BİLİM 21 Temmuz 2023
12,1b OKUNMA     343 PAYLAŞIM

Oppenheimer Filmine İlham Veren Nükleer Bomba Geliştirme Operasyonu: Manhattan Projesi

Vizyona nihayet giren Oppenheimer'ın odak noktası, Japonya'ya atılan iki atom bombasının icat edilme süreci olan The Manhattan Project'i (Manhattan Projesi) öğrenelim, filme hazırlıklı gidelim.

Nedir?

the manhattan project... abd ve ingiltere'nin los alamos'ta inşa edilen gizli bir fabrikada nükleer silah yapmak için ortak yürüttükleri çalışmanın kod adı. los alamos'a atanan bilim adamlarının arasında kgb için çalışan casusların olması sscb'nin de aynı teknolojiye sahip olmasına, bu casusluk faaliyeti ortaya çıkınca da mccarthy dönemi komünist avına sebep olmuştur.

projenin beyin takımı

robert oppenheimer, david bohm, leo szilard, eugene wigner, otto frisch, rudolf peierls, felix bloch, niels bohr, emilio segre, james franck, enrico fermi, klaus fuchs, edward teller.

Şifreler

manhattan ekibi, bomba hiroşima'ya atılmadan önce başarılarını ifade etmek için kendi aralarında şifreler kullanıyordu. büyük bir patlama olursa "fat man", küçük bir patlama olursa "little boy" şifre olacaktı. hiroşimaya atılan bombadan sonra "minik oğul"larının doğumu için birbirlerini tebrik etmişlerdi, nagasaki'den sonra kullanılan şifre de "şişman adam" oldu. bu yüzden brian easley bu projede çalışan atom bombasının mucitlerine "yıkımın babaları" adını uygun görmüş.

Projenin lokasyonları.

“ben artık dünyaları yıkan ölümün kendisiyim”

manhattan projesi kapsamında, 16 temmuz 1945’te new mexico’daki –ispanyolcadan tercümesi “ölü adamın yolu” olan- jornada del muerto çölünde yapılan trinity testinde, icadına önemli katkılarda bulunduğu atom bombası gözlerinin önünde bir sahrayı kasıp kavururken, meşhur atom fizikçisi robert oppenheimer’ın ağzından bu kelimeler döküldü. kutsal bir hindu metni olan bhagavat gita’dan alıntı olsa dahi oppenheimer’ın bu sözleri, kaleme alınmasından binlerce yıl sonra dile getirmiş olması, bu süre zarfında tekâmül sürecini terk edip şiddete ve yıkıma yeni anlamlar kazandıran, sabıkalı insanlık tarihinin gözler önüne serilmesi bakımından ironik bir tablo koyuyor ortaya.

Truman'ın önceleri haberi yokmuş

the manhattan project... abd yönetimi içerisinde sadece zamanın başkanı fdr'in hakkında bilgi sahibi olduğu, o sırada başkan yardımcısı olan truman'ın bile hakkında bilgilendirilmediği bir projedir. 2.5 milyar dolarlık bütçesi bir şekilde zamanın bütçesine yedirilmiş ve ayrı bir kalem olarak gösterilmemiştir. fdr savaş sırasında öldüğünde yerine truman geçer ve ancak ondan sonra bu proje ve getirisi hakkında "hocam sen bilmiyorsun ama elimizde böyle bi silah var haberin olsun" şeklinde bilgilendirilir.

manhattan projesini sadece atom bombası yapmak için başlanmış bir proje olarak görmek yanlıştır ve yüzeyseldir. bu süreçte nükleer enerji hakkında çok önemli bilgiler elde edilmiş ve bunlar tıbbi konular dahil gayet barışçıl amaçlarda değerlendirilmiştir.