Doğumundan Adım Adım Öldürüldüğü Operasyona Kadar Usame bin Ladin'in Hayatı
usame bin ladin (osame bin laden), 1957 yılında suudi arabistan'da doğdu. suud krallığının en büyük inşaat şirketine sahip yemenli göçmen olan muhammed bin ladin'in 52 çocuğundan 17.'siydi. babasının şirketi sadece inşaat işi ile ilgilenmiyor; volswagen arabaları ve snapple içecekleri gibi çok sayıda tüketim ürünlerinin dağıtımını da sağlayan çok büyük bir holdingdi.
usama bin ladin, cidde'de okudu. genç yaşta evlendi. erken yaşlarda müslüman kardeşler örgütüne üye oldu. üniversite yıllarında tek bir islam devleti kurmak ve tüm müslümanların cihatla ayağa kalkması gerektiğine inanan panislamcı düşünür abdullah azzam'ın takipçisi oldu. abdullah azzam'ın görüşleri orta doğu ve özellikle arap yarımadasındaki batı etkisi, lüks ve gayri islami yaşama tepki duyan osama'nın görüşleri ile uyumluydu.
1979 yılında sovvetler birliği'nin afganistan'ı işgal etmesi, usama'nın hayatında kritik bir dönemeçti. arzuladığı cihat için koşullar oluşmuştu. hocası abdullah azzam ile birlikte afganistan sınırındaki peşaver şehrine gitti. o dönemde direkt savaşçı olmadılar. ama afgan isyancılara maddi ve manevi destek verdiler. maktap al khidamat isimli örgütleri aracılığı ile dünyanın her yerinden afganistan'daki cihatta katılmak isteyen gençleri bölgeye taşıdılar. maktap al khidamat'ın orta doğu dışında brooklyn, arizona gibi amerika eyaletlerinde dahi ofisleri vardı. avrupada bürüksel, berlin gibi birçok kentte de.
1988 yılına gelindiğinde bin laden toplu bir cihat yerine sembolik terör eylemlerine odaklanacak el kaide isimli yeni bir grup kurdu. 1989'da sovyetler, afganistan çekilmesi üzerine el kaide'yi daha fazla geliştirmek için bağış toplamak için arabistan'a döndü.
1990 yılında ırak'ın, kuvveyt'i işgal etmesi üzerine osama bin laden, suudi yetkililere suudi arabistan sınırını korumak için afganistan'daki savaşçılarını kullanmayı teklif etti. ancak panislamcı görüşlerini fazla radikal bulan suudi yetkililer bu teklifi kabul etmedi. bin laden kendi teklifini red edip şeytan olarak gördüğü kafir abd'den yardım isteyen suud'lara büyük bir öfke duydu. bu dünyanın efendisi abd değil el kaide olacağına yemin etti. bir yıl geçmeden de suudi arabistan'dan ayrılıp daha islamcı bir sudan oluşumu için arabistan'dan ayrılıp sudan'a geçti.
bir yıl sudan'da sessiz kaldıktan sonra el kaide imzalı ilk eylemini babasının göç ettiği topraklarda, yemen'de gerçekleştirdi. aden'de bir otelde kalan somali barış misyonuna bağlı amerikan grubunu hedef alan bir patlamayı azmettirdi. patlamada abd'lilerden ölen olmadı. 2 avusturyalı turist öldü.
el kaide'nin eylemleri bu tarihten itibaren ivme kazanarak devam etti. en çok ses getiren eylemleri
- 1993'te somali'de 18 amerikan askerinin öldürülmesi
- 1995'te mısır cumhurbaşkanı hüsnü mübarek'e suikast girişimi
- 1996'da dharan'daki bir amerikan askeri konutu olan khobar towers'ı yok eden komyon bombası
- 1998'de 213 kişinin öldüğü 4500 kişinin yaralandığı kenya'da abd büyükelçiliğine saldırı
- 1998 yılında 11 kişinin öldüğü 85 kişinin yaralandığı tanzanya abd büyükelçiliğine saldırı
- 2000 yılında yemen kıyılarında bomba yüklü bir tekne ile abd donanmasına ait uss cole gemisine saldırı. 17 denizci öldü. 37 yaralı
- 11 eylül 2001 dünya ticaret merkezi ve pentagon'a saldırı. 3000 binden fazla ölü
sonrasında yaklaşık 10 sene abd'nin ve cia'in tüm çabalarına rağmen süren kaçışı. bu gizlenme sırasında 10 sene boyunca abd'nin çılgınca teröre karşı küresel savaşına karşın radyo, televizyon ve internet yoluyla videolar ve ses kayıtları ile fetvalar yayınladı. genç cihatçıları yönlendirdi.
yolun sonu ise pakistan'ın başkentini islamabad'a yaklaşık 56 km mesafedeki abbottabad'daki yerleşkesinde 3 katlı evin üst katındaki yatak odası oldu
abd donanmasına ait seal ekipleri bin ladin'i bir tabanca ve bir saldırı tüfeği ile buldular. onu başından (sol gözünün üstü) ve göğsünden vurarak orada öldürdüler.
kedi fare kovalaması neredeyse on yıl sürmüştü. dile kolay, bir süper güce karşı bir kişi. dünya büyük bir yer ama karşında uzayın derinliklerini bile gözleyen bir ülke var. 10 yıl boyunca saklanabilmiş olması ve çeşitli video ve ses kayıtları ile dış dünyaya mesajlar verebilmiş olması bence 11 eylül saldırılarını gerçekleştirmiş olması kadar zor ve şaşırtıcı bir başarı.
on yılın ilk birkaç senesi kendisi ve ailesi ile birlikte afganistan ve pakistan sınırındaki peşaver çevresinde, özellikle swat vadisinde geçirdi. hatta swat vadisinde bir mağarada neredeyse yakalanacaktı. amerikan baskınından birkaç hafta önce ayrıldığı düşünülen mağarada dna örnekleri bulundu. ama kendisi bulunmadı.
son sığınağı olan abbottabad'daki evine geçtikten sonra ölene kadar oradan hiç ayrılmadı
oraya taşınması için ilk çalışmalar çok güvendiği adamı ibrahim saeed ahmed'in abbottabad şehrinin kuzeydoğusundaki ıslak bir araziyi 48.000 dolar ödeyerek birkaç kişiden arsaları almak suretiyle oldu. scott clark'ın sürgündeki usama bin laden isimli kitapta anlatıldığına göre sameed ahmed bu arsayı yemenli mohammad arshad isminde kan davasından kaçan bir amca için aldığını söylemişti.
arshad isimli bu kişi, yüksek güvenlik önlemlerine sahip üç katlı bir bina istediğini söyleyip yerel inşaatçılardan yardım alarak binayı inşaa etti. bölgenin yerel idarecilerine rüşvet vererek ve çeşitli şantaj yöntemleri ile bu inşaat ve bina resmi kayıtlarda görünmez hale getirilmişti.
üç katlı binanın zemin katında dört yatak odası üç banyo bir mutfak vardı. ikinci katta dört yatak odası dört banyo vardı. üçüncü kat ise bin laden için yatak odası çalışma odası banyo ve mutfağa sahipti. bin laden, binanın bodrumuna inşa edilmiş bir sığınakta değil üçüncü katta yaşıyordu. çünkü bin laden, düşmanını tanıyordu. eğer ki yeri abd tarafından bilinirse her hangi bir sığınak onu koruyamazdı. o yüzden gök yüzünde uçan kuşların kakalarının kafasına düşmesini engelleyecek herhangi bir dam ile yerin yedi kat altına konumlandırılmış havasız ışıksız bir sığınağın farkı olmayacağını biliyordu. bu yüzden havadar üçüncü katı seçti.
binanın kendisi beklenenden daha az güvenlik önlemlerine sahip olsa da binanın çevresi 7 metre yüksekliğinde kalın duvarlar ile çevriliydi. bu duvarlar yetmiyor gibi üzerinde de dikenli teller vardı. abd'den sığınak koruyamazdı ama duvarlar yerel halktan korumalıydı. o bölgede yaşayanlar ve abd o konutta hangi dönemde kimlerin yaşadığını, kaç kişi olduklarını tam olarak bilemiyorlar. bölge insanları kendilerinden izole yaşayan bu insanlar için konuşma aksanları waziri aksanı olduğu için binaya waziri konağı olarak isim takmışlardı.
usama bin laden gerek evin günlük ihtiyaçları gerekse örgütle bağlantıları kurması için 2 kişiyi görevlendirmişti. bunlar osama bin laden'in dış dünyaya irtibat kurduğu kuryeleriydi. ve sayısı ikiydi.
bu iki kişi usama bin laden'den önce konuta ailesi ile birlikte yerleşti. üç dört ay bölgede yaşadı. yerel halkın tepkileri ve konutun güvenliği test edildi. usama bin laden orada ölene kadar da bu iki kurye ailesi ile birlikte orada yaşadı.
bu akıllıca yapılmış bir seçimdi. bu iki adam usama bin laden'in en güvendiği adamlar arasındaydı. ama insan çiğ süt içmiştir. en güvendiğin bile sana ihanet edebilir. bu kişiler bin laden ve ailesiyle kendileri ve aileleri birlikte yaşıyordu. bin laden'in kaderi aynı zamanda kendilerinin ve ailelerinin kaderiydi. güvenlik önlemlerine gösterecekleri dikkat usama bin laden'den önce kendi ve ailesinin güvenliği için gösterilmesi gereken bir dikkatti.
abbotabad'daki sığınakta yaşam mümkün olduğunca öz yeterlilikle sağlanmaya çalışıldı. dış dünya ile temas olabildiğince az tutuldu. sığınakta usama bin laden, 3 eşi ve bir kaç küçük çocuğu ve kuryelerin aileleri ve çocukları yaşıyordu.
sığınağın internet ve telefon bağlantısı yoktu. uydu anten ile televizyon izlenebiliyordu.
kendilerini ve kimliklerine dair bulgu verebilir diye çöplerini dahi dışarı atmıyorlar bahçe de yakıyorlardı. arazide tavuklar keçiler günlük mutfak tüketiminde kullanılan salata malzemeleri tavşanlar yer alıyordu.
eğitimi ile birebir usama bin laden'in ilgilendiği çocuklarını bahçe yetiştiriciliği konusunda yarışmalar yaptığı birinci olanı tavşan etiyle ödüllendirdiği biliniyor. nereden biliniyor. baskın sırasında elde edilen 250 sayfalık günlüğünden.
bu sığınağın görece güzel ortamında en kötü koşullarda yaşayanlar tahmin edileceği üzere bin laden'in eşleriydi. eşler bin ladenin yaşadığı üçüncü kata çıkan merdivenin boşluğuna komşu yerleştirilmiş kilitli demir kapıları olan hücre tarzı odalarda yaşıyordu.
bin laden ve ailesi bu konutta oldukça mütevazi ve tutumlu bir hayat yaşıyordu.
11 eylül müzesinde sergilenen bin laden'in gardırobunda üç tane pakistan tarzı yazlık kıyafet üç kışlık kıyafet bir de kazağı vardı. evlerinin kliması yoktu. şilte üzerinde uyuyorlardı. evin yiyecek deposunda bol miktarda pepsi depolandığı ilaç stoğunun ise yerel ilaçlar yerine ingiliz orijinli ilaçlar olduğu gözlendi.
bin laden'in bilgisayarında disney filmlerinin yanı sıra video oyunları da içeriyordu.
terörist lider, saçlarındaki ve sakalındaki beyazlığı azaltmak için just for men saç boyası kullanıyordu. sığınığın stoklarında 4 kutu henüz kullanılmamış saç boyası bulundu.
üst katta çalışma odasının bir bölümü bin laden için videolarını çektiği stüdyo olarak düzenlenmişti. burada soveyt işgali zamanından kalma emektar kaleşnikof silahı raflara özenle dizilmiş ideolojisini yansıtan kişilerin kitapları yer alıyordu. usama bin ladenin bilgisayarına yüklü filmler bigisayar oyunları örgütten gelen e-mailler kendi çektiği videoların ve ses kayıtlarının dağıtımı evde internet bağlantısı olmadığı için usb belleğe yüklemek kuryeler aracılığıyla çeşitli aracılara ulaştırmak ve onlardan gelen usb'leri almak şeklinde sağlanıyordu.
bilgisayarında bulunan disney filmleri buz devri, antz, arabalar, küçük tavuk isimli filmlerdi. bilgisayar oyunu olarak traji komik biçimde savaş oyunları dikkat çekiyordu. counter strike, dragon ball z, super mario bros, yoshi's island oyunları vardı. bu oyunları bin laden mi konutta yaşayan başka birilerinin mi oynadığı bilinmiyor.
bin laden ve ailesi ve kuryeler ve aileleri 6 yıldan fazla burada yaşadı. operasyondan önceki yıl kuryeler bu tecrih hayatından sıyrılmak istedikleri öğrenildi. hatta usama bin laden'in kuryelerin bakım ve hizmet yükünü artıracak dördüncü eş talebi ile ilgili tartıştıkları ve bunu kabul etmedikleri, yerlerine yeni kişiler bulunması için süre verdikleri ama yeni kişiler bulunamadan operasyonun olduğu ve operasyon sonucu öldükleri biliniyor.
gelelim operasyona
operasyon 2010 yılında yapılmış olsa da ilk istihbarat bilgisi 2007 yılında alınmıştı. hemen komplo teorileri üretmeyelim. neden üç yıl beklendi? çünkü osama bin laden'in nerede olduğuna dair yüzlerce binlerce istihbarat geliyor hepsi büyük bir dikkatle inceleniyordu. kuryelerden birinin kimliği tespit edilmiş ve hareketleri ve bağlantıları izleme alınmaya 2007 yılında başlanmıştı. ama bu izleme üzerine kamera takma değil bin laden dosyasında olası binlerce şüpheliden biri olması şeklindeydi. izlem içinde ismi gün geçtikçe daha sık geçmeye ve fiziki takibe dönüşüp kaldığı yerin tespiti üç yıllık bir süre almıştı.
operasyon yapılıp özel tim binanın içine girene kadar içeride gerçekten osama bin laden'in olup olmadığı kesin olarak hiç bir zaman bilinemedi. operasyon öncesi usama bin laden'in konut içinde ya da bahçesinde çekilebilmiş fotoğrafı yoktu.
abd donanmasına bağlı seal team six isimli grup baştan sonra 40 dk süren ve kendilerine eşlik eden drone kamerasından anlık olarak başkan obama'nın da izlediği operasyonunun eğitimi ve ön çalışmaları aylarca sürmüştü. eğitim amaçlı uydu görüntüleri alınan binanın bire bir kopyası inşaa edilmiş. o binada çok sayıda senaryonun provası yapılmıştı.
1 mayıs saat 13:25 başkan obama diğer üst düzey yetkililerle birlikte neptün mızrak operasyonu'nun yürütülmesini resmen onayladı.
13:51 black hawk helikopterleri 25 donanma ile birlikte afganistan'dan havalandı.
15: 30 helikopterler yerleşkenin bahçesine iniş yaptı. iniş sırasında helikopterlerden biri yerleşkelerdeki yapılardan birine çarptı ve düştü. ancak alev almadı. bu kazada yaralanan ya da ölen olmadı.
15:39'da usame bin ladin binanın üçüncü katında bulundu.sol gözünün üstünde başında ve göğüs kafesinden vuruldu.
operasyon sırasında bina içinde kaç kişinin öldüğü bilinmiyor. resmi olarak bin laden ile birlikte biri bin ladin'in oğlu ve iki kurye olmak üzere 3 erkek bir de kadın öldürüldü.
15:55'te bin laden'in cesedi binanın birinci katına taşınıp bir ceset çantasına koyuldu.
16:05'te ilk helikopter ceset ile birlikte binadan ayrılır.
16:08'de düşen helikopteri ekip yok eder.
16:10 ekip binadan buldukları tüm istihbarat malzemeleri ve özel eşyalar ile birlikte konuttan ayrılır.
17:53'te tüm ekip afganistan'a kalktıkları üsse geri döner.
23:35'te başkan obama ulusa seslenip bin laden'in öldürüldüğü adaletin yerini bulduğunu açıklar.
ertesi gün 12:59 da bin laden'in cesedi islam hukuğuna uymak için ilk 24 saat içinde denize gömüldü. hint okanusuna bırakıldığı düşünülen cesedin tam olarak nereye bırakıldığı bilinmiyor.
cesette alınan doku örneklerinden bakılan dna örnekleri ile öldürülen kişinin usame bin laden olduğu doğrulanır.
obama kendi hayatını anlattığı kitapta bu operasyon ile ilgili anılarını şu şekilde anlatıyor:
''üzerimde golf oynarken giydiği gayri resmi bir kıyafet vardı. operasyonun izleneceği küçük odaya girdiğinde katlanabilen siyah küçük bir taburenin üzerine oturdum. operasyonun başlangıcında helikopterlerden biri kaza yapınca kafamda felaket senaryoları içeren bir film canlanmaya başladı. o anlar tüm helikopterlerin inmesini donanma askerlerinin helikopterlerden inişi binaya girişini izlemek ve olayların seyrini beklemek dayanılmazdı.''
odada hillary clinton ve şu anki başkan joe biden'de vardı. joe biden tespih çekiyordu. operasyonun ilk anlarında heyacanla boncukları hızlı hızlı çektiği biliniyor. operasyon bitiminde başkan yardımcısı obama'nın omuzunu sıkıp ''başardık patron'' dedi.
abd başarmıştı. usama bin laden, kendisi gibi, tüm sapkın katiller gibi yanılmıştı. yeminini gerçekleştiremedi. el kaide, abd'yi yenemedi. geride perişan olmuş bir afganistan, kim olduklarını bilmediği binlerce ölü bıraktı. abd ile mücadele etmesi ailesinden gelen servet ile zevk sefa peşinde koşmaması, inandığı doğruları yaşaması bazıları için sempatik gelebilir... ama o bir caniydi. hem de hiç tanımadığı içinde müslümanlarında olduğu binlerce kişinin katili. iyilik peşinde harcayabileceği paralarını ölüm için harcadı. binlerce savaşçı değil, binlerce öğrenci yetiştirebilirdi. ama o savaşmayı, hem de bir terörist olarak kalleşçe savaşmayı seçti. çünkü o iyiliğin değil, gücün ve saldırgan iç güdülerinin esiriydi ve kaybetti. kendisi ve kendisiyle birlikte ölen eşi 10 yaşındaki oğlu ile birlikte.
Şaşıracağınız Yönleriyle Angela Merkel'in Hayat Hikayesi
