20 Mart Teke Tek Yayınında Celal Şengör ve Emrah Safa Gürkan'ın Temsil Ettiği Düşünce Ekolleri
20 mart 2023 teke tek bilim yayını bittiğine göre bir analiz yapalım
aslında tüm program boyunca iki bilgi felsefesinin çarpışmasını izledik. celal şengör 20. yy'ın ilk yarısında etkili olmuş pozitivist ve idealist ekolden olayları yorumlarken, esg ise 20. yy'ın ikinci yarısında hakim olmuş inşacı, yapısalcı ve yorumsamacı ekolden yorumladı olayları. şengör'ün sürekli popper'ı örnek vermesi ile esg'nin anales okulundan braudel'i örnek vermesi tesadüf değil. bu arada oyun kurucu şengör olduğu için onun sahasında döndü top, esg ise savunmada kaldı mecburen. bu yüzden esg'nin bilmiyorum demesi anlaşılır, şengör de birkaç yerde çuvallayacak gibi olurken çok iyi toparladı. büyük ihtimalle çoğu kişi fark etmeyecektir fakat sosyal bilimciler fark etmiştir. çağrı hocam ise emprisist olduğundan bilmediği yerde sustu, kanıtı olunca takır takır konuştu. tam bilim insanı.
şengör: böyle düşündüğümüz için böyle oluyor (zihin, materyal koşulları dönüştürür). tarihin aktörleri bireylerdir. sosyal gerçeklik tektir, bilinebilir ve bilim bunun tek yoludur. felsefenin asıl amacı bilgiye ulaşmak olmalıdır.
esg: böyle olduğu için böyle düşünüyoruz (materyal koşullar zihni dönüştürür). tarihin aktörü yapılardır (kurumlar, ekonomi vs). gerçeklik tam olarak bilinemez çünkü sosyal gerçeklik sürekli üretim, uzlaşma ve çatışma halindedir. felsefenin asıl amacı birlikte en iyi nasıl yaşanacak onu kurmak olmalıdır.
sonuç şu
sosyal bilimciler ikili tartışmalarda büyük ihtimalle esg'yi haklı bulacakken sayısal ve analitik düşünenler şengör'ü haklı bulacaktır. büyük ihtimalle sosyal bilimciler şengör'ü zırvalamak ile suçlayacaktır da, aynısını da sayısalcılar esg'ye yapacaktır. yüzyıllık bir tartışma bu nerdeyse, bu programla da çözülmez. fakat son 60-70 yıldır amerikan siyaset bilimi ve iktisat hariç inşacılar önde sosyal bilimlerde. pozitivizme ölü gözüyle bakılıyor. fakat inşacılara da thomas kuhn'u hatırlayarak her paradigma birbiri üzerine kurulmadığını, bilimin dümdüz değil kırılarak ilerlediğini hatırlatalım. sonuçta einstein çıktı diye newton fiziğini çöpe atmadık.