Mızıka Çalmaya Başlamak İsteyenlere Faydalı Olabilecek Tavsiyeler
temel olarak iki tür mızıka vardır
diatonic ve (bkz: chromatic harmonica)
diatonikler genelde 10 delikli olur ve temel notaları vardır. örneğin c mızıkasındaki deliklere üfleme veya içine çekmeyle sadece c (do) majör dizisinin sesleri çıkar.
kromatiklerde ise genelde 10-12-14 deliklidir ve bunaların bazılarında da "pompa" denilen bir mekanizma bulunur. bu pompa yardımıyla kromatik mızıkadan bir oktavı oluşturan 12 ses de çıkartılabilir.
mızıka konusunda önce ne tür müzikten hoşlandığınız ya da ne tür müzik çalmak istediğinize karar vermelisiniz. kromatik mızıka daha çok klasik müzik, caz, latin müzikleri çalmak için kullanılır (bu müziklerin armoni yapısı nedeniyle çok sayıda sese ve geçişe ihtiyaç vardır).
diatonikler is blues, rock gibi müziklerde daha çok kullanılır. diatonik mızıkanın öğrenmesi göreceli olarak daha kolaydır.
mızıka seçmeden sonra ilk iş mızıkayı düzgün tutmaktır. mızıka (sağ elini kullananlar için) sol elin baş parmakla işaret parmağının arasına oturtulup ağıza paralel şekilde tutulur, sağ el de elin büyüklüğüne göre istenen şekilde mızıkayı tamamen kapatacak şekilde sağ elin üstüne kapatılır.
sonraki kısım ise mızıkadan düzgün bir şekilde tek nota (single note) çıkarabilmek. düzgün bir tek nota parmaklarınızla bir tek delik dışında tüm delikleri kapatıp mızıkaya üfleyip içinize çekmenizle çıkan sestir. bu gerçekten en önemli kısımıdır mızıka çalmanın.
single note çıkarmak için kullanılan 3 teknik vardır
1) dil yuvarlama: genetik bir özelliktir. herkes yapamaz tam olarak dilini u şekline getirmeyi. yuvarladığınız dili mızıkaya yapıştırısınız. mızıkayla hava alış-verişini yuvarlanan dilin ortasından yapar, dille etraftaki delikleri kapatırsınız. yapması zordur.
2) dil ile kapatma: dilinizi kullanarak üfleyeceğiniz deliği ağzınızın sağ (sol) tarafında bırakır dilinizle sol (sağ) tarafta kalan delikleri kapatırsınız.
3) balık dudağı (düz üfleme): ayna karşısında bir süre çalıştıktan sonra dudaklarınızı balık dudağı şekline getirip havanın girip çıkması için sadece bir delik genişliği kadar yer bırakıp.
ben şahsen bu tekniği (3) kullanarak çalıyorum. diğer teknikler ileriki seviyelerde bazı efektleri yapmak için avantaj sağlasa da gerek dil sağlığınız için gerekse kolaylık bakımından 3. teknik daha mantıklı gözüküyor benim açımdan.
düzgün tek nota sesleri çıkarmak gerçekten çok önemli. tam istenilen bir ses çıkarılana kadar 2 hafta süre geçebilir.
gelelim harmonikalara
blues çalmak için piyasada en uygun fiyata alınabilecek nispeten en kaliteli aletler hohner ya da lee oskarların major diatonik harmonikalarıdır.
orta üst seviyedekiler:
hohner'ın blues harp, marine band, special 20, pro harp, big river harp orta üst seviyede modelleri, bunlar yaklaşık 25$ civarındalar. daha ucuz istiyorsanız hohner blues band fiyatına göre en üstün performansı veren mızıka ama bulunması kolay değil pek.
blues çalmak için ise major diatonik mızıkayı "second position" ya da "cross harp" adı verilen teknikle çalmak gerekiyor. bu teknikle perfect 5'liler çevrimine göre c mızıkadan g blues şarkılar çalınıyor (yani mızıkanın tonundan 5 yarım ses daha pes tondan blues çalınabiliyor).
internetten araştırmayla daha detaylı bilgi bulabilirsiniz ancak genel olarak diatonik harmonikalarda blues dizisi (majör pentatonik ya da) second positionda şöyle bir dizilim var:
2: diatonic harmonikanın delik numarası
d: draw (içine çekme)
b: blow (üfleme)
db: draw bend (bükme - içine çekerken havanın açısını değiştirip sesi yarım ses tizleştirme)
2d, 3db, 4db, 4d, 4b, 5d, 6b
major blues şarkılara bu dizideki notaları kullanarak rahatça eşlik edebilirsiniz.
Yeni Başlayanlar İçin Mızıka Dersleri Veren Faydalı YouTube Kanalları
