Yakın Tarihimizin Keyifli Noktalarından: Cadde-i Kebir'in İstiklal Caddesi'ne Dönüştüğü An
fotoğrafta bir duvar, bir merdiven, merdivenin üzerinde duvara tabela çakan bir adam ve merdivenin dibinde toplanmış 10-15 kişi görülüyor. zeki olduğumuz için buranın istiklal caddesi olduğunu -başlık o çünkü- hatta biraz daha zeki olduğumuz için duvarın taksim maksemi olduğunu da anlayabiliyoruz. ama fotoğraf ufakça olduğundan adamın kim olduğu anlaşılmıyor.
ama hemen yardıma yetişiyorum: adamın adı osman nuri ergin, kendisi istanbul şehremaneti'nin bir memuru ama bildiğiniz memurlardan değil. darüşşafaka'da okumuş tarihini yazmış; muallim cevdet'le dost olmuş biyografisini yazmış; öğretmen olmuş maarif tarihi yazmış; belediye'de çalışmış ve oturmuş, hala belediyecilik ve yerel yönetimler tarihinin en kapsamlı kaynak kitabı sayılan dokuz ciltlik mecelle-i umur-ı belediyye'yi yazmış, sokak sokak istanbul şehir rehberi'ni yazmış, sokaklara yeni isimler önermiş, onaylatmış.
fotoğrafın çekildiği tarih 1927 ve osman nuri bey maksemin üzerinden cadde-i kebir tabelasını söküp istiklal caddesi'nin tabelasını çakıyor. caddenin adı artık istiklal olacak.
osman nuri, o tarihte böylesi bir vazife için seçilmesi gereken birkaç kişiden birisiydi herhalde. ama o tarihlerde istanbul'da sokağın, binanın, baninin çetelesini tutan bir başka isim daha vardı: jacques pervititch
pervititch, istanbul'un şehir mimarisi ve sokakları üzerine araştırma yapmak, şehrin sokak sokak bir haritasını çıkarmak için uzun araştırmalar yapmıştı ve yolu elbette belediye'ye de düşmüştü.
düşünüyorum, merak ediyor, öğrenmek istiyorum: pervititch, osman nuri'yle ilk kez nerede tanıştı, neler konuştular ve araları nasıldı?
hiç birlikte caddede yürüdüler mi? daha çok cadde-i kebir'de mi yoksa istiklal'de mi yürüdüler?