PSİKOLOJİ 1 Şubat 2024
43b OKUNMA     185 PAYLAŞIM

Zeki ve Yetenekli İnsanları Başarısızlığa Götüren Sebepler

Robert J. Sternberg, 1994 yılında yayınlanan “In Search of Human Mind” isimli kitabında, yetenekli insanların neden bir türlü gerçek potansiyellerini açığa çıkaramadıkları konusunu başlıklar altında toparlamış.

1. motivasyon eksikliği

motivasyon başarı ile başarızlık arasındaki en önemli etkenlerden biri. sterling burada ‘dışsal ve içsel’ olmak üzere iki tür motivasyondan söz ediyor. dışsal motivasyon, içsel olana görece kısa sürüyormuş. sterling’e göre: daha istikrarlı bir performans için kişinin içsel motivasyonunun kuvvetli olması şartmış.

2. ani dürtüleri kontrol eksikliği

kişinin yüksek performansa ulaşması önünde en önemli engellerden birisi de, odaklandığı konudan uzaklaşmasını sağlayacak dürtülere kapılmasıymış. kişinin sürekli aklına ilk gelen şeyi yaparak önceliklerini unutması ve bunu alışkanlık haline getirmesi; istenilen başarının bir türlü gelmemesinde birincil bir nedenlerinden birisiymiş.

3. azim ve vazgeçmeme özelliğinden mahrum olmak

bazı insanlar başladıkları bir işten çok çabuk sıkılarak ya da zorluklarından dolayı bırakma huylarından dolayı diğerlerinin ulaştığı mertebelere ulaşamıyorlarmış. oysa, kararlı kişiler ancak sonuç alamayacaklarını kesin olarak gördükleri zaman vazgeçiyorlarmış uğraştıkları işlerden.

4. yanlış yetenekleri kullanmak

bazı yetenekli kişiler de görevlendirdikleri işleri yerine getirirken, o işe uygun olanı yeteneklerini kullanmadıkları için başarılı olamıyorlarmış.

5. sonuca yeterince odaklanamamak

kimi insanlar, bir faaliyetin yapılması ile ortaya çıkacak sonuçtan ziyade sürecin kendisine daha çok odaklandıkları ve hatta bu süreç hakkında endişelendikleri için, başarıya ulaşabilecekleri halde ulaşamazlarmış.

6. başladığı işi bitirememek alışkanlığı

bazı kimseler, bir işi hiçbir zaman bir sonuca ulaştıramayacak gibi görünürlermiş. bunun sebebi ise, o iş bittikten sonra ne yapacaklarını bilememeleri veya üzerinde çalıştıkları şeyin detayları içinde aşırı derecede boğulmak olabilirmiş.

7. kendine fazlaca acımak

bazı insanlar karşılaştıkları bir sorunu çözmeye harcadıkları zamandan kat be kat fazlasını kendilerine acımakla geçirirlermiş. böylelikle istenilen başarı bir türlü elde edilemezmiş.

8. başlamaktan korkmak

bazı insanlar bir işe bir türlü başlayamaz ya da başlamak için yeterince istek duymazlarmış. bu durumun kaynağı sterling’e göre; bu kişilerin kararsız bir kişilik yapısına sahip olmaları veya bir işe kendilerine bağlamaktan korkmaları olabilirmiş

9. düşünceleri aksiyona çevirememek

bazı insanlar, sıra dışı fikirler ortaya koyabilmelerine rağmen, pek seyrek olarak bu fikirleri hayata geçirmek için eyleme geçerlermiş. bu da başarıya açılan kapının kapanmasına bir sebepmiş.

10. aşırı veya yetersiz özgüven

özgüven eksikliği kişinin aslında üstesinden gelebileceği bir sorunu kolaylıkla aşmasını engellerken, fazlası ise; kişinin kendinde eksik olan yönleri tanımasını ve gelişmesini engellemekteymiş.

11. başarısızlık korkusu

bazı yetenekli insanlar ise, gerçek performanslarını ortaya koymaktan çekinirlermiş. çünkü aslında hayatın gerçek zorluklarından kaçmakmış bütün dertleri.

12. sürekli erteleme ya da sürüncemede bırakma alışkanlığı

bazı insanlar ancak üzerilerinde bir baskı oluştuğu ya da oluşturulduğu zaman harekete geçebilirlermiş. bu insanlar, büyük bir işi ertelemek için sıklıkla yapacak küçük ve basit işler arayıp onlarla uğraşırlarmış.

13. suçlamak

kimi insanlar en ufak hatada, hemen kendilerini acımasızca suçlamayı seçerken, kimileri ise başkalarını suçlamayı seçermiş. böylece ilerlemenin ve gelişimin önü kapanırmış.