A

acıma yetime koyar götüne

atasözü / bu sözü, "birine gerektiğinden fazla acır ve yardım edersen bir gün gelir sana zarar verir" diye düşünen keskin görüşlü insanlar kullanır.

açılmış deliğe herkes kor

atasözü / bir işin oluşması için gerekli ortam sağlanmışsa herkes o işi tamamlayabilir, sürdürebilir.

adamı sikseler, damda kiremit aktarılıyor sanır

atasözü / olup biteni izlemeyen, dünyadan haberi olmayanlara söylenir.

ağzının domalmasından ömer diyeceği belli(ydi)

yapılan kötülük ardından söylenen, aslında her şeyi baştan anlayanların söylediği bir söz. 

B

bahtsız bedeviyi çölde kutup ayısı siker

atasözü / bk: kısmetsiz bedeviyi çölde kutup ayısı kovalarmış. şanssız bedeviyi çölde
kutup ayısı sikermiş. şanssız bedeviyi deve üstünde yılan sokarmış.

beykoz'da siki kalkan burada! 

deyim / aklına esen, en uzak yerden bile kalkıp buraya gelmiş anlamında. istanbul kökenli olduğu çok açık bu sözün.

bok boku kenefte bulurmuş

atasözü / iki benzer insanın uygun yerde buluşması, birlikte olması, iş yapması.

bugün yediğin hurmalar yarın kıçını (tırmalar) kurcalar

atasözü / yaptığın hatanın, açgözlülüğünün bedelini yarın ağır ödersin.

büzük ister

deyim / önemli görünen bir işi yapmak için cesaretin ve yürekli olmanın gerekliliğini vurgulayan bir söz. büzük, kalın bağırsağın sona erdiği yer; anüs. bkz: göt ister.

D

deliye osur demişler, sıçmış

atasözü / bir işi beceremeyenler ya da abartanlar için kullanılan söz.

E

el sikiyle gerdeğe girmek

deyim / başkasının olanaklarıyla bir işe kalkışan insanlar için söylenir.

eski amla yeni sefa sürüyor

deyim / kullandırır kullandırır sonra bir enayiye rastlar ve fırsatı değerlendirir bir sefa sürer ki sorma.

eşeğe gerdan kır demişler, dönmüş osurmuş

atasözü / kaba, anlayışsız ya da beceriksiz birinin durumunu anlatmak için kullanılır.

eşeğin amına su kaçırmak

deyim / bir işi haddinden fazla büyütmek, aşırıya kaçmak.

eşek ölecek, ters dönecek, siki güneş görecek. (eşek ölecek, siki gülecek)

söz dizimi / olmayacak ya da olsa da çok zor ve geç olacak iş için söylenir.

F

fare sığamadığı deliğe, bir de kıçına kabak bağlayıp girmeyi denermiş

atasözü / bir işi başaramayacağını bile bile üstüne giden kişiler için söylenir.

falın fallanmış amın kıllanmış

deyim / senin işin çoktan bitmiş, eleğin elenmiş duvara asılmış, artık parlak günlerin geride kalmış.

G

gökten am yağsa bize yarak düşer... o da yerden seker kıçımıza girer.

atasözü / şanssızlıktan yakınanların kullandığı bir söz.

göt dediğin ötmeli, ötmeyen götü sikmeli

atasözü / her şey amacına uygun şekilde işlevsel olmalı, amacına uygun değilse hiçbir değeri yoktur.

göt kısmetten çıkınca uçkur dokuz yerden koparmış

atasözü / bir işin olmayacağı varsa şanssızlıklar alıp başını gider.

H

hamama gider kurnaya, düğüne gider zurnaya âşık olur

atasözü / "ayran gönüllü", çabuk sevdalanan, sevdiğinde kararlı olamayan kişi. şıpsevdi.cimri insanlar için söylenir.

hesabını bilmeyen çavuşlar, döner götünü avuçlar

atasözü / bugün akıllıca, hesaplı davranmazsan yarın döner yakınırsın, pişman olursun.

İ

imam osurursa, cemaat sıçar

atasözü / toplum psikolojisini anlatan eski bir söz. liderler ve örnek kişilerin yaptıkları karşısında toplumun iki katını yapacağına işaret eder..

işsiz kasap (bakkal) sikini tartar

atasözü / işi gücü olmayan, işleri kesat durumda kişiler ne yapacaklarını bilemezler.

K

kaderde varsa düzülmek, neye yarar üzülmek

deyim / kötü sonuçlanmış ya da sonuçlanma olasılığı olan durumlarda rahatlamak için kullanılır.

kedi gibi siki içinde

deyim / sinsi, ne yapacağı belli olmayan kişi.

keller her götü eller

deyim / bu güzel söz öztürk serengil'e ait. kendi hayatındaki gözlemleri sonucunda söylemiş bu sözü. kadınların saçsız erkeklere yoğun ilgisini anlatıyor. türk sinemasının bu kendine özgü, dolu dolu yaşamış ustası nur içinde yatsın.

N

nezaketsiz göt anahtarsız açılır

atasözü / bu söz, nezaket kuralları dışında davranan bir kişiye, (kimi zaman) aynı tavırla yaklaşmak gerektiğini anlatır.

S

sıçılacak ağız göte yakın gelir

atasözü / yaptığından pişmanlık duymayan birinin, zarar verdiği kişi için "istedi ve haketti" anlamında söylediği. kaza geliyorum demez, gelir anlamında da kullanılır.

siki taşağına denk

deyim / keyfi yerinde, ekabir, "tuzu kuru" insanlar için söylenen bir söz. patenti erkeklerde mi, kadınlarda mı belli değil ama yeri geldiğinde kadınlar için de kullanılıyor artık.

sikilmedik bir kulak arkası kaldı

sözdizimi / çok çeken, her konuda zarar gören kişilerin son sözleri.

sikilmiş götte don durmaz. / sikilecek götte don durmazmış.

atasözü / olmuş ya da olaylar karşısında/öncesinde söylenen bu söz, artık alışılması, kanıksanması gereken bir durum var anlamında.

sikim hıyar diyene, bir avuç tuzla koşuyorsun

deyim / düşüncelerini ve inançlarını hemen değiştirebilen, sözünden caymakta hiçbir engeli bulunmayan kişilere söylenir.

sikimden aşağıya, kasımpaşa

deyim / aldırmama, boşverme anlamında kullanılan, büyük olasılıkla argo bir söz. kasımpaşa kafiye olsun diye. kasımpaşa'da türetildiği söylenir. bilinen bir hikâyesi yok..

Ş

şaşkın ördek götün götün yüzermiş

deyim / şaşıran kişi doğal olmayan davranışlarda bulunur. 

T

tedbirsiz sıçmaya giden taş arar domalı domalı

atasözü / eğer önlemini almazsan işin ortasında çaresiz kalırsın.

Y

yaşa, taşa, başa oturma

atasözü / yazın yaşa kışın taşa oturma, sözüne küçük bir ekle aykırı oluvermiş bir söz. buradaki eki sıranın en başı diye de düşünebilirsiniz.

yat aşağı, dik taşağı. ok: yat aşağaa, dik taşaa

deyim / dinlenen ya da tembellik eden kişilere söylenir. insan bu sözü kimi kez kendi kendine de söyler, tam da uzanırken..

yatır sik, kaldır dik!

deyim / başka bir işe yaramayan, yaramayacağı düşünülen ahmak kişiler için söylenir. buradaki ayrıntıya dikkat... işi bitince kaldırıp yerine koyuyor.

yeni gelinin yarağa saldırdığı gibi saldırıyor

deyim / sonucunun nasıl olacağını kestiremeden hemen işe başlıyor.