Hollywood'da 30'lu Yıllardan İtibaren Katolik Kilisesinin Zoruyla Dayatılan Kurallar: Hays Yasası
esas ismi 'production code' olsa da, mppda patronu will hays'in ismiyle daha çok anılırdı. bu koda uygun olduğu tescil edilmeyen filmlerin gösterilmesi engellenmekteydi. kod neyi kapsar derseniz, söylenmeyecek laflar ve gösterilmeyecek imgeler ötesinde, hikayeye de bulaşıyordu. yani iyiler her zaman kazanır, kötüler cezalarını bulur, aile en üstün bir şeydir gibi amerikan filmi klişelerinin zorunlu hale gelmesi bu dönemden kalmadır.
amerikan filmlerinde seyircinin izleyeceği filmin kalitesini korumak amacıyla çıkarılan amerikan film endüstrisi yasaları olarak da ifade edebileceğimiz bu koda göre
- cinayeti özendirici, katili iyi, taktir edilen bir iş yapan biri olarak göstermek kesinlikle yasaklanmıştır. cinayet işlenme şekli asla hayal gücünü çalıştıracak şekilde gösterilmemelidir.
- vahşi cinayetlerin gösterilmesine asla izin verilmemektedir.
- alkol, uyuşturucu trafiği gibi unsurlar filmlerde mümkün mertebe gösterilmemelidir.
- sevişme sahneleri çok gerekli olduğu hallerde kullanılmamalıdır. tutkulu öpüşme, tutkulu sevişme sahnelerine asla izin verilmemektedir.
- baştan çıkarma, iğfal etme ve tecavüz sahnelerine asla izin verilmemektedir.
- cinsel sapıklığın ifadesi söz konusu bile değildir.
- doğum sahnelerine gösterilmesine ve hatta temsiline izin verilmemektedir. çocuk cinsel organları gösterilmemektedir.
- kaba, küfürlü metinler ile açık saçık, müstehcen konuşmalar yasaklanmıştır.
- tanrıya, peygamberine saygısızlık içeren metin, görüntüler yasaklanmıştır. dinsel unsurların komik olarak gösterilmesi yasaktır.
- çıplaklık yasaklanmıştır. soyunma ve giyinme sahneleri filmlerde gösterilmez.
-cinsel içerikli dans sahneleri yasaklanmıştır.
- amerikan bayrağını filmlerde özenle kullanılmalı. ulusa mal olmuş kişiler iyi, adil bir şekilde gösterilmelidir.
bildiğim kadarıyla bu kanunlar 1960'ların sonunda resmi olarak kaldırılsa bile, film üretiminde bugün neredeyse her konunun itin götüne sokulup çıkarılabilmesine olanak sağlayacak şekilde kullanılabildiği (örn: south park) döneme geçilmesinin kırılma noktası, içerisindeki bütün karakterlerin birer anti-kahraman olduğu, herkesin birbirine laf soktuğu ve genelgeçer ahlak normlarının hiç önemsenmediği, genel olarak 1950'lerin klasik amerikan ailesi'nin fena halde negatifi olan married with children dizisinin prime-time'da popülerlik kazanmasıdır. zaman 1980'lerin sonu. gerçekten de bu diziye kadar amerikan film endüstrisinin çok fazla yaygınlık kazanmayan ve genelde marjinal kalan yapımlarında bu tarz bir "ahlak dışılık" gözlemlenmiş, bu diziyle birlikte amerika kendi yarattığı pembe dünyanın klişeleriyle dalga geçebilmeye başlamış, bu toplum, özellikle gençler tarafından kabul görmüştür. bu nedenle önemli bir dizidir. tabii bu dizinin popüler olmasının nedeninin de bir bağnaz-ahlakçı-hıristiyan kadının diziye karşı protesto hareketine başlamış olması da ayrı ironiktir.
hays yasaları'nın yarattığı idealize amerikan toplumu/aile değerleri ile dalga geçen pek çok film arasından (back to the future, american beauty, hatta truman show gibi) yine de doğrudan asıl gayesi bu olan film pleasantville'dir.
Bir Dönem Hollywood'da Cinsellik ve Şiddetin Alabildiğine Özgürleştiği Dönem: Pre-Code
