Laptop Satın Alacakların Çok İşine Yarayacak Tavsiyeler
1. öncelikle iş yapan markaların yüksek fiyattan düşüğe sıralaması: apple, dell, msi, hp, asus, lenovo
bu altı marka da iş yapar biraz bahsedelim:
apple pahalıdır ama parası olan için oyun oynayacaksanız bile özelliklerinin hakkını efsane verir. hele ki intel işlemci, amd ekran kartı olayı yıkar geçer. zenginseniz hoş bir seçenektir
dell, durumu iyi olanlar için yine çok sağlam bir abd'den kopmuş gelmiş laptoptur, hoş gelmiştir, iyi iş yapar. osx olayına bulaşmadan amerikan kalitesini arıyorsanız bir gaming serileri vardır ki aklınız durur, ses sistemleri de aşırı iyidir. bir de özel serilerinden bir laptopsa yani oyuncu serisi vs. ise "yerinde garanti verir" siz adamları ararsınız, ertesi gün ya da iki gün içinde evinize misafirliğe gelirler gözünüzün önünde laptopu söker takar gerekirse anakartı değiştirip toplar kapatır çalışır halde bırakırlar. bu heriflerin garantisi sanırım şimdiye kadar gördüğüm en iyisidir yani fan için çağırdığınızda eskisiyle uğraşmayıp pat diye yenisini takmalar falan iyidirler baya.
msi, bu marka için çok bir şey demeye gerek yok sanırım. yani hem fiyatları daha uygundur hem de gayet güzel oyuncu kitlesini hedef alan bir şirkettir. ama şahsen soğutma sistemlerini, laptoplarının kasa yapısını çok hoş buluyorum, tasarımları da keza çok başarılıdır. biraz ekonomik olarak kendinizi sıkarak tercih edilebilir.
hp, bu da amerikan çıkışlı bir markamız. normalde ısınma konusunda kötü bir namı vardır ancak nunun sebebi olan kasa yapısını değiştirince her laptopta oyun oynayacak kişinin kullanacağı bir laptop soğutucuyla sorunsuz çalışır. yalnız bu makinelere dikkat edin, hp ısınma işini kökten çözmek adına alengirli kasa yapısını yok etmiş yerine ince ve tek kapak koymuştur, dolayısıyla siz siz olun bu cihazları düşürmeyin bir tık daha narindir ama benim açımdan hoştur. tasarımını ve ömrünü seviyorum ki cebe de uygun uzun seneler boyu kullandığım bir marka. (yeni kasasını kullandım.)
asus... bu marka hp ile elbette yer değişebilir yani burada çok ısrarcı değilim zira gerçekten kaliteli bir markadır. çok uzun uzadıya anlatmaya gerek ancak şunu söylemekte fayda var ki her laptop serisinde hatalı modeller olabilir ve asus için de almadan model bazında sorgulama yapmakta fayda vardır. ayrıca oyuncu tipi olan sistemlerinin soğutması baya başarılıdır.
lenovo! sanmayın ki listenin sonuna yazdım diye gariptir, halbuki bu marka buraya yazmadığım onca markayı suya götürür susuz getirir. tasarımları kendine özgüdür, kimisi çok beğenir. kasaları gayet sağlamdır, şık ve sade cihazları vardır. ucuz ama kaliteli olmadı bakımından xiaomi ile benzetebilirsiniz.
2. cebinize ve zevkinize göre alacağınız markayı seçtiyseniz şimdi sırada model seçmek var!
şimdi soru şu: laptopta ne yapacaksınız? basit işler mi? iş programları mı? oyun canavarlığı mı?
cevap, basit işler ise dikkat edeceğiniz nokta intel'in dahili ekran kartı da içinde olan i3 gibi eski ama performansı iyi bir işlemcisini seçmek. sonrasında ssd olan bir makineyi içlerinden ayıklamak. bunların içinde de ek hdd takabileceğiniz (modeli google ile ingilizce aratabilirsiniz upgrade kelimesiyle kasa açılınca gözükür biraz anlıyorsanız kolayca bulursunuz.) bir modeli seçmek. (not: ben çok anlamam mı diyorsunuz? ssd'li ve i3 gibi hoş bir işlemcili laptopu uygun fiyata bulunca bir de dvd-rom var mı diye bakın. eğer dvd-rom varsa kesin olarak hdd ekleyebilir, dvd yerine kızakla hard disk takabilirsiniz. merak etmeyin dıştan bir görüntü farkı olmaz. bu dediğimi direkt yapmak zorunda değilsiniz elbet ama depolama alanı lazım oluyor eğer ihtiyaç duyarsanız bir gün bu dediğim kriterlere uygun alın cihazı başınız ağrımaz.) ram miktarına dikkat edin bir de günümüzde artık 8gb normal oldu, 8gb ram'in altını almayın, basit işlerinizi sizi üzmeden yaptıracak uzun ömürlü bir laptop böyle alınır.
"ben profesyonelim kardeş!" diyen arkadaşlar için yani iş programları için cihaz alacaklara geçelim. zaten biliyorlardır ama ben yine de tarif edeyim. öncelikle kullanacağınız program için en iyi kullanıcı yorumuna sahip sistemi bilin. yani linuxta mı, osxte mi, windowsta mı bunu bir belirleyin. eğer osx ise osx kurabileceğiniz bir apple olmayan cihaz da alanilirsiniz! (bu kısım caf caflı bunu google ile biraz araştırın göreceksiniz, donanımı uyumlu makinelerde sorunsuz kullanabilirsiniz.) gelelim donanım tercihlerinize: ssd yine şart, ben açık bir biçimde intel öneriyorum, ekran kartı olarak ise tavsiyem amd, ram miktarını zaten programa göre seçersiniz ancak biraz yük durumu varsa 16gb'ı yapıştırın gitsin, ayrıca ekran kalitesinden de kısmayın gözünüze yazık gerçek 1080p ekran alın, pişman olmazsınız.
oyunseverler hala buradaysa onlara anlatalım şimdi mevzuyu: siz basit işler için olan pc ile iş için olan pc arasında bir cihaz alacaksınız. yani ne aşırı pahalı ne aşırı ucuz olacak. tabii ki ben en yükseğini alacağım deyip iş laptopu gibi bir makine de alınabilir bu size kalmış. ilk ve en önemli mevzunuz şu: ekran kartı!!! harici olacak efendim ve en az 128bit olacak! bunun aşağısını alıyorsanız kafadan silin, sağlam bir oyun performansı almanız zor. ekran kartını bu kriterlere göre sınırlayınca zaten karşınıza yüksek meblağlı cihazlar çıkacak. içlerinden eleme yaparken işlemcininin en azından i5 düzeyinde olmasına özen gösterin. ekran kartının da 128bit değerinde bir kart olduğundan emin olduysanız o cihazın işlemci + ekran kartı modelini yazıp oyun testlerine bakın. model, marka farklı olabilir takılmayın verdiği fps değerlerine bakının. eğer 1080p ayarda orta-yüksek grafikte sorunsuz akıyorsa bu iş tamamdır. ram konusuna gelirsek 16gb ram iyidir, "daha yüksek alayım mı?" diyen arkadaşlar için eğer amd ryzen 5 falan alıyorsanız 32gb almaya değer ama intel için 16gb çok rahat sizi kurtarır. buradan sonrası kişisel tercihiniz: yani çift diskle ssd+hdd alabilir ya da hdd eklemesi yapılabilecek cihazlara bakabilir, ekranın gerçek 1080p olmasını tercih edebilir, klavye ışıklandırması arayabilirsiniz vs.
3. toplaşın, herkes için dikkat edilecek noktalara geldik!
- öncelikle cihazı model olarak aratın ve sorunu var mı diye piyasayı yoklayın. "ben beğenmedim!" yorumu değil ancak "kendiliğinden donuyor!" yorumu görürseniz "gaçın!" ...
- oyun oynayacak ya da ağır programlar kullanacaksanız gidin ve düzgün bir soğutucu olan en fazla 150-200tl bandında bir şey alsanız bile laptopun donanım ömrüne sus serpersiniz!
- ha bu laptoplar da kirlenir, hem de nasıl kirlenir! cihaz bariz bir biçimde ısınıyorsa (aida tipi bir programla sıcaklığına bakın, laptoplar için yükteyken 85-90+ çok iyi değildir.) bakımını yapın ya da yaptırın. yaptıracaksanız düzgün bir bilgisayarcı bulun, en ucuzundan termal macun atacak tiplere hiç bulaşmayın.
- işletim sistemi her şeyiniz, velinimetiniz! şu makinelere windows 10'u kuracaksanız gözünüzü seveyim ayarlarını iyi yapıp gereksiz tüm özelliklerini kapatın ya da ltsc gibi özellikleri olmayan bir sürüm kurup üstüne siz ekleme yapın. hele ki güncellemeler için aman ha, deney tahtası olmayın. ltsc kullanıyorum mesela ben, sadece güvenlik güncellemesi geliyor ve microsof'un deneme tahtası olmaktan kurtuluyorum...
- sistemi temiz kullanın! hile vb. saçma sapan programları kurmayın, reklam yüklemesiyle gelen abidik gubidik şeyleri kurmayın! güzel bir kaldırma programı kurun ve bir şey silecekseniz reg dosyalarının da silindiğinden emin olun yoksa "bu pc neden yavaşladı?" diye düşünür durursunuz.
sürücüleri anlat bana, içinde tüm performans ayarları olsun!
geldik son ama altın noktaya! driver ya da sürücü dediğimiz nane güzel olmazsa o cacıktan gram tat alamazsınız, bilginize!
şahsi tavsiyem: format sonrasında windows 10'un kendi sürücülerini güncelleme kısmından kurmasına izin verin. bırakın hepsini kursun! eksik olanları aygıt yöneticisinde bulup koduyla aratın, kendi laptop üreticisinin sitesinden bulup yükleyin ya da basit bir şeyse google ile bulup inf olarak bile tanıtsanız olur. tüm sürücüler tanıtıldıysa geldik zurnanın zırt dediği yere: ekran kartı!
şimdi efendim türkçesiyle anlatırsam bu ekran kartları için sürücü olayı ikiye ayrılır laptoplarda! birinci seçeneği laptop markanız ayar çekerek o modele uydurmuştur ki bunu laptopun sürücü destek yerinden çekersiniz, ikinci seçenek o ekran kartını üreten firma amd ya da nvidia piyasaya sürmüştür ki bunu da onları sitesinden indirirsiniz. (intelcilerin bu derde girmesine gerek yok ilk dediğim yeri yapmışsanız windows'un kurduğuyls devam edin sorun olmaz.)
şahsi önerim laptop üreticinizin verdiği yazılımı kullanmanızdan yanadır zira bu yazılım o laptop için en uygunu olur genelde ancak denemek bedava! direkt amd ya da nvidia yazılımı kullanacaklar için yazıyorum aşamaları:
(ekran kartında windows'un kurduğu yazılımı kullanabilirsiniz ancak önermiyorum, tavsiyemi adım adım yazayım.)
+ windows güncellemelerini yaptınız eksik varsa onları da laptopun destek yerinden ya da google ile bulup kurdunuz.
+ laptopun destek kısmına girin yani asus ise asus'un bu laptop için sürücü sunduğu sayfaya girin ve ekran kartı (gpu) yazılımını indirin. (not: nvidia ya da amd yazılımı kullanacaklar da yapacaklar buraları, açıklayacağım.)
+ ekran kartı sürücüsü indikten sonra ddu (display driver uninstaller) yazılımını indirin.
+ güvenli moda girin.
+ güvenli moddayken ekran kartını ddu ile kaldırın.
+ bilgisayar açılınca her ihtimale karşı internete bağlamadan indirdiğiniz ekran kartı sürücüsünü kurun.
+++ şimdi eğer benim tavsiyeme uyacaksanız ekran kartınızdan güncelleme yeri varsa ayarlarından kapatın ve güncellemeden size laptop üreticisinin sunduğu sürücüye ayar yapıp kullanın yok ben amd ya da nvidia yazılımını deneyeceğim diyorsanız buna gerek yok, ddu ile silmenize de gerek yok, girin sitesine indirin ve kurun.
performans ayarları:
öncelikle denetim masasında "yüksek performans" profili seçin, yoksa oluşturun.
burada en düşük ve en yüksek işlemci gücü prizdeyken %100 olmalıdır ve soğutma ilkesini de daima "etkin" kullanın.
ekran kartı ayarlarınız gelişmiş performan ayarı kısmında yani şu işlemci gücünün olduğu yerde gözüküyorsa yine en iyi, en yüksek performansı seçin.
ekran kartı ayarlarınız orada yoksa yazılımından da yapabilir, google amcaya danışıp ekran kartınızın performans ayarlarını öğrenebilirsiniz.
ayrıca oyun vb. şeyleri "yüksek performanslı grafik işlemcisi" ile açtığınıza emin olun, güle güle kullanın.