Bazı Çocuklar, Neden Başarılı Babasının Aksine Tam Bir Fiyasko Olur?
babasının aksine tam bir fiyasko olan kişiler... hem psikoloji hem de felsefi açıdan derinlemesine analiz edilmesi gereken bir durum bu. çok da sık karşılaşılır aslında. peki neler oluyor?
yüksek beklenti ve baskı
çocuk, çok başarılı bir baba figürü karşısında kendisinden yüksek beklentiler olduğunu hissedebilir. bu, performans anksiyetesine ve özgüven problemlerine yol açabilir. ayrıca, başarısızlık korkusu geliştirebilir. babanın başarısı onun tepesine gülle gibi iner.
kendi kimliğini bulma süreci
her bireyin yetenekleri, ilgi alanları ve yaşam yolları farklıdır. çocuk, babasının gölgesinde kendi kimliğini bulmakta zorlanabilir, bu da kimlik krizine yol açabilir. babasına bakmaktan kendinin kim olduğunu bulamaz.
başarı tanımı
başarının ne olduğu konusunda baba ve çocuk arasında farklı anlayışlar olabilir. baba için başarı belki de maddi anlamda öne çıkmakken, çocuk için farklı bir şey ifade edebilir. bu, değer çatışmasına neden olabilir. baba oğlum para para derken çocuk ben sanatçı olmak istiyorum derse işler daha da ilginçleşir. bazıları da sırf tepki olsun diye anarşist olurlar.
sosyal karşılaştırma
toplum, baba ve çocuğu sürekli olarak birbiriyle karşılaştırabilir. bu tür sosyal karşılaştırmalar, çocuğun özsaygısını olumsuz etkileyebilir. etrafındaki herkes çocuğa bakmaz babası üstünden onu değerlendirir.
ebeveyn-çocuk ilişkisinde sorunlar
eğer baba, çocuğunun kendisi kadar başarılı olamamasını kişisel bir başarısızlık olarak algılıyorsa, bu durum ilişkilerine zarar verebilir. okullardaki çılgın veli meselesi buradan çıkar.
otonomi ve bağımlılık
çocuk, bağımsız bir birey olabilmek için kendi başarılarını elde etmek isteyebilir. eğer baba, çocuğun hayatına fazlasıyla müdahale ederse, bu otonomi ihtiyacını engelleyebilir. kendi kararlarını almasına müsait edilmeyen çocuğun da ayarları kaçmaya başlar efendim.
felsefi ve etik boyut
stoacılık gibi felsefeler, dış etkenlerin bireyin kontrolü dışında olduğunu ve dolayısıyla bu tür karşılaştırmalara girilmemesi gerektiğini savunur. eğer çocuk bu tür bir felsefi yaklaşım benimserse, babasıyla arasındaki başarı farkını daha sağlıklı bir perspektifle değerlendirebilir. ama böyle bir eğilim geliştirmez sürekli babasına bakarsa tünelin sonu iyi bir yere çıkmaz.
psikolojik savunma mekanizmaları
çocuk, başarısızlık hissini dengelemek için olumsuz savunma mekanizmaları (örneğin, inkar, projeksiyon, vb.) geliştirebilir. yani ben başarısız değilim babam beni böyle yaptı falan filan gibi.
kısacası bu işler zorlu işlerdir. ama ne olursa olsun yaşamda başarı mümkün dostum. istersen şurada geniş geniş anlattım.
