İnsanın Baktığı Cansız Nesnelerde İnsan Yüzü Görmesi İllüzyonu: Pareidolia
pareidolia, hayal meyal, belli belirsiz bir stimulusun net ve kesin olarak algılanması ilüzyonu. mars yüzeyindeki surat, wtc dumanlarının içindeki yüz imajı çok güzel örnekler. insan beyninin işleyişi hakkında önemli bir ipucu. kaset tersten çalındığında bir şeyler anlamak da buna başka bir örnek; anlıyoruz ki sadece görüntüler değil, sesler de pareidolianın konusu olabiliyor.
klinik durumlarda, kişinin iç dünyasını(!) anlayabilmek için bu durum psikiyatri tarafından kullanılır, hepimizin bildiği rorschach mürekkep lekesi testi gibi.
carl sagan bu hadiseyi, yani otu boku, bildiğimiz objelere benzetme hadisesini, beynin garip sistematiğine bağlamıştır.. zira insanlar, bildikleri objeleri görsel olarak tanımak için belli noktaları referans alırlar ve gerisine dikkat etmezler..
mesela hemen bir deney yapalım
kafanızı bilgisayarınızdan kaldırın ve üst rafınıza bakın birkaç saniye.. birkaç kitap göreceksiniz muhtemelen.. kitaplar göreceksiniz.. tekrar bilgisayarınıza baktığınızda kaç kitap olduğunu sayabilir misiniz? sayamazsınız.. işte beyin böyle dandini bir şey arkadaş.. bazı ayrıntıları atlıyor..
insan yüzü, isa'nın saçları, hz meryem'in baş örtüsü, allah yazısının şekli hepsi bir şekilde belli referans noktalarına dayalı. eğer başka bir cisim, o referans noktalarını sağlarsa, yani mesela rafınızda üst üste kitap ebatında yığılmış kütükler olsaydı, yine o şekli kolayca tanımış olacaktınız.. diycektiniz ki "rafımda kitaplar var".. yani bir şeyleri kolay tanımak için, kolay akla atmak için beyin daha önceki verileri kullanıyor.. ha bazen yanılıyor, bazen yanılmakta ısrar ediyor orası apayrı..
aslında bu da herkesin beyninin aynı olduğuna, aptallığın ve dahiliğin beyinle alakalı değil içindekiyle alakalı olduğuna bir kanıt gibi.. fanatik dincinin de beyni aynı çalışıyor, senin de, ama o aptallık yapmakta inat ediyor.. garip işler.
rabbülalemin öyle bir sistem yaratmış ki, bir şeyleri kolay algılayalım diye direkt.
