tcg anadolu, türk donanmasına ait bir amfibi hücum gemisi. 230 metre civarında. yakın zamanda 'siha gemisi' konseptinin ilk temsilcisi olabilir. sona doğru değindim bu hususa. evet, değinmek. (tcg anadolu kısa kısa)

tasarımında juan carlos 1 (l61) isimli ispanyol donanmasına ait gemi örnek alınmış başlangıçta fakat daha sonradan kendi gereksinimlerinize yönelik pek çok farklı teknolojik ve mimari değişiklik yapılmış. farklı iki gemiden bahsediyoruz.

aslında amfibi hücum gemisi olduğundan 700 kişiye kadar muharebeye hazır personeli çıkartma yapılacak yere aktarma kapasitesi çok önemli. neredeyse sadece bu gemiye özel denebilecek şekilde tasarlanan fnss üretimi zırhlı amfibi hücum araçları (zaha) bildiğim kadarıyla yakın zamanda tamamlandı. bu araçlar geminin havuzundan itibaren personeli zırh koruması altında karaya çıkarmaya yarıyor. iri yapısından dolayı böyle bir gemiyi kıyıya çok yaklaştırmak istemezsiniz. (fnss zaha)

zaten tek gezemeyecek kadar büyük bir gemi yani irili ufaklı bir 'koruma' ekibiyle gezmesi gerekiyor. öz savunmasını sadece üzerindeki sistemlerle gerçekleştirebilmesi zor. dışarıdan ve haliyle yakından korunmaya da ihtiyacı var. amerikan aircraft carrierlar baya kalabalık geziyor mesela. türü farklı ama bu arkadaşa da eskort lazım.

uçak/siha gemisi mevzusuna gelirsek, gemi güvertesi aslında döner kanat platformlarını taşımak maksadıyla yapılmış fakat ön taraftaki eğimli pist sayesinde 'gerekli durumlarda' kısa pistlere iniş kalkış yapabilen uçaklara hizmet verebiliyor. ayrıca büyük hangarı da var.
aslında bu gemi için 10 adet dikey iniş kalkış yapan f-35b alınacaktı ama projeden uzaklaştırıldık malum.

haliyle pisti değerlendirmek lazımdı ve açıkçası gayet inovatif bir yaklaşım sergilendi.
buraya bayraktar tb-3(14 metre kanat açıklığı/katlanır kanat tasarımı) ve bayraktar kızılelma'ların (10 metre kanat açıklığı/katlanır kanat yok) konuşlandırılacağı söylendi. açılışta da bir ön gösterim oldu.

tb-3 katapult vb. sisteme ihtiyaç duymadan inip kalkabiliyor. alet pek çok zorlu şartta simüle edilmiş ve güçlendirilmiş iniş takımları ve frenleri sayesinde kendi otonom olarak takılacak.
kızılelma ise jet motorlu, daha hızlı ve ağır olduğundan kalkarken olmasa da inerken yakalama kancalarına ihtiyaç duyacakmış. sanırım bunun için tasarlanmamış bir gemiye sonradan katapult eklemekten daha kolaydı uçakları geliştirmek. ki bence de gayet mantıklı.

son dönemde dillendirilen 'dünyada ilk kez' kısa pistli bir gemiden siha indirip kaldırma mevzusuna takılmış arkadaşlar. ki benim de dikkatimi çekmişti bu çünkü northrop grumman x-47b insansız jet drone hareket halindeki bir uçak gemisine indirilip kaldırılalı çok oluyor:

burada herkesin takıldığı 'dünyada ilk kez' ifadesinden kasıt bir aircraft carrier'dan (bizim uçak gemisi dediğimiz zımbırtı) değil, kısa pistli bir gemiden siha indirip kaldırmak olayı.

yani buradaki challenge, zaten buna özel uzun pistleri olan ve yine jetler insin kalksın diye tasarlanmış olan 300 metrelik devasa uçak gemilerinden ziyade böylesine kısa pistli bir gemiden (üstelik katapult gibi destekleyici sistemler olmadan) siha indirip kaldırmak. burada marifet gemide değil, daha çok uçaklarda olacak yani.

yani sonuç olarak ve anladığım kadarıyla dünyada 200 metreden biraz uzun katapultsuz hareketli bir pistten otonom olarak sabit kanatlı siha (jet, turboprop falan fark etmeksizin) indirip kaldırabilen yok henüz. buna uğraşıyorlar. bir iki ülke daha halihazırda uğraşıyormuş. açılış röportajlarında bahsettiler. bakalım önce kim yapacak?

İlk Uçuşunu Başarıyla Gerçekleştiren İnsansız Savaş Uçağı: Bayraktar Kızılelma