Reza Zarrab'ın Tanık Olarak Dinlendiği Duruşmanın Beşinci Gününün Tam Özeti
1. oturum
1-duruşma t.s.i 17:30'da başlayacak ve reza zarrab ifade vermeye kaldığı yerden devam edecek..
2-reza zarrab'ın ifadesinin bugün veya yarın sabah bitmesi bekleniyor.
3-reza zarrab'ın ifade verme işleminin bitmesinin ardından çapraz sorguya geçilecek. çapraz sorguda savunma (hakan atilla) avukatlarının itirazları ve sorularına da cevap verecek. davayı takip eden hukukçular davanın en heyecanlı kısmının çapraz sorgu aşaması olduğunu belirtiyor.
4-görülmekte olan davanın en geç üç veya dört hafta içinde, yani yılbaşına kadar sonuçlanacağı belirtiliyor. bu davanın sonucunda meselenin nereye evrileceğinin, yeni kişi veya kurumlar hakkında dava açılıp açılmayacağının daha net olarak ortaya çıkacağı ifade ediliyor.
5-bu dava kapsamında reza zarrab dışında bugüne kadar hakkında iddianame hazırlanan 9 kişi bulunmakta. bunlar; mehmet hakan atilla, mehmet zafer çağlayan, süleyman aslan, levent balkan, abdullah happani, muhammed zarrab, camelia jamshidy ve huseyin necefzade.
6-bir başka kaynak zarrab'ın ifade verme işleminin çarşambaya da sarkabileceğini belirtti.
7-reza zarrab ifade vermeye başlamak üzere. zarrab'ın ifade verdiği salon ile izleyiciler için açılan ek salon tamamen dolmuş durumda.
8-reza zarrab henüz duruşma salonundaki yerini almadı. hakim berman avukatlar ve izleyicilere yerlerine oturmaları yönünde ricada bulundu.
9-görünen o ki; henüz jüri de yerini almamış, duruşmanın başlaması biraz uzayabilir.
10-henüz ne reza zarrab ortalarda ne de bir haber var. (t.s.i 17:55)
11-cuma günü de bir jüri üyesinin duruşma esnasında uyuduğu, bugün de birinin geç kaldığı belirtiliyor. (cuma günü duruşma sonrası hakim berman savunma avukatları ve savcıyı çağırarak, duruşma esnasında bir jüri üyesinin duruşma esnasında oldukça derin ve tatlı şekilde uyuduğunu, bu jüri üyesini yedek jürilerden biri ile değiştirmek istediğini belirtmişti. hatta savunma avukatlarından birinin uyuyan jüri üyesini görüp "eğer böyle bir davada uyuyabiliyorsan her yerde uyuyabilirsin" diye espri yaptığı söyleniyordu.)
12-sonunda beklenen jüri geldi. duruşma başlamak üzere.
13-reza zarrab tanık kürsüsündeki yerini aldı. savcılığın direk sorgusu ile devam edilecek. (t.s.i 18:10)
14-mesaj dökümü:süleyman aslan reza zarrab'a göndermiş. gıda ticaretindeki miktarların gerçekçi olamadığını (abartılı olduğunu) belirtiyor. savcı bunun ne demek olduğunu sordu. reza zarrab; iran'la yapılan ticaret miktarının gerçek olamayacak kadar çok gösterildiğini söyledi. reza zarrab'ın mesajda süleyman aslan'a; eğer istersen işi 5 milyon $'lık bölümler halinde yapabilirim dediği, aslan'ın da; böylesi daha iyi olur dediği belirtiliyor.
15-zarrab, iran giden gemilerin düşük tonajda olduğunu, daha büyük tonajların takip edilme olasılığı bulunduğunu belirtiyor. savcı "bu neden önemliydi, takip edilse ne olur?" diye sordu. reza zarrab da; çünkü göderilen hiç gıda yoktu. (burada önceki duruşmada bahsettiği, ortada reel bir ticaret olmadığı için, örneğin 5 tonluk gemiye 20 tonluk gıda yükleyip gönderdikleri kısmı açıklıyor)
16-savcı, "bu işi yaparken gerekli kontrol ve geçiş belgelerini nasıl alıyordunuz?" diye sordu. reza zarrab da "zaten o belgeleri almıyorduk" dedi. savcı; "neden?", cevap; "çünkü gerçekte ortada gönderilen bir ürün yoktu". bu konuda aslan ve zarrab arasında bir çok mesaj içeriği bulunduğu belirtiliyor.
17- reza zarrab şu an kendine ait bir nakliye şirketi hakkında bilgi veriyor.
18-savcı "bu şirketin rakipleri var mıydı?" diye sordu. reza zarrab "hem evet hem hayır" dedi. savcı "bunu açıklar mısın?". zarrab; "çünkü rekiplerimiz gerçek gıda taşıyordu, biz ise hayali".
19-reza zarrab bu durumu şöyle açıklıyor; gıda ticareti karşılığında iran'a gıda taşıyan başka şirketlerin de olduğunu ve bunların kendisinin halkbank'dan çekeceği para miktarını azalttığını belirtiyor.
20- reza zarrab, halkbank'ta ne kadar çok iran parası olursa benim için o kadar iyiydi dedi.
21-(halkbank görevlileri tarafından)belge istendiği zaman sorun çıktığını belirtiyor. süleyman aslan'ın da bu belgelerin neden istendiğini bilmediğini, ama "ben bunu hemen halledecem" dediğini belirtiyor.
22-zarrab bu işlemler sırasında iki hata yaptığını açıklıyor. birincisi; gemilere aşırı yükleme yapmak, ikincisi ise dubai'den buğday ihracatı yapmak. savcı "bu neden hataydı?" diye sordu. zarrab "çünkü dubai'de buğday yetişmiyordu" dedi.
23-deliller arasına bir başka tape dökümü girdi.
24-zarrab halkbank'a gıda ve altın ticareti için ödediği komisyonlar hakkında konuşuyor.
25-ödediğim enyüksek komisyon oranı %1'di, dedi.
26-zarrab yapılan başka bir hatadan bahsediyor. belgelerde altın ve gıda işlemlerinin karıştırıldığını belirtiyor.
27-ifade verme işlemi volgam gıda hakkındaki beyanlarla devam ediyor.
28-hakan atilla'nın volgam hakkında kafasının karıştığını söyledi. hakan atilla'nın, başlangıçta kurulduğu gibi volgam'ın altın işinde kullanılacağını sandığını, fakat sonra bunun gıdaya döndüğünü belirtti. savcı, "buna cavaben atillaya ne dedin?" diye sordu. zarrab da "hayır, o değişti artık gıda işi yapıyoruz" dediğini belirtti.
29-bugün ifade vermenin dördüncü günü ve hakan atilla hakkında konuşulan en uzun süre olduğu kaydediliyor. savcı ve reza zarrab'ın hakan atilla'nın bu işin içinde nasıl yer aldığını göstermeye çalıştıkları ifade ediliyor.
30-reza zarrab ve süleyman aslan arasında geçen bir konuşmada aslan'nın; "sen hakan atilla'yı dinle bişey olursa o zaman görüşürüz" dediği belirtiliyor.
31-zarrab'ın hala hayali işlemler sırasındaki karışıklıklar ve belgeler hakkında konuştuğu, yeni belgeler ve delilerin dosyaya eklendiği belirtiliyor.
32-tape dökümü: zarrab, hakan atilla'nın kendisini nakliye işlemlerini daha inandırıcı yapmaları konusunda uyardığını ve "14 tonluk gemiye
25 ton (hayali)yükleme yapmayın" dediğini söyledi.
33-dubai gümrüğüne ait bir gümrük çıkış belgesi deliller arasına giriyor.
34-savcının gıda için belgedeki son durağın iran gözüktüğü sorusu üzerine reza zarrab, şirketlerinin veya kendisinin iran'a hiçbir zaman gıda göndermediğini tekrar belirtiyor.
35-sesli tape: reza zarrab ve abdullah happani arasında. halkbank'tan para gönderilmesi ile alakalı. delillere eklendi.
36-seli tape: reza zarrab ve abdullah happani arasında. süleyman aslan'a gönderilen rüşvet miktarı ile alakalı. happani zarrab'a "ne kadar gönermeyi düşünüyorsun?" diye soruyor. zarrab da "bilmiyorum, gıda falan için ne göndermişiz diye bir bak. toplamda ona göre bişey hesaplar göndeririz" diyor. zarrab bunu neden söylediğini "süleyman aslan bankanın tepesindeki isimdi ve tüm yetki ve güç ondaydı" şeklinde izah ediyor.
37-savcı "gıda ve altın işini aynı anda kullandığın bir zaman var mıydı?" diye sordu. zarrab"elbette" diye cevap verdi.
38-duruşmaya kısa bir ara verildi.
39-duruşma devam ediyor.
40-seli tape: zarrab ve atilla arasında, altın ticareti hakkında. zarrab atilla'dan ertelenen bir ihracat için bir işlemin iptal edilmesi hakkında konuşuyor. savcı "neden bir işlemi kaptmak bu kadar önemli" diye soruyor. zarrab "tüm işlemler benim halkbank'daki hesabıma geliyordu, bunların kapatılması gerekiyordu. bu işlemler altın ile alakalıydı ve her işlemin tek tek altın ihracatıyla ilgili bir belgeyle kapatılması gerekliydi.
41-bu arada bir gazeteci reza zarrab'ın hapiste iken yaptığı telefon görüşmelerinin dökümünü yayınlıyor. dikkat çeken bir nokta ibrahim diye biri zarrab'a "mevlüt, bekir ve beyefendi başkanı arayacaklar" dediği. şeyda isimli bir avukatın da başbakanla irtibatlı olduğunu belirtiyor.
42-iki tapenin daha kamuya açıldığı ve arkasının geleceği belirtiliyor.
43-bir iran bankası (bank keshavarze, iran tarım bankası) hakkındaki beyanlarla devam edilyor.
44-bir gazeteci az önce yayınladığı telefon görüşmeleri hakkında reza zarrab'ın avukatlarından biriyle görüşmek istediğini fakat avukatın kendisini imessage'da engellediğini belirtiyor.
45-bir başka gümrük belgesi deliller arasına giriyor. reza zarrab
belgedeki kısımların ne anlama geldiğini açıklıyor.
46-jüri heyetiyle duruşma öncesi bir toplantı yapıldığı belirtildi. 12 kişilik jüri heyetinden şimdiye kadar iki üye hakim richard berman tarafından duruşma sırasında uyudukları için azledildi. iki jüri üyesinin yerine yedek jüri üyeleri atandı.
47-gümrük belgelerinden, sermayeh döviz'in görünürdeki şirketi hakkında bilgi veriyor.
48-savcı "gerçekte altını hangi ülkeye gönderdiyordunuz?" diye sordu. zarrab "gerçek manada bütün altın birleşik arap emirlikleri'ne gidiyordu" dedi.
49-sesli tape: zarrab ve happani arasında. zarrab "bir problem vardı ama çözüldü, altın işinde bir belgede altının gideceği son durağın iran mı yoksa dubai mi olacağının belirtilmedi" diyor ve hakan atilla'nın bu işi çözdüğünü belirtiyor.
50-tapede, zarrab altının dubai üzerinden iran'a geçmesi gerektiğini belirtiyor. savcı "bunu halkbank'ta kimle görüştün?" diye sordu. zarrab "önce süleyman aslan daha sonra da hakan atilla ile" dedi. zarrab'ın tapede happani'ye, "kardeş bunun başka yolu yok, mevzuata göre böyle olması lazım" dediği, happani'ye bunu kafasına göre yapamayacağını belirtiyor.
51- savcı "hangi mevzuattan bahsediyorsun?", zarrab; "ambargo mevzuatından", savcı "hangi ambargo mevzuatından", zarrab "abd'nin iran'a uyguladığı ambargo mevzuatından".
52- zarrab türkiye'de mali şube tarafından tutuklanmasından bahsediyor.
53- savcı "türkiye'de hiç tuutklandın mı?", zarrab "evet tutuklandım ve hapse gönderildim, sonra serbes bırakıldım". savcı; "nasıl serbest kaldın?". zarrab; "avukatım geldi, görüştük ve serbest bırakıldım"
54-savcı; "serbest kalmak için herhangi bir ödeme yaptın mı?". zarrab "evet yaptım". savcı; "bunlar rüşvet miydi?", zarrab; "kısmen". dedi.
55-reza zarrab serbest bırakıldıktan sonra işleri tekrar başlatmak için halkbank'a gittiğini aktarıyor. savcı; "halkbank'ta kiminle görüştün?". zarrab; "halkbank'ın yeni müdürü ali fuat taşkesenlioğlu ile". savcı; "süleyman aslan'a ne oldu?". zarrab; "o benimle birlikte hapse girmişti" dedi.
56-duruşmaya öğlen arası verildi... t.s.i 22:00 'da devam edecek.
2. oturum
57- bugünkü duruşmanın 2.oturumu birazdan başlayacak...
58-oturum arasının "bomba" gelişmesi ise; ilk oturumda bir
gazetecinin yayınladığı reza zarrab'ın abd hapishanesindeki telefon kayıtlarında geçen bir cümle. reza zarrab burada "ahad" isimli biriyle konuşurken alabileceği yaklaşık 30 yıllık cezadan kaçarının olmadığını belirtmek için; "hapishaneden çıkmanın tek yolunun işbirliği yapmak gerekirse yapmadığın suçları bile yaptım demelisin" diye durumun vahametini belirten bri genel bir cümle kuruyor. savunma avukatları ise bu ifadeyi reza zarrab'ın söylediklerinin yalan olduğu ve hapisten çıkmak için bunları söylediği yönünde haime itirazda bulunacakları ve 1963 görülen brady v. maryland davasını örnek göstererek davayı düşürebileceği tartışması yaşanıyor.
tape dökümü
59-duruşma başlamak üzere...
60-ikinci oturuma, reza zarrab'ın 17 aralık sonrası tekrar işleri yürütmek için halkbankası'nda ne gibi faaliyetler yürüttüğünü anlattığı ifadeleri ile devam edilecek.
61-reza zarrab kendisi ve dönemin halkbank müdürü taşkesenlioğlu ile arasındaki toplantıdan bahsediyor. görüşmenin zarrab'ın hapisten çıktığı 28 şubat 2014 tarihinden birkaç ay sonra olduğu belirtiliyor.
62-zarrab "hapisten çıktıktan sonra gıda ticareti yaptığı şirketlerin sahibi olarak gözükmesinin uygun olmayacağını düşündüğünü" belirtiyor ve "serbest bırakıldıktan sonra, insanlar artık benim gıda ticareti yaptığına inanmayacaktı" diye ekliyor.
63-zarrab, 17 aralıktan sonra hiçbir halkbank çalışanına rüşvet vermediğini belirtiyor. savcı; "ali fuat taşkesenlioğlu'na hiç rüşvet verdin mi?". zarrab; "hayır, ben vermedim o da bu tarz bişey istemedi" dedi ve "ticareti eski sistem devam ettim, altın ve gıda ile" diye ekledi.
64-yeni deliller kanıt dosyasına ekleniyor.
65-zarrab iran sermayeh bank hakkında ifadeler veriyor.
66-e-mail incelemesi: sermayeh bank'dan reza zarrab'a gönderilen bir e-mail. içeriğinin "swift" ile alakalı olduğu belirtiliyor.
67-halkbank'ta hesabı bulunan, mars kıymetli madenler isimli bir şirketten bahsediliyor.
68-(yorum) bilgi akmıyor sizinle bir magazin bilgisi paylaşayım. reza zarrab'ın eşi ebru dündeş'e hediye ettiği atın adının "duty free" olduğunu biliyor muydunuz? adam her yerde karakterinin gereğini yapmış, helal olsun.
69-zarrab bir takım hesap çizelgeleri ve bunların nasıl kullanıldığına dair bilgiler veriyor.
70-ifade verme işlemi dubai'de bulunan centerica isimli şirket hakkında devam ediyor. aynı zamanda yine duabi merkezli rostamani isimli şirket hakkında bazı belgeleri de doğruladı ve bu hakim bu belgelerin kanıtlar arasına girmesine izin verdi.
71-belalı çevirmenin nöbeti bitmiş, yeni çevirmen devam edecek, gazeteciler sevinç içinde.
72-savcılık kendisi ve iran ambargosunun delinmesinin ispatı için önemli bir belgeyi kanıt dosyasına ekletti. bu belge; shanghai bank, bir dubai bankası ve standard chartered bank arasında, 45 bin $ civarında bir işlemle ilgili.
73-bu belge neden bu davanın görüldüğünü anlamak adına önemli. çünkü bu davanın açılabilmesi için bu çembere abd bankaları ve dolarının da eklenmesi gerekiyordu. (standard chartered bank bir ingiliz bankası ve karapara aklama işleminin bir yerinde olaya dahil oluyor.) konuyla ilgili belgeler açıklanınca meselenin daha iyi anlaşılacağı söyleniyor.
74-duruşmaya kısa bir ara verildi. aranın ardından zarrab, bu işlemlerde kullanılan "swift" mesajları ile alaklı açıklamalarda bulunacak.
75-zarrab ve atilla arasındaki bir ses kaydında hakan atilla'dan bahsedildiği, ayrıntıların ses kaydı kamuya açıldığında elde edilebileceği söyleniyor.
76-duruşma devam ediyor...
77-zarrab için çizim vakti! swift mesajlarının nasıl kullanıldığını çizerek anlatıyor. zarrab'ın şemanın juriye anlatılmasına öncülük ettiği belirtiliyor.
78-savcı daha önce dökümü deliller arasına giren bir tapeyi dinletmek istiyor. birden çok sesli tapenin kanıt dosyasına eklendiği belirtiliyor. şu an bir çok sesli tapenin ardarda dinlendiği belirtiliyor. tapeler hakkında bilgi gelmiyor fakat kamuya açıldığında gazeteciler tarafından paylaşılacağı belirtiliyor.
79-şu an bilgi akışı yok. duruşmanın bitimine yaklaşık yarım saat var.
80-ve bugünkü duruşma bitti. zarrab yarın t.s.i 17:15'de ifade vermeye kaldığı yerden devam edecek.
Önceki duruşmalarda neler olmuştu?
