır "/ tüm muhalifler ile çatışıyor.
türkiye
suriye'yi osmanlı mirası olarak görüyor ve komşu ülkesi. kuzeydoğuda özerk kürt bölgesi oluşma tehlikesi var. mezhepçilik gibi hususlardan dolayı esad rejimine karşı. /ışid, türkmen, öso gibi grupları kendi politikaları doğrultusunda açık/kapalı destekliyor.
israil
komşu ülke olan suriye'de kendi çıkarları doğrultusunda etki etmek istiyor. tatlı su havzası olan kinneret gölü'nü korumak istiyor. golan tepesi sorunu ve ortadoğu'daki antisemitist ülkeleri zayıflatmak istiyor. /hizbullah ve iran ile çatışıyor.
suudi arabistan
bölgede şii hilalinin oluşmasını engellemek ve etkisinin azaltmak istediği için esad rejimini devirmek istiyor. /suriye muhaliflerine askeri ve mali açıdan destek oluyor.
çin
ipek yolunu canlandırmak için jeopolitik konumu sebebiyle suriye'de istikrarın sağlanması lazım. bölgeye aktif desteği olmamasına rağmen varmış gibi gösteriyor. /abd karşıtı bir politika izliyor.
ve adını sayamadığım direkt/indirekt birçok oluşum, tüm bunlar 185.180 km² yüzölçümü olan suriye toprakları içinde çatışıyor.
peki, suriye halkı bunun neresinde?
hiçbir örgüt veya rejim ile bağlantısı olmayan sıradan suriye vatandaşı olan bir erkeği bu akıl almaz konjonktür içinde kalıp vatanını savunmadı diye suçlayabilir miyiz? hem savunmak istese hangi gruba, örgüte veya rejime katılması gerekiyor? siz olsanız, bu kadar karmaşık güçlerin canavarca kan kustuğu, yüzlerce yıl atalarının emeğiyle inşa edilen yolların, ağaçların, evlerin, okulların, hastanelerin, şehirlerin yok edildiği topraklara geri dönüp her an harlanabilecek bir çatışma, radikal bir grup tarafından baskına uğrama veya uluslararası bir ülkenin hava saldırısıyla ölmeyi göze alabilir misiniz?
olaya realist yaklaşmak gerekiyor; dünyanın herhangi bir ülkesinde yaşayan herhangi bir suriyelinin suriye'ye dönmek istememesi kadar doğal başka bir şey olamaz. siz olsanız, siz de dönmek istemezdiniz. bu insanların topyekûn ülkelerine dönmeleri için savaşta kimyası olan ülkelerin akli ve maddi uzlaşı ile orada sükuneti sağlaması gerekiyor. bunu yapmadan -ki uzun yıllar daha mümkün görünmüyor- onları ülkelerine dönmedikleri için suçlayamayız.
ezcümle: tüm bu olanlarda bireysel türkiye veya suriye insanının hiçbir suçu yok. bizler ortalama 80-90 yıl yaşayacağımız şu dünya içinde bir takım insanların politik hırsları yüzünden heba ediliyoruz. temennim o ki; en kısa sürede iki halk da istediği huzur ve refaha ulaşmış olur.