Rome Dizisini İzleyerek Roma İmparatorluğu Tarihine Dair Öğrenebileceğiniz Şeyler
en gerçekçi dizilerden biri. roma imparatorluğu tarihine dair çıkarılabilecek yüzlerce madde bulunuyor. imparatorluğa dair bilginiz artıkça dizinin ne kadar büyük bir yapım olduğunu ve senaryonun gerçek olaylarla nasıl daha iyi harmanlandığını anlıyorsunuz.
* lucinus vorenus'un ve titus pullo'nun, julius caesar'ın kişisel evraklarında ismi geçer. bu ikili gerçekten de yüzbaşıdır. senaristlerin, roma imparatorluğu hakkında ne kadar bilgili olduğunu açık şekilde bizlere gösteriyor.
* nomenclator denilen özel eğitimli köleler, efendisinin yanından ayrılmadığı gibi aynı zamanda onlara danışmanlık da yaparlardı. gelen kişinin isimlerini, bu kişilerin mal varlığını vs efendilerin kulağına söylerlerdi. dizide bu görevi yapan köle posca'dır. gerçek kaynaklarda ismi posca olarak geçen bir köle olmasa da, caesar öldürüldüğünde onun cesedini kendi evine getiren büyük ihtimalle de odur. -dizi de posca getiriyor.-
* dizide sıklıkla geçen 13. lejyonu caesar, galya'da kuracaktır.
* rekabetinin roma için vazgeçilmez olduğunu görürüz. senatörlerde de, generallerde de bu böyledir. pompei, cato, cicero, antonius, caesar...
* forum, roma'nın merkezidir. ticari bir alan olduğu kadar verilen sözlerin tutulması gerektiğini hatırlatmak için forumda antlaşlamalar imzalanırdı. forum o kadar gerçekçidir ki roma'da kalan yapıları görmüş biri olarak nefesimin kesildiğini söylemek isterim. senatodaki takvim resmen pasta üzerindeki çilek gibidir. soylular anlaşma üzerine bir yemin eklemek için senato'nun yani forum'un oralarda bir araya gelirler. noter gibi.
* roma'da herhangi bir kavmi ilk mağlup eden kişi olmak çok önemlidir. julius caesar'ın galya'dan dönüşten sonra popülaritesini en iyi bu açıklar.
* romalılar'ın aşırı derecede vatansever olduğu kabul edilir. çoğu erkek, askerlik görevini gönülden yapardı. dolayısıyla kendisi gibi bir lider gördüklerinde peşlerinden sonsuza kadar gidebilirlerdi: julius caesar. aynı zamanda roma askerleri görevlerine sadakat yemini ile başlarlar.
* roma'da aristokratlar arasında bile bebek ve anne ölümleri yaygındır. bunu pompei'nin eşini kaybetmesinde görürüz. eşi dediğimiz kişi de caesar'ın kızı. yani kızı ölene kadar en büyük rakibinin aynı zamanda kayınpederiydi.
* caesar, pompei ile akrabalık ilişkisini devam ettirmek için yeğeninin kızını yani octavia'yı önerir. dizide de görüldüğü gibi pompei bunu reddecektir.
* octavian'da -tahminen 9 yaşındayken- bulla adında bir torba görürüz. bir nevi nazarlık olan bu torbada kişinin kimlik bilgileri de yer alır, kişinin boynuna asılırdı.
* roma'da eğitim ve öğretim ailede/evde gerçekleşirdi. elyazması okuyan octavian, kılıç eğitimi de evde alır. çocuklara mutlaka on iki levha kanunu ezberletilirdi.
* rostra, senato'da bulunan konuşma kürsüsüdür. aynı zamanda buraya pek çok kelle de çivilenmiştir.
* yasaklı şahısların listesi roma'da ve yakın birçok eyalette sergilenirdi. biz bunu senato'nun kapısına çakılmasında ve ilanlarda görürüz.
* dizinin en güzel detaylarından biri, caesar'ın köleleri tarafından tıraş edildiğini gösteren sahnelerdir. caesar gençken flamen rahibiydi. bu rahiplerin saç ve sakal tıraşları sadece köleler tarafından ve de bronz bıçak kullanılarak yapılırdı.
* yüzbaşı vorenus öldüğünü hayal eder. öldüğünde mezarına şarap dökülmesini ister. tabutta röveşata filminde de görürüz biz bunu. yani roma'dan gelir.
* tanrılara kurban adamak. kesilen hayvanın akan kanları altında banyo yapmak.
* roma mitolojisinden esintiler; ölen kişi için proserpina ve pluto'ya para vermek, venüs, jüpiter, mars, juno, bellona, furies, dis, triton...
* roma'da hiçbir askerin bulunmayacağına dair kanunu caesar'ın uymaması tarihe yeni bir deyim kazandırır: rubicon'u geçmek.
* roma işkence yöntemi olarak çarmıha germek. o dönemde appian yolu'nda çokça karşılaşılırdı.
* lejyonların sancaklarına olan bağlılığı ve de kaybının ne kadar küçük düşürücü olduğu vurgulanır. caesar'ın sancağı malum kartal. muharebelerin kazanıldığına ele geçirilen sancak sayısına bakılarak karar verilirdi.
* caesar'ın, galya'da 8 yıl kalıp en sonunda ayaklarının önüne serilen rakibi vercingetorix'e sancağını öptürmesi bir dizi tarihinde çekilmiş en iyi anlardan biridir. roma'daki kutlamalarda ise vercingetorix'i boğdurtarak öldürtecektir.
* meşhur cato-cicero-brutus üçlüsü. aralarında cumhuriyet'e en sadık kişi cato'dur. gerçekte de, cato cumhuriyet ideallerini sonuna kadar savunurken cicero kaypak bir adam gibi döner durur. cato intihar edecektir.
* lüks genelevler, soyluların çocukları için adam olmanın gerekliliğini yerine getirmektedir.
* iki konsül olan gnaeus pompeius magnus ve julius caesar'ın rekabeti kusursuza yakın işlenir. yine de caesar'ın tespitlerinin ne kadar büyük olduğunu görür dururuz. tarih de hemfikirdir.
* bir lejyonerin kamp hayatı en iyi şekilde verilir. günlük sayımlar, kaçanlar, ölenler, homurtular... komutana itaatsizliğin nerelere varabileceği titus pullo üzerinden anlatılır.
* soylular arasındaki yaygın ensest ilişki. lezbiyenlik, sekste sınır olmaması... ayrıca roma'da soylular arasında -kuzenler arasında- akraba evliliği oldukça yaygındır.
* soylu roma ailelerinde, erkek çocuklarda, zayıflık sezildiğinde keçi taşağı yedirilerek güç kazanılacağına inanılırdı.
* pek çok kez diktatör lucius cornelius sulla ile julius caesar karşılaştırılır çünkü ikisi de roma'ya yürümüştür. mö 49 gibi bir tarihte bile sulla'nın yarattığı dehşet halk üzerinde mükemmel bir şekilde gösterilir.
* roma krallarının ve imparatorlarının çokça uyguladığı bir yöntem vardır: paraya ihtiyacı oldukları zaman roma'nın en zenginleri huzura çağrılır. destek istenir eğer verilmezse zorla paralarına çökülür. açıkçası roma'da zengin olmak pek de rağbet görülecek bir şey değildir.
* meşhur lejyon/roma selamı. naziler ve faşistler bunun ekmeğini yemişlerdir.
* bir yerden bir yere giderken arka planda mühendislik harikaları olan roma kemerlerini görürsünüz. eşsiz bir ortam yaratır.
* kocalar sık sık eşlerini aldatıp metresler tutarken kadınlardan ise sadakat beklenirdi. vorenus'un başına gelenler bu cümleye uymasa da eşinin iffetsizliği harikulade anlatılır.
* iskitler'in barbar olarak görülmesi ve de iskitler'in pis işlerde kullanılması dönemi yansıtması açısından ilginç olmuştur.
* şehirde gizlice öldürülenlerin tiber nehri'ne ya da kanalizasyonlara atılmasını görmek müthiş. pek çok defa yakınına ulaşamayan kişiler, nehir çevresinde gezerek kıyıya vuran cesetleri teşhis ederlerdi.
* köle piyasasına dair pek çok bilgiyi yine bulabiliriz. özellikle galya'dan pek çok kölenin getirilmesi, köle piyasasında ciddi düşüşlere sebebiyet vermiştir.
* roma hamamları ve tuvaletleri her zaman sosyal bir mecradır. burada pek çok iş, ticaret yapılır.
* yunan filozoflarına övgü, roma için bir övünç kaynağıdır.
* hamamlarda, evlerde, genelevlerde eşsiz çizimler göze çarpar. duvarlara asparagas haberler yazılarak bir nevi halk galeyana getirilir.
* ilk sezonda yahudi olarak bir kişiden bahsedilir. o da, ev sahibesinin karanlık işlerini yapan at bakıcısıdır. yahudiler'e olan tipik bakışı gösterse de caesar'ın ölümünden sonra roma'daki pek çok yahudi cemaati onun için ağıtlar yakmıştır.
* bir kişinin lanetlenme sürecini servilia'nın, julius caesar'a yaptığı törende görüyoruz. şahsen korkmuştum.
* köleler, romalılar için bir insan değildir. mülk gibi bir şeydir. ayrıca cüce kölelerin kullanılması da es geçilmemiştir. gönderildiği kişiyi aşağılama izlenimi verse de romalılar'ın cücelerle uğraşmaktan zevk aldığı görülür.
* romalılar'ın giysilerinin yani togaların kişiye ve rütbesine uygun olarak dizaynı mükemmeldir.
* roma vergi sisteminin nasıl çalıştığını mısır'a ödettirilmek istenen borçla nasıl çalıştığını görürüz. gerçekte de mısır'ın 10 milyon denariusa yakın borcu vardır.
* roma'nın kendisine yapılanları hiçbir zaman unutmadığı er ya da geç intikamını alacağı vurgulanır.
* mısır'ın roma için tahıl ambarı olduğu ifade edilir ki gerçekten de mısır'da yaşanılan her sıkıntıda halk büyük açlıklar çekmiştir.
* julius caesar için kleopatra ile yakınlaşma, ptolemaios hanedanı vasıtasıyla büyük iskender'e bir nevi hizmet edecek olmasıdır. kendisi için manevi değeri büyüktür.
tarih resmen.