Münih'te Ev Tutan Birinin "Önceden Bilsem İyi Olurdu" Dediği Noktalar
münih güzel ve sakin bir şehir. burayı sevip sevmemek beklentinize bağlı bence.
en zoru ev bulma kısmı diye düşünüyorum, o yüzden belki bir faydası olur diye ev ararken yaşadıklarımdan bahsedeyim. gerçekten kiralık ev talebi çok fazla ve piyasa fiyat olarak yüksek. benim ev baktığım siteler immoscout24, wg-gesucht, immowelt idi. idareten kalmak için airbnb, uniplaces ve spotahome'a baktım. geldiğim dönem çok turist çeken bir zamana denk geldiğinden çok seçeneğim olamadı ve biraz pahalı da olsa airbnb'den apart tarzı bir yer ayarlayıp bu arada tam gaz ev bakmaya devam ettim.
buraya taşınan insanlar genelde immoscout24'ü tavsiye ettiler. çok fazla ilan da düşüyordu, sürekli takipteydim, bilinen bir işverenim vardı, profil bilgilerimi güzelce girip düzgün mesajlar gönderdiğime inanıyorum v.s. gelin görün ki çok çok az geri dönüş alabildim. mesela birinde ev görmeye çağırdılar ama evin hiçbir özelliği olmamasına rağmen (1 oda, küçücük, az ve dandik eşyalar, avantajı metroya yakın olması ama öyle merkezi de denemez) her şey dahil 1200 euro kirası vardı ve abartmıyorum evi tutmak isteyen 30 kişi ile ev gezdik. ev gerçekten kötü ve kapış kapış gidiyor. inanamadım. bir de bu immoscout24'te mieterplus üyeliği diye bir şey var. avantajlardan biri bazı güzel uygun ilanlara bu paralı üyelikle başvurabilmeniz (aslında plus üyeliğe mecbur bırakıyorlar gibi ve bu yaklaşım hiç hoş değil, plus wg gesucht'ta da var ama buna başvuramazsın demiyorlar en azından). baktım olmuyor üyelik aldım (almaz olaydım). sonuç sıfır, yine olumsuz dönüş bile pek yok. mesela ilanı koyan emlakçı nadiren cevap veriyor, mesajında "kusura bakmayın çok talep vardı, 1000 kişi yazdı, evi verdik" diyor. 1000 diyor şaka gibi.
bir yandan immowelt'teki ilanlara da mesajlar gönderdim ama bir şey dikkatimi çekti: başka sitelerde pahalı olan evler (atıyorum 1300 euro) burada eşyalı 700 euro görünüyor falan. yine almanya hakkındaki entrylerden birinde görmüştüm: ev gerçek olamayacak kadar iyi görünüyorsa gerçek değildir diye. aynen öyle. bu sitede fake ilanlar çok (tüm sitelerde olabilir, denk geldiğim kolpacıları ayrıca belirttim).
emlakçı olarak ise sadece mr. lodge ile iletişime geçtim, sağ olsunlar yardımcı oldular ve aradığım kriterlere uygun evler gönderdiler ancak teklifleri fiyat olarak piyasanın bayağı üzerinde idi. ama güvenilir oldukları yönünde bir izlenim edindim ve burada ev tutan arkadaşlar oldu, bir sorun yaşamadılar.
wg-gesucht'tan detaylı arama denemelerimde maalesef filtreler düzgün çalışmadı. ama vakit ayırıp çok filtre koymadan arama yaparsanız güzel ilanlar çıkıyor. burada olumlu olumsuz (genelde cevap ev tutuldu kusura bakmayın oluyor) geri dönüşler aldım ve evi de buradan tuttum (immoscout24'e sövgülerimle...).
hala sonuç alamasaydım tek tek emlakçılara gidecektim çünkü yüz yüze belki ciddiye alınırım diye düşündüm ve beğendiğim ilanların çoğunluğu hangi emlakçılarda ve ofislerin hangileri bana yakın (mesela öğle aralarında giderim dedim) diye bir liste oluşturmuştum ancak bu kısma gerek kalmadı.
önceden bilsem iyi olurdu dediğim noktaları aşağıda sıralamaya çalıştım
1. tavsiyeler: önemli olabilir ama herkesin kriterleri farklı. mesela ben sınırlı bir süre için geldim ama ilanların çoğu en az iki yıl kontrat talep ediyordu. sen 1 yıl istiyorsan, rakibin 3 yıl için tutarım diyorsa ev onun. bana herkes immoscout24'ü tavsiye etti ama tavsiyeyi verenler tamamen buraya yerleşen kişilerdi. benim durumuma tarihlerle sınırlanmış daha çok ilanın bulunduğu wg-gesucht sitesi daha uygundu. sınırlı süre için, alt kiracı olabileceğiniz "untermiete" diye geçen tekliflerde şansınız daha yüksek olur.
2. mesajlar: hem almanca hem ingilizce yazdım. cevaplar genelde almanca geldi. çok almanca bilmeseniz bile en azından translate kullanabilirsiniz. ama ileride nasıl iletişim kurarım diye düşünmeyin, etrafınızdan almanca bilen birini alıp gidersiniz anlaşmaya. ev bulma sitelerinden arama yaparken de bir süre çeviri kullandıktan sonra terimlere aşina olunuyor.
3. ücretli üyelik ve süreler: immoscout24 plus üyeliğe bence gerek yok, zaten plus olsanız da 1000 kişiyle başvuruyorsunuz, sıyrılmak zor. ama diyelim ki üye oldunuz ve vazgeçmek istediniz, 14 gününüz var. ben plus üyeliğim 14 günü geçmeden başka siteden ev bulunca iptal etmek istedim, zaten bir işe yaramamıştı. ama uygulamada öyle bir seçeneği bulamıyorsunuz, iptal talebi taahhüt bitiminden sonrası için işleme alınıyor. yapılacak şey vazgeçme dilekçesini imzalı olarak mail atmaktı ama ben acemiliğimden "olmuyor herhalde" diyip süreyi kaçırdım ve taahhüdüm bitene kadar ödeme yapmak durumunda kaldım. bu durum dışında da herhangi bir sözleşmeden caymak için 14 gün süreniz var.
bir de ola ki ev tuttunuz, üzerinden 14 gün ve daha fazlası geçti ama çıkmak istiyorsunuz. bu durumda 3 ay önceden haber vermeniz gerekiyor, tabii ev sahibiyle karşılıklı olarak daha makul bir sürede anlaşma durumunuz da olabilir.
4. rekabet: yoğun olduğundan ev arama uygulamalarını indirip bildirimleri açmak vakit kaybetmeden iletişime geçmenize yardımcı olur. birkaç saat içinde kaldırılan pek çok ilan gördüm ve yine şok oldum bu süreçte.
5. dolandırıcılar: bu uyanıklar siz ilana yazdıktan sonra mail atıyorlar. şablonları tıpatıp aynı ve şöyle: dr/diş hekimi olduklarını, işleri dolayısıyla münih'te bulunmadıklarını söylüyorlar. eve çok masraf yapmışlar, kişisel bağ kurmuşlar. ucuz olmasının sebebi tek önemli şeyin eve iyi bakacak birinin olmasıymış. böyle bir sürü laf salatası. ilk mailde bir gariplik olduğunu anladım ama yazmaya devam edip evi bizzat görmek istediğimi söyledim. laf salatası devam etti ve evin videosunu ve biraz daha fotoğraf gönderdi, bir de benim yazdıklarıma cevap değil de otomatik bir şeyler geliyor gibiydi. sonu ise şöyle bağlanıyor: ben yurt dışındayım çok yoğun çalışıyorum, evi güvenilir bir aracı ile kiralıyorum (bana denk gelenler booking, vrbo ve tripadvisor ile çalıştıklarını iddia ettiler, peki bundan booking'in haberi var mı? yok. bilindik sitelerin sahtesini yapıyorlar.) bir miktar para yatırın, son kararı verdikten sonra paranız iade edilecek (güya).
6. ulaşım meselesi: ben ev tutarken "toplu taşımayla gidebileyim" mantığıyla yaklaştım ama mesela s-bahnlar hem az geçiyor (20 dk'da bir) hem de çok gecikiyor veya çalışma sebebiyle gelmiyor. mümkünse u-bahn'a yakın yerler tercih edilebilir. ya da diyelim s-bahn'a yakın ama "bir durak yürürsem otobüse de binebilirim" gibi bir alternatif olması avantajlı olur. ama genel olarak birkaç alternatifiniz oluyor, şehrin neredeyse her yerinde otobüs, metro, tramvay seçenekleri mevcut.
7. diğer seçenekler: diyelim ki münih'te ev bulamadınız. çalışmak için geldiyseniz ve esnek/evden çalışma gibi seçenekleriniz varsa daha ucuz olması ve daha kolay ev bulunabilmesi sebebiyle münih'e yakın şehirleri tercih edenler çok var (örneğin augsburg ama yine trenlerin gecikmesi sorunsalı aklınızda olsun).
deneyimler kişiden kişiye değişebilir, sadece bir işe yarar belki diye paylaşmak istedim. ben de dahil kimsenin dediklerine o kadar bakmayın. moralinizi bozanlar olabilir ama hiç takılmaya değmez. uzun süre ev arayan da var hemen denk gelip tutan da. beni iş arkadaşlarım "illa ki herkes buluyor evsiz kalan olmadı" diye teselli ettiler ve doğru çıktı. umarım şansınız yaver gider ve gönlünüze göre olur. yeni bir düzen kurmaya çalışan herkese kolaylıklar diliyorum.