KÜLTÜR 30 Temmuz 2018
20,9b OKUNMA     655 PAYLAŞIM

Günümüzde Unutulmuş Bir Değer Olan Şehir Meydanı Yaratmanın Püf Noktaları

Alain de Botton, tarihte yapılmış o hayranlık uyandırıcı güzellikte meydanları yaratmanın en temel sırlarını açıklamış.
iStock


antik yunan'da agora adı verilen, kentin hem politik hem ticari merkezi olan, etrafı stoa denen dükkanlarla çevrili, iyi tasarımlı geniş boş alanlar, avrupa'nın kullandığı anlamda ilk kent meydanları olmuştur. bu meydanları genellikle birkaç önemli kamu binası da çevrelemektedir. 

örneğin atina agorası: 

yunan döneminde daha halkın rahat kullanageldiği mekanlar olan agoralar, roma dönemi şehirlerinde, özellikle politik önemi olan şehirlerde daha gösterişli, daha resmi olan forumlara dönüşmüşlerdir. mesela ortasında bugünkü çemberlitaş'ın olduğu constantin forumu buna örnek olabilir: 

müslüman şehirlerde ise kültür daha içe kapalı olduğundan meydanların fonksiyonunu camiler yerine getirmekteydi.

muhtemelen yeryüzündeki en güzel meydanlar, yüzyıllar önce italyan kentlerinde yapılanlar. ufak tefek sokaklardan geçerek geniş ve canlı bir meydana çıkmanın keyfi bambaşka. 


alain de botton dünya nüfusunun çoğunluğunun artık şehirlerde yaşadığını fakat şehircilik anlayışının geçen yüzyıllara göre çok kötüleştiğini, insanları birbirinden kopardığını anlatıyor. 

alain de botton, unutulan bir meziyet olan güzel meydanlar yapmanın formülünü ise şu şekilde açıklıyor

1. büyüklük: meydanın en fazla bir ucundan öteki ucundaki bir kişinin kim olduğunu görebilecek kadar genişlikte olması, bunun da çapının 30 metre kadar olması gerekir.

2. ölçek: etrafındaki binaların insanı boğacak kadar yüksek olmaması fakat çevrelenmiş hissi yaratacak kadar da yüksek olması gerekiyor. bu da yaklaşık 5 kat yüksekliğinde binalar.

3. hayat: meydanın insanlar tarafından keyifle vakit geçirebilecek öğelere sahip olması gerekiyor. kenarlarına oturulan bir çeşme/havuz, çeşitli kafeler ve çay bahçeleri, alışveriş yapılabilecek mekanlar, etkinlikler düzenlenebilecek platformlar, gölgesine oturulabilecek ağaçlar vs. özellikle mekanı farklı kılabilecek meydana özel yapılar veya heykeller ile mekan anonimlikten kurtulabiliyor.